Geen reden tot feesten tijdens de Week van het Bos in West-Vlaanderen: in plaats van meer, hebben we tegenwoordig minder bomen dan een jaar geleden. Tussen 2020 en 2021 verloren we maar liefst 22 voetbalvelden aan bos, en dat terwijl we sowieso al de bosarmste provincie van het land waren.
Het West-Vlaamse boslandschap blijft beperkt tot 7.261 hectare, te vergelijken met 10.170 voetbalvelden. Dat is 16 hectare – of 22 voetbalvelden – minder dan een jaar geleden. Een verrassend resultaat, want de afgelopen jaren wordt er vanuit verschillende hoeken gepleit voor meer bos. Dat het niet zo snel vooruit gaat is logisch, maar een achteruitgang is allerminst wenselijk. Toch is het een kwaal waar niet enkel wij mee kampen: in elke Vlaamse provincie verdwenen er het voorbije jaar meer bomen dan er bijkwamen. (lees verder onder de grafiek)
Eind 2021 maakten de bossen in onze provincie slechts 2,27 procent van de totale landoppervlakte uit. Daarmee blijven we - niet onverwacht - staan op de laatste plaats. In Antwerpen, de koploper in Vlaanderen, is nog steeds meer dan vier keer zoveel bos aanwezig als bij ons.
Zowel de Provincie als de lokale besturen zelf lieten meermaals luid en duidelijk weten dat ze bereid zijn om meer in te zetten op het uitbreiden van bosgebied. In tegenstelling tot die ambitieuze plannen is er echter één winnaar in de strijd om open ruimte: de bebouwde grond. Geen woonhuizen, wel de industrie en handelsgebouwen winnen terrein. Ook de landbouwgrond slinkt dus in omvang.
Grootste verlies in Alveringem
De grootste verliezen bevinden zich in Alveringem. Met 7 hectare minder bos in één jaar tijd is de landelijke gemeente in de Westhoek de grootste boosdoener voor onze teleurstellende boscijfers.
“Het gaat over een akkergebied dat deels bebost was, tegen de grens van deelgemeente Leisele. Een zonevreemd bos dus. De bomen stonden er nog geen 20 jaar, dus die konden zonder vergunning gewoon gerooid worden door de eigenaar om plaats te maken voor andere teelt”, legt schepen Jacques Blankaert uit. (lees verder onder de kaart)
Oostkamp blijft de bosrijkste gemeente van de provincie, mede dankzij de vele (nieuwe) bosgebieden zoals het Nieuwenhovebos en het Kampveld.
Inspanningen
Ondanks de terugval van afgelopen jaar ziet de evolutie op lange termijn er wel gunstig uit. In vergelijking met 20 jaar geleden is de West-Vlaamse bebossing met 6,9 procent uitgebreid. In september 2022 werd door de Vlaamse regering nog 460.000 euro uitgedeeld aan de lokale besturen om te investeren in bos. Tegen 2030 zou daar het resultaat duidelijk zichtbaar van moeten zijn.
Maar volgens Jurgen Vanlerberghe, West-Vlaams gedeputeerde voor Natuur, gaat het allemaal wel heel traag. “De dalende cijfers zijn een heel jammerlijk gegeven, als bosarmste provincie kunnen we het ons niet permitteren om nog meer bomen te verliezen. Ik hoop dat dit misschien wel een eyeopener kan zijn voor de politiek. Op elk niveau worden er veel inspanningen gedaan om de bebossing van onze provincie naar een hoger niveau te tillen, maar als er tegelijkertijd nog steeds evenveel of zelfs meer bomen gekapt worden... Dat is dweilen met de kraan open”, zucht hij.
“Het is soms dweilen met de kraan open. Wij planten een hectare bos aan, ergens anders kappen ze er twee.”
“Het grootste probleem is dat dit een heel traag proces is. Om meer bossen te kunnen planten, moeten wij als Provincie bijvoorbeeld meestal nieuwe gronden verwerven. Maar iedereen wil die grond, bijvoorbeeld voor landbouw of om te bebouwen. Die dossiers kunnen heel lang aanslepen.”
“Daarnaast zijn er in West-Vlaanderen veel zonevreemde bossen aanwezig, dat zijn bomen in agrarisch gebied die heel kwetsbaar zijn om gerooid te worden. Spijtig, niet enkel met oog op de klimaatdoelstellingen. Een goeie biodiversiteit vertegenwoordigt een harde economische waarde, maar bovenal is het al lang gebleken hoe waardevol bossen zijn voor de fysieke en mentale gezondheid van de mens.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
