Imkers bestrijden samen Aziatische hoornaar en roepen op: “Signaleer nesten”

Een nest Aziatische hoornaars kan het jaar nadien voor 20 nieuwe nesten zorgen. © PETER MAENHOUDT
Leen Belpaeme
Leen Belpaeme Medewerker KW

Enkele imkers hebben zich verenigd om de Aziatische hoornaar aan te pakken in onze regio. Ze zetten lokpotten uit en proberen zo de locatie van een nest te bepalen. En met succes. Deze week werd in Oostende een nest vernietigd door een gespecialiseerde firma. “De Aziatische hoornaar is een zware bedreiging voor onze biodiversiteit. Ze doden niet enkel onze bijen maar ook andere insecten waardoor de vogels minder voedsel hebben.”

Een gespecialiseerde boomverzorger uit Avelgem zakte dinsdag af naar de Jan De Clerckstraat in Oostende om een nest van de Aziatische hoornaar te vernietigen die hoog in een boom zat. Van op de straat kon je het nest amper zien, maar Frieda Deschacht merkte het op en verwittigde Isabelle Brackx die er naar op zoek was. Er wordt een poeder in het nest gespoten waardoor de diertjes sterven. “Het werd tijd dat het nest aangepakt werd”, merkt Bart op. Isabelle telde deze week 52 hoornaars in een lokpot naast haar bijenkast. “En dat zijn dan nog maar enkel de exemplaren die ik kon vangen.”

De Aziatische hoornaar vliegt voor de bijenkast en vangt de bijen. “Ze eten ze op voor de proteïnen. Een Brugse imker is al 50 procent van zijn bijen verloren. Ik heb ook maar één kast meer want een andere werd al leeggeroofd. Ik heb de gaatjes al kleiner gemaakt zodat de hoornaar niet in de kast kan. Als ze er in zitten, is de situatie rampzalig.”

Locatie bepalen

Isabelle volgde de hoornaar van aan de bijenkast tot aan het nest via lokpotten. “We vangen een hoornaar en via een speciaal toestel wordt het diertje gemerkt met een kleur. We laten het vrij en dan wordt getimed hoe lang de hoornaar wegblijft. We weten dat ze 1 minuut doen over 100 meter. Als je weet in welke richting ze vliegen en hoelang ze wegblijven, kan je een lijn uitzetten. Dan zet je een tweede lokpot uit aan de andere kant en doe je hetzelfde met een ander merkteken. Zo kan je een locatie bepalen en dan moet je op zoek in de omgeving naar het nest”, leggen Bart en Isabelle uit.

Bart Seynhaeve en Isabelle Brackx van het vrijwilligersteam brengen nesten in kaart.
Bart Seynhaeve en Isabelle Brackx van het vrijwilligersteam brengen nesten in kaart. © PETER MAENHOUDT

Nadat ze het grote nest gevonden hadden, zijn ze in de buurt op zoek gegaan naar het primair nest. “De koningin maakt eerst een klein, primair nest. Als er daar genoeg werkers in zitten, beginnen ze aan een tweede groter nest. Het eerste nest konden we zelf aanpakken omdat het in een haag zat en minder gevaarlijk is. Het tweede nest zat hoog in een boom waardoor we moesten wachten op een gespecialiseerde firma. We moesten hier twee weken op wachten en in die tijd is het nest 20 centimeter gegroeid.” Isabelle was zo’n 60 uur bezig met haar zoektocht. Ze wilde zelf ook leren hoe je de nesten kan verdelgen. “Je kan daar een opleiding voor volgen, maar het grote probleem is dat je al 10.000 euro moet betalen voor al je materiaal als je dat zelf wil doen.”

Acht imkers werken mee

De groep ‘Opsporing Aziatische Hoornaars Oostende-Bredene-De Haan- Oudenburg telt ondertussen acht imkers die hier intensief mee bezig zijn. Naast Isabelle en Bart gaat het om David De Cleer, Mike de Kievith, Danny Casier, Cedric Finet, Ruben Verkest en Gianny Deschagt. “We hebben een heel goede verstandhouding met de gemeentebesturen, maar we hopen wel extra financiële ondersteuning te krijgen. De prijs voor het weghalen van de nesten wordt wel betaald in overleg met de Provincie West-Vlaanderen, maar wij hebben ook al heel wat geld uitgegeven aan het lokmiddel. Die kosten lopen snel op.”

Rukken snel op

“In het secundaire nest worden tussen de 50 en 500 koninginnen gekweekt, afhankelijk van hoe groot het nest is. Zij maken niet meteen een nieuw nest, maar ze doen een winterslaap. Ongeveer 10 procent van die koninginnen overleeft en maakt het jaar nadien een nieuw nest. Eén nest kan zo voor 20 nieuwe nesten zorgen en dat zorgt ervoor dat deze soort zo snel kan oprukken. Ze passen zich ook ontzettend goed aan in deze omgeving. Ze hebben alles wat ze moeten hebben. Ze jagen op honingbijen, die ze gebruiken als voer voor de larven, maar ook op vlinders en andere insecten. In Frankrijk bestaat het probleem al veel langer en daar zijn er gebieden met 20 procent minder vogels omdat er minder insecten zijn. Daarom zijn ze zo’n grote bedreiging voor de biodiversiteit”, licht Bart nog toe.

In een boom in de Jan De Clerckstraat werd een nest Aziatische hoornaars aangetroffen, zo groot als een voetbal.
In een boom in de Jan De Clerckstraat werd een nest Aziatische hoornaars aangetroffen, zo groot als een voetbal. © PETER MAENHOUDT

In het voorjaar heeft de groep al acht primaire nesten en ook koninginnen gevangen. Volgend voorjaar wil de groep in de volkstuintjes om de 100 meter een val plaatsen om de koninginnen te vangen.”

De imkers doen alles vrijwillig. “We hopen nu vooral dat de inwoners zich ook meer bewust zijn van het probleem en ons helpen om de Aziatische hoornaars te vangen.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier