Op verschillende waterlopen in West-Vlaanderen wordt vissterfte vastgesteld. De oorzaak blijkt een intense regenzone na een relatief droge periode. “Het gevolg is dat veel overstorten zullen gewerkt hebben en die zorgen tijdelijk voor zuurstofloze omstandigheden in onze waterlopen”, aldus de Vlaamse Milieumaatschappij.
Honderden dode vissen dreven afgelopen donderdag boven op het kanaal Ieper-IJzer en zorgden ter hoogte van de sluis Boezinge Sas voor een rottende geur. Brandweer Westhoek werd opgeroepen en liet met een ladderwagen een bootje op het water om zoveel mogelijk dode vis af te scheppen. De kadavers werden tegen de vooravond verzameld in drie vuilniscontainers voor ophaling.
Eerdere lozing
Ook enkele maanden geleden, op 7 en 8 mei, moest de brandweer vis ruimen op het kanaal ter hoogte van de Ieperse deelgemeente Boezinge. Toen ging het om meer dan duizend kilogram dode vis over een afstand van anderhalve kilometer. De oorzaak bleek een lozing die op 1 mei leidde tot schuimvorming bij de sluis waar de Zwaanhofbeek in het kanaal stroomt. “Niet toevallig op een feestdag”, stelde het Ieperse stadsbestuur toen. “In het verleden is dit ook al gebeurd.”
Dit keer lijkt het evenwel niet te gaan om een lozing van bedrijfsafvalwater uit de Ieperse industriezone. “Wij vermoeden dat de oorzaak ligt bij de hevige regenval van afgelopen dinsdag”, stelt Iepers milieuambtenaar Erik Marrecau. “Toen ik contact opnam met de incidentenwerking van de Vlaamse Milieumaatschappij bleek dat ze van de ene plek naar de andere moesten hollen. Die regenval veroorzaakte ook elders vissterfte.”
“Veel overstorten zullen gewerkt hebben en die zorgen tijdelijk voor zuurstofloze omstandigheden in onze waterlopen”
“Dinsdag is er inderdaad een intense regenzone gepasseerd boven West-Vlaanderen na een relatief droge periode”, zegt Katrien Smet, woordvoerder van de Vlaamse Milieumaatschappij. “Het gevolg is dat veel overstorten zullen gewerkt hebben, die tijdelijk zorgen voor zuurstofloze omstandigheden in onze waterlopen. Dit werd ook vastgesteld door continue sensoren op andere waterlopen zoals die op de Hertsbergebeek. Eens de overstortwerking stopt, herstelt de zuurstofconcentratie zich relatief snel, maar (jonge) vissen die niet konden vluchten zullen hieraan gestorven zijn. Behalve het kanaal is ook vissterfte vastgesteld in de Heulebeek en Hertsbergebeek.”
First flush
“Een overstort is meestal het gevolg van een gemengd rioolstelsel met afvalwater en regenwater in één stelsel”, legt Marrecau uit. “Bij hevige regenval kan de riool het water niet slikken. Zonder overstorten zou het overtollige water lopen in woningen en bedrijven. Via de overstorten kan dat verdunde afvalwater ontsnappen via oppervlaktewater, waar dan wel een zuurstofttekort en vissterfte kunnen ontstaan. Daarnaast heb je het fenomeen van de ‘first flush’. In een collector met enkel hemelwater kan ook slib en organisch materiaal terechtkomen en vastkoeken. Bij een intense bui kan dit in één keer loskomen en in oppervlaktewater belanden, met hetzelfde gevolg.”
Meetnetwerk en maatregelen
In opdracht van het Vlaamse Gewest rolt Aquafin momenteel een netwerk van 1.600 meettoestellen uit om een goed beeld te krijgen van de werking van overstorten en om maatregelen te nemen. Aquafin ontvangt een melding als het overstortdrempelpeil bereikt is. “In het geval van overstortwerking bij droog weer weten we dat dit niet normaal is en het wellicht om een verstopping gaat. We kunnen dan onmiddellijk ingrijpen”, klinkt het. “Overstortwerking bij veel regen is niet abnormaal, maar we kunnen veel uit de data leren om gepaste maatregelen te nemen, zoals bijvoorbeeld het creëren van extra bergingscapaciteit of het afkoppelen van verharde oppervlakten.”
Op het Kanaal Ieper-IJzer verzamelde de dode vis zich bij de sluis Boezinge Sas, mogelijk door de stroming. “Of de vissen verplaatsten zich door het zuurstoftekort en konden daar niet meer ontsnappen”, vermoedt Marrecau. “De Vlaamse Waterweg nam enkele preventieve maatregelen door water te verpompen en zuurstof in te brengen. Er zijn ook altijd beluchters van de stad aanwezig die draaien in warme periodes, maar deze hebben de vissterfte niet kunnen tegenhouden.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
