Op het strand op Oosteroever in Oostende staan sinds vorig jaar houten palen. Die bakenen een zone af om spontane duingroei alle kansen te geven. Om dat proces van duingroei te versnellen, laat het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK) in één zone helmgras aanplanten. De zone vormt meteen ook het terrein voor wetenschappelijk onderzoek van de KU Leuven.
Hebben het patroon en de afstand van helmgras een effect op de hoeveelheid zand die opgevangen wordt? Dat onderzoekt Jennifer Derijckere, masterstudente industrieel ingenieur bouwkunde aan de Brugse KU Leuven campus binnenkort op het strand op Oosteroever in Oostende.
Het agentschap MDK werkt graag mee aan dit wetenschappelijk onderzoek. De houten palen op het strand moeten nu al voorkomen dat bulldozers nieuwe duinen platwalsen bij het vrijmaken van de Spinoladijk. Dit proefproject zal de aangroei van de duinen versnellen.
“ De zone met helmgras zal door de wind natuurlijk aangroeien met zand waardoor op termijn een duinstrook ontstaat . Dit zorgt ervoor dat het zand op het strand blijft, wat een goede zaak is voor de zeewering. Samen met de academische wereld zullen we met dit proefproject lessen trekken op vlak van zandtransport en de natuurontwikkeling zodat we deze oplossing in de toekomst ook kunnen overwegen in andere zones langs onze kust”, vertelt Steve Timmermans, adviseur-ingenieur bij het agentschap MDK.
Puzzelen met helmgras
Tussen de houten palen op het strand op Oosteroever, ter hoogte van Fort Napoleon, lijkt het alsof de aannemer een grote puzzel van helmgras aan het leggen is. Tegen eind volgende week zal je er zes grote vakken van elk twintig vierkante meter helmgras kunnen zien.
Dat helmgras een goede zandvanger is weten we al. Maar welk patroon en welke dichtheid van plantjes het beste werkt om het zand vast te houden en zo de vorming van embryonale duinen te stimuleren is nog een vraagteken.
Zes maanden onderzoek
Eens de plantjes er staan, is het aan studente Jennifer om gedurende zes maanden haar onderzoek te voeren. De metingen gebeuren bij wind uit zee. Er komen dan bij elke zone zes zandvangers: twee vóór, twee in het midden en twee na de zone. Uit de zandvangers kan afgeleid worden hoeveel massa aan zand over een bepaalde afstand gedurende een bepaalde tijd is opgevangen.
Voor haar onderzoek maakt Jennifer ook gebruik van anemometers of windmeters. Die komen op drie verschillende hoogtes in de vegetatie: net boven het oppervlak, op de helft van de hoogte van de plant en boven de plant.
De mate waarin de aanwezigheid van helm de windsnelheid beïnvloedt, speelt een cruciale rol in de duinaangroei , vooral in de beginfase. Daarom gebruikt ze mobiele windmeters, die tijdens de ene meting tussen twee planten kunnen staan en tijdens een andere meting achter de plant. Zowel de zandvangers als de anemometers worden op het einde van een meetdag weggehaald.
Om het onderzoek alle kansen te bieden, is het verboden om de proefzone te betreden. Na de aanplant zal MDK de zone volledig afbakenen.
Natuurlijke manier van zeewering
Er is wereldwijd een tendens om naar een natuurlijkere manier van zeewering over te stappen. Het Building with Nature principe, maakt positief gebruik van de krachten van de natuur: de wind en de golven. Zo ontstaat een dynamische en veerkrachtige kust, die bestand is tegen stormen en klimaatwijziging.
“Uit onze modellen blijkt dat dit principe heel wat voordelen biedt. Door de installatie van een teststrook op grote schaal, kunnen we onze modellen nu ook toetsen aan de werkelijkheid”, duidt prof. Pieter Rauwoens, promotor van de masterproef.
Dit project is een eerste stap in een grootschaliger onderzoek, waaraan naast KU Leuven en het agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust, ook UGent, het Instituut voor Natuur- en Bos Onderzoek, het Agentschap Natuur en Bos, ATO en het Waterbouwkundig Laboratorium meewerken.
Pionierswerk
Ook voor stad Oostende is dit een belangrijk project. “Dit stadsbestuur koos in haar bestuursakkoord resoluut voor verduining onder andere op de oosteroever”, legt schepen van Mens & Milieu Silke Beirens uit. “Onze duinen bieden immers onbetaalbare ecosysteemdiensten: ze zorgen niet alleen voor natuurlijke kustbescherming, maar herbergen ook een schat aan biodiversiteit.”
“We zijn dan ook erg tevreden dat MDK samen met ANB en verschillende onderzoeksinstanties op dit mooie stuk strand pionierswerk verrichten om op termijn de duinvorming de beste kansen te bieden.” (red)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
