Grootschalig natuurherstel in de duinen Oostkust: “Niets doen is geen optie”

Burgemeester Wilfried Vandaele, administrateur-generaal Goedele Van der Spiegel van het Agentschap voor Natuur en Bos, schepen van Leefmilieu Hilde Dhont en projectcoördinator Reinhardt Strubbe. © WK
Wim Kerkhof
Wim Kerkhof Medewerker KW

Op meerdere locaties langs de Oostkust zijn de voorbije weken grootschalige werken gestart in het kader van LIFE DUNIAS. Administrateur-generaal Goedele Van der Spiegel van het Agentschap voor Natuur en Bos en projectcoördinator Reinhardt Strubbe kwamen de aanpak toelichten in De Haan.

Het LIFE DUNIAS-project laat inheemse soorten opnieuw floreren in onze unieke Vlaamse kustduinen door exotische woekerplanten te verwijderen. Die woekerplanten verdringen de waardevolle oorspronkelijke begroeiing aan onze kust zoals de typische duingraslanden, stuifduinen en vochtige duinpannen. “Het gaat om uitheemse planten, die hier dus van nature niet thuishoren”, zegt projectcoördinator Reinhardt Strubbe. De rimpelroos bijvoorbeeld, is afkomstig uit Oost-Azië en woekert volop in onze duinen. “Ze breidt er tot 22% per jaar uit. Onderzoek toont aan dat, na invasie van deze plant, de voor onze duinen typische en bedreigde planten verdwijnen. Soorten zoals de duingentiaan, diverse orchideeën, het duinviooltje: ze hebben er allemaal onder te lijden en dus is niets doen geen optie”, klinkt het.

Woekerplanten

Andere bekende woekerplanten die aangepakt worden, zijn onder meer mahonie, boksdoorn en Amerikaanse vogelkers. Het Agentschap voor Natuur en Bos zet hiervoor de grote middelen in: sommige van de woekerplanten – voornamelijk rimpelroos en mahonie – worden verwijderd door ze met een kraan tot een meter diep uit de duinen te scheppen en te zeven. “Met het uitgezeefde zand herstellen we het oorspronkelijke duinprofiel; de planten en wortels van de woekerplanten voeren we af voor compostering. De natuurlijke vegetatie zal zich na de werken spontaan herstellen”, aldus nog Reinhardt Strubbe.

“We bewijzen onze Vlaamse kust hiermee een grote dienst” (Zuhal Demir, Vlaams minister van Natuur)

Andere woekerplanten, zoals de sneeuwbes en olijfwilg, worden door de ploeg van Natuurpunt aangepakt. “In de eerste fase werken we verspreid maar gelijktijdig in de duinen tussen Knokke-Heist en Oostende, in een volgende fase focussen we op de duingebieden tussen Oostende en De Panne. Uniek aan het LIFE DUNIAS-project, is de gecoördineerde aanpak met alle voornaamste duinbeheerders. Door de handen in elkaar te slaan, kunnen we nagenoeg de volledige kustlijn aanpakken en, over een periode van vijf jaar, bijna alle woekerplanten uit de kustduinen verwijderen”, zegt Goedele Van der Spiegel administrateur-generaal van het Agentschap voor Natuur en Bos dat tussen nu en eind april bijna 25 hectare aan woekerplanten laat verwijderen aan de Oostkust.

Het kostenplaatje hiervoor is niet min: het projectbudget bestaat uit iets meer dan 7 miljoen euro, waarvan 60% cofinanciering vanuit Europa. “Maar een recente studie begroot de wereldwijde kost die invasieve dieren en planten veroorzaken op 392 miljard euro per jaar, en deze kost verviervoudigt nog elke tien jaar”, aldus Goedele Van der Spiegel.

Inheemse duinennatuur

De woekerplanten werden vooral door de mens naar hier gebracht. Invasieve soorten zijn overigens niet enkel aan de kust een probleem: bij 16% van de soorten die wereldwijd uitgestorven zijn, werd dit veroorzaakt door invasieve organismen. “Invasieve soorten veroorzaken op vele vlakken problemen: ze verstoren ecosystemen, overgroeien kanalen en waterlopen, verstoppen waterleidingen… Hoe sneller we dit probleem aanpakken, hoe beter dus”, klinkt het.

De grootschalige werken in de duinen zullen niet onopgemerkt voorbijgaan. “We bewijzen onze Vlaamse kust hiermee een grote dienst en geven onze unieke inheemse duinennatuur opnieuw alle kansen om te groeien en te bloeien. Onze duinen zijn waardevolle Europese topnatuur, met deze ingrepen waken we erover dat dit in de toekomst ook zo blijft”, vult Vlaams minister van Natuur Zuhal Demir (N-VA) aan.

Het Agentschap voor Natuur en Bos beheert meer dan 2.000 hectare duinen, slikken en schorren aan onze kust. Andere grote duineigenaars zijn onder meer het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust en de kustgemeenten. Om de opmars van woekerplanten in onze kuststreek een halt toe te roepen, zijn in het LIFE DUNIAS-project ook sensibiliseringsacties voorzien. “Zo kunnen kustbewoners met een tuin die grenst aan duingebied bijvoorbeeld een beroep doen op gratis en vrijblijvend tuinadvies op maat”, klinkt het.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier