Brugse klimaatklever Wouter Mouton gaat in beroep tegen het vonnis van de strafrechter

De Brugse klimaatklever Wouter Mouton gaat in beroep tegen het vonnis van de strafrechter, die hem veroordeelde omdat hij zich tegen het veiligheidsglas van een schilderij van Jan Van Eyck in het Groeningemuseum kleefde. Hij kreeg nochtans slechts een ‘opschorting’ van de uitspraak van de veroordeling.

Op 19 juli 2022 kleefde de Brugse arbeider en klimaatactivist Wouter Mouton zich met de hand vast aan het veiligheidsglas van de ‘Madonna met Kanunnik vander Paele’, het topstuk van Jan van Eyck in het Groeningemuseum in Brugge. “Ondanks de overweldigende hoeveelheid wetenschappelijke gegevens in verband met de klimaatcrisis en het feit dat de thermometer die dag 41 graden haalde, was er geen begrip voor mijn actie”, zucht de klimaatklever.

Opschorting

De Brugse strafrechter oordeelde op 13 november 2023 dat Wouter Mouton door zijn daad van burgerlijke ongehoorzaamheid schuldig was aan opzettelijke vernieling. Hij kende hem evenwel geen straf toe, maar drie jaar een opschorting van de uitspraak van de veroordeling. “Een identieke uitspraak volgde voor veertien Greenpeace activisten twee dagen later”, evalueert Wouter Mouton. “Dezelfde rechtbank, hetzelfde arrondissement. Zowel vakbonden als activistische groeperingen maken zich zorgen over dit soort uitspraken die kaderen in een meer repressief beleid ten overstaan van het demonstratierecht.”

“De actie veroorzaakte geen blijvende schade en valt volgens mijn advocaat juridisch gezien onder vrije meningsuiting. En hiërarchisch staat vrije meningsuiting boven de strafwet, wat me principieel vrij had moeten pleiten. De rechter oordeelde hier anders over en stelde dat vrije meningsuiting grenzen heeft en de strafwet van toepassing is. Die oordeelde eveneens dat ik wel degelijk een actie tegen het schilderij en niet tegen het glas had gevoerd. Dit met het argument dat het glas en het schilderij een geheel zijn.”

Recht

“Geen straf krijgen is leuker dan wel straf krijgen maar om eerlijk te zijn, I couldn’t care less”, vervolgt Wouter Mouton. “Het gaat vanuit ons standpunt niet om mij, straf of geen straf. Het gaat over het recht om in een democratie, vreedzaam te mogen aanklagen wat het geheel van politici en lobbygroepen bewust nalaten.”

“Dit uit naam van de utopie der eeuwigdurende economische groei. De Belgische earth overshoot day valt in maart, we leven dus vier keer boven onze stand. Onze beschaving is daarop gebaseerd, er zullen zware gevolgen zijn voor toekomstige generaties. Ik weet zeker dat vele ouders zich hierover zorgen maakt en zich soms machteloos voelen tegenover zoveel onwil.”

In beroep

“Ervaring met agenten, daar kan ik over meepraten. Maar over het contact met de rechterlijke macht veel minder. Wat naïef misschien had ik goeie hoop op begrip van de rechter, die moet afwegingen maken en ik dacht een overtuigende zaak te hebben. Het bleek onvoldoende.”

“Gelukkig hebben we de kans in beroep te gaan. Dat doen we dan ook, het verzoek is ingediend. De risico’s op een effectieve straf moeten we erbij nemen. We beogen een principiële volledige vrijspraak, een datum is nog niet vastgelegd. Eerst zal ik me moeten voorbereiden op de beroepszitting in Nederland met betrekking tot mijn kleefactie in februari bij het schilderij ‘Het meisje met de parel’ van Johannes Vermeer. Hoopgevend voor mij is alvast de vrijspraak vorige week van twee schilderij activisten in Italië.”

Geen alternatief

“De voorbije week was belangrijk voor de klimaatbeweging”, zegt de Bruggeling. “De COP28 startte, en hier bij ons gaf de rechtbank burgergroepering de klimaatzaak gelijk en legde de Vlaamse en federale regering concrete doelstellingen op. Een uitspraak die Vlaams klimaatminister Demir onthaalde met de aankondiging in cassatie te gaan.”

“Premier De Croo liet weten dit niet te doen en deed het vonnis af als een papieren uitspraak dat alle voeling met de realiteit kwijt is. Ik nodig hem uit dit soort uitspraken te herhalen bij een volgend pr-bezoekje aan de Westhoek of de Vesdervallei.”

“Uiteraard weet ik dat dit soort acties compleet absurd zijn, en de link is vaak ver te zoeken. Maar ik nodig iedereen vriendelijk uit om samen oplossingen te bedenken en een efficiënt tegengewicht te bieden aan almachtige ‘ecocidale’ bedrijven, ondersteund door de politiek.”

“Met die bedenking dat flyeren, niet verstorende en zachte acties, ‘klimaatgezind stemmen’ op zich geen enkel effect hebben. In dat geval zou ik heel erg graag mijn ongelijk erkennen, onmiddellijk stoppen met actievoeren en terugkeren naar de anonimiteit. Tot die tijd zie ik geen alternatief”, besluit Wouter Mouton.