In de nieuwe VRT-reeks ‘Het Laatste Portret’ maakt fotografe en documentairemaakster Lieve Blancquaert portretten van mensen die afscheid nemen van het leven. In de eerste aflevering afgelopen dinsdag zagen we hoe Caroline (58) uit Assebroek voor de lens van Lieve poseerde. Dat deed ze samen met haar partner Bart en kinderen Liesbeth, Emiel en Aline.
Caroline heeft terminale kanker en wil haar kinderen zoveel mogelijk kracht geven vooraleer het afscheid aanbreekt. Ze doet er alles aan om Liesbeth (25), Emiel (24) en Aline (15) zo goed mogelijk voor te bereiden op haar dood. Samen met haar man Bart probeert ze de dood bespreekbaar te maken binnen hun gezin. De tijd die hen nog samen rest, wil Caroline bewust en mooi invullen. En voor haar hoort daar een laatste portret bij. Daarvoor liet ze Lieve Blancquaert toe voor een blik in hun gezinsleven. Al was het de fotografe zelf die Caroline contacteerde.
Hoe is Lieve Blancquaert bij jullie terechtgekomen?
“In 2013 werd bij mij een agressieve kanker vastgesteld. De prognose was slecht, maar ik heb toch zeven jaar geleefd zonder uitzaaiingen. Tot in 2020. Toen zagen de artsen dat er nieuwe tumoren waren in mijn longen en botten. Ik kon kiezen tussen geen behandeling, een lichte levensverlengende behandeling of het grote kanon. Ik heb voor het laatste gekozen. Een risico, omdat het de meest toxische chemotherapie was. Een herhaling kan ik dus niet meer krijgen. De kanker is stabiel, maar niet weg en er was een levensverwachting in termen van maanden. Maar ondertussen zijn we al ruim drie jaar verder. Ik ben wat ze noemen een doorlever.”
“Alles wat je op voorhand kan doen en regelen, zorgt ervoor dat er op het moment zelf veel minder stress is voor de omgeving”
“Ik leef in extra tijd, waarvoor ik uiteraard zeer dankbaar en blij ben. Maar zo komt het dat ik ook tijd heb om in schoonheid afscheid te nemen. Alles wat je op voorhand kan doen en regelen, zorgt ervoor dat er op het moment zelf veel minder stress is voor de omgeving. Je kunt het afscheid ook veel mooier organiseren. Ik heb de tijd genomen om het landschap te verkennen. Daardoor ben ik onder meer terechtgekomen bij Doodgewoon, een alternatieve begrafenisonderneming hier in Brugge. Zij hebben ons in contact gebracht met Lieve Blancquaert.”
Was het een grote stap om jullie verhaal met heel Vlaanderen te delen?
“Het was dubbel, want het is niet leuk om voor heel Vlaanderen je ziel bloot te leggen. Mochten we het gesluierd mogen doen, hadden we dat zeker gedaan. (lacht) Anderzijds, het is zo’n taboe om over het levenseinde te spreken. Zelf hebben we óók veel gehad aan getuigenissen. We zijn niet alleen, er zijn veel mensen en gezinnen die dit meemaken. Door het toch uit te spreken, leer je een taal en een soort humor waardoor het hanteerbaar is. Erover praten werkt ook heel verdiepend. De olifant in de kamer zit bij ons thuis gewoon mee aan tafel. We gaan hier als gezin samen door. Het programma is, net als de portretten van de fotoshoot, ook een mooie herinnering voor de kinderen later. De kwetsbaarheid die we tonen tijdens de fotoshoot is wel zichtbaar voor heel Vlaanderen. Dan denk ik bijvoorbeeld aan het moment waarop ik op de foto ga met mijn oudste dochter Liesbeth en ik haar tranen droog. Maar we zijn superblij met de foto’s. Ook de filmdagen waren plezant voor ons gezin, en heel respectvol.”
(lees verder onder de foto)
In het programma toonde je de kamer waarin je graag thuis zou sterven. Een bewuste keuze?
“Toch wel. Ik zou het liefst thuis afscheid kunnen nemen van mijn geliefden al weet je nooit wat er gebeurt waardoor ik toch nog naar het ziekenhuis moet. Maar in het beste scenario kan ik rustig en bij bewustzijn thuis sterven en blijf ik daarna nog enkele dagen thuis opgebaard. Gewikkeld in een lijkwade, niet in een kist.”
Je nam Lieve en je zoon Emiel ook mee naar de begraafplaats aan de Kerkhofblommenstraat. Heb je ondertussen al een grafzerk geadopteerd?
“Ja, het is een oud grafmonument geworden op het mooiste, oude kerkhof van Brugge en vlakbij onze thuis. Ik ben er heel blij mee. Het is een stukje eeuwigheid dat verder leeft op een sacrale en mystieke plek.”
“Ik kan terugblikken als een tevreden vrouw en ik kijk vol goesting uit naar nog wat verder te mogen leven in mijn extra tijd”
“De cameraploeg heeft ons twee dagen gevolgd en uiteindelijk is het een programma geworden van een halfuurtje. Het was dus ook voor ons spannend om te zien wat men zou gebruiken van de beelden. Ook onze uitstap naar zee kwam ruim aan bod.”
Wat betekent de zee voor jou?
“De zee is uitwaaien. En wegwaaien, dat soms ook. (lacht) De zee maakt al altijd deel uit van mijn leven. Ik ben er al mee verbonden sinds mijn kindertijd. We hadden lange tijd een strandcabine en ik ben ook nog strandredder geweest. De zee werkt ook helend. Ik wou de cameraploeg dus graag meenemen naar zee.”
Hoe zie je de toekomst?
“Er komt geen tovermiddel. Ik weet niet wat de nabije toekomst brengt. Ik kan wel zeggen dat ik een mooi leven had en nog steeds heb. Ik ben blij met mijn goeie man en voor de band die ik met mijn kinderen heb. Ik heb veel gekregen in mijn leven, ik ben niet bitter en ongelukkig. Zelfs als je terminaal ziek bent, word je daar niet per se ongelukkig van. Ik heb goeie, verdiepende relaties. Ik kan terugblikken als een tevreden vrouw en ik kijk vol goesting uit naar nog wat verder te mogen leven in mijn extra tijd.”
Het Laatste Portret van Caroline is te bekijken op vrtmax. Iedere dinsdag is er een nieuwe aflevering.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
