West-Vlaamse betogers trekken massaal naar Brussel: “Pensioen inleveren niet aanvaardbaar”

Minstens een paar tienduizend vakbondsleden zijn momenteel in Brussel, voor een betoging tegen de pensioenplannen van de federale regeringsonderhandelaars. In verschillende sectoren, zoals het spoor, bpost, het onderwijs, op de luchthaven en in de gevangenissen, wordt het werk neergelegd. Ook uit onze provincie zijn tal van betogers aanwezig in de hoofdstad.

(Lees verder onder de video)

Onbegrip

Het gemeenschappelijk vakbondsfront hekelt de “frontale aanval op de pensioenen van werknemers en een ongekende stap terug voor het ambtenarenstelsel” die de onderhandelaars van de Arizona-partijen plannen. Er wordt gevreesd voor lagere pensioenen, minder gunstige voorwaarden en langere loopbanen. Niet iedereen begrijpt waarom de vakbonden staken en betogen tegen maatregelen uit een gelekte onderhandelingsnota, terwijl nog niks is beslist.

Op de N-VA-nieuwjaarsreceptie, zaterdag, zei federaal formateur Bart De Wever dat de horrorverhalen die nu over de pensioenen de ronde doen, “geen werkelijkheid” zijn. “Maar er is wel een pensioenhervorming nodig, en die zal op de lange termijn heel diepgaand zijn. Nu is het moment gekomen om dat te doen, of we gaan recht tegen de muur.”

De vakbonden van hun kant bijten van zich af. Het is nu al nodig om de onderhandelaars te waarschuwen, zegt ACV-voorzitter Ann Vermorgen. “Als beslissingen eenmaal genomen zijn, zelfs al zijn ze ronduit slecht, is het veel moeilijker om op de stappen terug te keren”, aldus Vermorgen.

Ruime opkomst verwacht

Aanvankelijk mikten ABVV, ACV en ACLVB op 5.000 militanten, maar wellicht wordt het een veelvoud. Zo maakt het gemeenschappelijk vakbondsfront in het onderwijs zich sterk dat er alleen al vanuit het Vlaams onderwijs zeker 22.500 mensen hun stem zullen laten horen in Brussel. Omdat ook de spoorbonden het werk neerleggen, is het maar de vraag of alle betogers tot in het centrum van Brussel raken. De bonden hebben alleszins bussen geregeld. Zo verzamelden in de Westhoek meer dan 200 mensen uit het onderwijs aan de achterkant van het station van Ieper. Als alternatief voor de trein werden er vier bussen ingelegd richting Brussel.

(Lees verder onder de video)

De Brusselse politie verwacht verkeershinder in de hoofdstad en raadt af met de auto naar Brussel te komen. Aangezien ook bij het spoor en de MIVB gestaakt wordt, zijn de alternatieven voor de auto beperkt. Het treinaanbod is fors afgebouwd: twee op de drie IC-treinen en vier op de vijf L- en S-treinen zullen niet rijden. Zo goed als geen enkele piekuurtrein rijdt. De hinder zal ook bij de MIVB ernstig zijn. Het bedrijf stelt alles in het werk om minstens een deel van de dienstverlening te verzekeren en reizigers in realtime over de situatie te informeren. Bij De Lijn wordt dan weer niet gestaakt, maar het bedrijf waarschuwt reizigers wel dat er hinder kan zijn bij een aantal onderaannemers. Wie maandag een bus of tram van De Lijn wil nemen, krijgt de raad op voorhand de route uit te stippelen via website of app.

Behalve het openbaar vervoer lijkt de impact ook in het onderwijs groot te worden. De koepels erkennen dat de stakingsbereidheid groot is, maar geven ook aan dat het wachten is tot maandag om de reële draagwijdte te kennen. Op de luchthavens worden problemen verwacht bij de beveiligingsfirma’s en afhandelingsbedrijven. Op Zaventem worden daarom zeker vier op de tien vluchten geannuleerd. Bij Brussels Airlines alleen al gaat het om de helft van de Europese vluchten. De operaties op de luchthaven van Charleroi zullen ook verstoord zijn, verwacht de luchthaven. Zowel bij aankomende als vertrekkende vluchten houden passagiers het best rekening met vertragingen, maar er worden geen vluchten geannuleerd.

Verder doet ook het gevangenispersoneel mee, met een actie in gemeenschappelijk vakbondsfront die loopt van zondag 22 uur tot en met maandag 22 uur. De bonden verwachten een grote opkomst. Bij bpost geldt ook een stakingsaanzegging. De vakbonden kondigden al aan dat de actie zeker gepaard zal gaan met hinder. Opvallend is dat vakbond VSOA-Defensie de Belgische militairen zal vertegenwoordigen. Het gaat om een uitzonderlijk initiatief. Militairen hebben geen stakingsrecht. Om 10 uur start de betoging aan het Albertinaplein, vlak bij Brussel-Centraal. Van daar gaat het naar het Poelaertplein, waar nog enkele toespraken staan gepland.

Meer dan 34.000 stakende leerkrachten

Er hebben vandaag 34.314 leerkrachten gestaakt. Dat blijkt uit cijfers van het Vlaams Agentschap voor Onderwijsdiensten. Zo’n 25.000 van hen hebben ook deelgenomen aan de protestactie in Brussel. Volgens de vakbonden gaat het om een historisch hoog aantal.

Over alle onderwijsniveaus heen, behalve de universiteiten, hebben 34.314 Vlaamse onderwijzers gestaakt. Op een totaal van 211.317 leerkrachten ligt het stakingspercentage op 16,24 procent. Het gaat om een faciliterende staking: leerkrachten krijgen enkel een stakingsvergoeding als ze effectief naar Brussel komen. De bonden spreken over 25.000 aanwezige Vlaamse leerkrachten. Mogelijk bleef een aanzienlijk deel thuis door het vriesweer.

Desondanks noemt de Christelijke Onderwijscentrale het aantal historisch. “Zo’n groot aantal stakende leerkrachten: dat is in de recente geschiedenis nog nooit gebeurd”, zegt topman Koen Van Kerkhoven. Toch wil hij niet over een overwinning spreken. “We blijven verder strijden. Men gelooft niet altijd wat wij zeggen, namelijk dat het water aan onze lippen staat, nu spreken de cijfers voor zich.” Hij vraagt een politieke reactie. “En geen gedoe met overgangsmaatregelen. Als er op korte termijn 3 miljard euro bespaard moet worden, kan je ons niets wijsmaken.”

De stakingsbereidheid was het grootst in het basisonderwijs, dat blijkt uit de eerste signalen van de koepels. “De bestaande uitdagingen in het basisonderwijs en dat in combinatie met langer werken voor minder pensioen is onaanvaardbaar”, zegt Marianne Coopman van het Christelijk Onderwijzersverbond, de christelijke vakbond voor het lager onderwijs. Ook zij noemt het grote aantal historisch. “Het is geleden van de betogingen tegen het beleid van Marleen Vanderpoorten dat er nog zo’n massa op de been kwam”, zegt ze. De liberale Vlaamse minister van Onderwijs voerde begin jaren 2000 een reeks hervormingen door in de regering-Dewael en kreeg te maken met een stakingsgolf.

De bonden maken zich zorgen over een mogelijke nieuwe berekeningswijze van het ambtenarenpensioen door de federale Arizona-onderhandelaars. Daarbij wordt onder meer naar een loopbaan van 40 jaar gekeken en niet enkel naar de laatste tien jaar, zoals nu het geval is. Volgens de socialistische vakbond ACOD gaat het om 200 tot 400 euro minder voor toekomstig gepensioneerden. “Loopbanen én pensioenen moeten leefbaar zijn voor iedereen en voor alle leeftijdscategorieën. Wordt onze oproep niet gehoord, dan sluiten wij verdere acties niet uit”, besluit Coopman.