Ondernemer Stefan Bettens moet 10.000 euro borg betalen bij overstap naar energieleverancier Octa+: “De horecasector wordt als melkkoe gebruikt”

Stefan Bettens trekt aan de alarmbel. Voor ondernemers worden de energiefacturen stilaan onbetaalbaar. © CL
Christophe Lefebvre
Christophe Lefebvre Medewerker KW

“Tijd om die energiefactuur naar beneden te krijgen”, dacht Kortrijks ondernemer Stefan Bettens. Net zoals vele Belgen ging ook hij op zoek naar het best mogelijke tarief voor elektriciteit en gas in zijn restaurant, het bekende Ahoi Bootel op de Leie in Kortrijk centrum. Maar toen hij bij energieleverancier Octa+ aanklopte, vroeg die prompt een borg van 10.000 euro. “Ik ben al jaren privéklant en betaalde nooit een factuur te laat.

Weinig Kortrijkzanen die de Ahoi niet kennen. Het voormalige binnenschip, dat als restaurant en hotel een nieuw leven kreeg aan de Handelskaai, is een trekpleister voor dagjestoeristen en stadsmensen die van een goed glas willen genieten. Net dat lieve leven was voor de horeca de laatste twee jaren ver te zoeken. Ook voor Stefan Bettens, die sinds jaar en dag zijn gasten op een typische bulderlach trakteert, was het tijdens de coronapandemie pompen of verzuipen. En net nu die miserie eindelijk achter de rug leek, schoot ook zijn energiefactuur pijlsnel de hoogte in. “Mijn energieleverancier liet me weten dat ik per maand 230 euro meer zou moeten gaan betalen. Op die manier was ik op het einde van dit jaar zogezegd veilig voor onaangename, financiële verrassingen.”

Terwijl Stefan door zijn rekeningen bladert, stijgt zijn woede en frustratie voelbaar. “Online kregen we wel de mogelijkheid om andere voorschotten te vragen, al was het voor ons enkel mogelijk om meer te gaan betalen. Het bedrag dat ze vroegen was ronduit belachelijk en dus ging ik op zoek naar alternatieven. Ik kan toch maar moeilijk de prijs van mijn menukaart gaan verdubbelen enkel en alleen omdat de energieleveranciers graag een extra euro verdienen?” De shoppingtrip van Stefan leek eerst gunstig te gaan evolueren, al volgde snel een bittere wake- up call. “Met Ahoi hadden we een contract bij Ecopower, een leverancier van groene energie. Privé hadden we dan weer een contract bij Octa+, waar we tot dan toe ook wel tevreden over waren. Ik had nog nooit een factuur te laat betaald, klaagde nooit over de dienstverlening en was al jaren klant. Trouw kun je ons dus eigenlijk best wel noemen. Voor ons leek het dan ook de normaalste zaak van de wereld dat we daar gingen aankloppen voor een prijsvergelijking. Het voorstel dat we kregen was interessant dus was het voor ons een duidelijke zaak: we stappen over naar Octa+.”

Rug tegen de muur

Hoewel het een eenvoudige, administratieve stap leek, volgde de ontnuchtering erg snel. “Octa+ stuurde me doodleuk een bericht dat ik enkel kon overstappen als ik 10.000 euro als borg op een rekening wilde storten”, foetert Stefan. “Dat is dus een bedrag met 4 nullen voor iets wat we absoluut nodig hebben. Nooit werd een elektriciteitsfactuur te laat betaald en dan krijg je zoiets voorgeschoteld? Volgens Octa+ werd de horeca als een risicocategorie geklasseerd en daar horen dergelijke waarborgen nu éénmaal bij. Meer uitleg kreeg ik niet en daarmee moest ik het doen. Ik kon dus kiezen tussen een astronomisch bedrag storten in de hoop, want dat is het nog steeds, iets minder te gaan betalen of steeds maar dieper in de buidel gaan tasten. Als ondernemer zetten ze je met de rug tegen de muur.”

Stefan belde verschillende instanties en kwam tot een bizarre vaststelling. “Ze verschuilen zich achter het schild van de waarborg”, pikt hij in. “Maar de rekeningnummers die ze geven zijn helemaal geen waarborgrekeningen. Dat wil dus zeggen dat je als klant, mocht het bedrijf in de problemen komen en eventueel failliet zou gaan, kan fluiten naar je geld. In lang vervlogen tijden zou niemand daar wakker van liggen, maar in de huidige context zijn energieleveranciers niet langer de stabiele partners van weleer. 10.000 euro bijeen sprokkelen in de wetenschap dat het niet eens zeker is ze ooit terug te krijgen? De wereld is gek geworden.”

10.000 euro bijeen sprokkelen in de wetenschap dat het niet zeker is ze ooit terug te krijgen? De wereld is gek geworden

Octa+, bij monde van woordvoerder Vincent Declerck, erkent de waarborgstrategie, maar laat meteen weten dat dit een gevolg is van de regels die werden opgesteld. “Ondernemingen krijgen een kredietscore toegekend en aan de hand van die score gaan we bepalen hoeveel waarborg betaald moet worden”, klinkt het. “Helaas heeft de coronacrisis vooral de horeca keihard getroffen, waardoor hun omzet is gekelderd. Dit weerspiegelt zich meteen in hun kredietwaardigheid en dan krijgen ze vanzelfsprekend een hoge waarborg opgespeld. Doorheen de band gaan we na of er al lopende contracten waren bij ons, maar in dit geval moeten we dit over het hoofd gezien hebben. Natuurlijk begrijpen we dat dit frustraties oplevert, maar zelf kunnen we er ook weinig aan gaan veranderen. De prijzen voor energie swingen de pan uit en als energiemaatschappij lopen we enorme risico’s met dergelijke contracten. De bedragen voor waarborg die worden gevraagd zijn astronomisch hoog, maar we kunnen niet anders. Sommige bedrijven moeten zelfs tot 300.000 euro op tafel leggen alvorens we ze als klant kunnen registreren. In dit geval hier zijn we vanzelfsprekend bereid om na te gaan waar we het dossier lichter kunnen maken. Het volstaat dat de zaakvoerder contact met ons opneemt.”

Disproportioneel

Bij Unizo hekelt men de manier waarop energieleveranciers de ondernemers aanpakken. “Het is normaal dat er een analyse wordt gemaakt om een waarborg al dan niet te rechtvaardigen”, laat Piet Vanden Abeele optekenen. “Alleen lijkt het erop dat het niet langer gebeurt op basis van objectieve gegevens. Men rakelt alles op een hoop en gaat dan doodleuk disproportionele bedragen eisen. De huidige energieprijzen zijn verschrikkelijk hoog, maar als men dan nog lukraak absurde waarborgen eist van de klanten, dan komt er geen einde aan. Dit geval is geen uitzondering en toont aan dat energieleveranciers de ondernemers meer en meer als bank gaan gebruiken, waar steevast geld te rapen valt. Met de huidige markt zijn er trouwens geen goede oplossingen, er zijn enkel oplossingen die minder pijn doen. We kunnen iedereen ten stelligste aanraden om prijsvergelijkers in te schakelen. Ondernemers kunnen websites zoals www.mijnenergie.be gebruiken om betere tarieven voor hun factuur te bemachtigen.”

Bij het Kortrijkse stadsbestuur fronst men dan weer de wenkbrauwen, niet alleen over de bedragen, maar vooral over de gebruikte argumenten. “Over welke regels spreekt de leverancier hier eigenlijk? Regels die vanuit de overheid voortvloeien of regels die ze zelf hebben uitgevonden?”, stelt schepen Wouter Allijns zich de vraag. “Als stad heeft Kortrijk alvast zo geen regel uit de mouw geschud en het zou me ook ten stelligste verbazen dat dit regionaal of zelfs federaal zo werd opgesteld. Ik zal dit nader uitzoeken, maar het lijkt er sterk op dat dit bedrijf de regels als een soort van paraplu gebruikt. Het lijkt me trouwens ook interessant na te gaan of enkel dit bedrijf er dergelijke praktijken op nahoudt, of we hier te maken hebben met een structureel concept. Als iedere energieleverancier bijna automatisch riante waarborgen gaat eisen van ondernemers, dan is het eind ver zoek vrees ik. Ik zal me verdiepen in de materie en indien nodig aan de kooi gaan schudden.” (CL)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier