Zo wil de haven van Zeebrugge de uitstoot van CO2 naar nul halen

Als tweede grootste haven van België, is het havenplatvorm Zeebrugge een economische slagader voor West-Vlaanderen (en ver daarbuiten). Samen met Antwerpen vormt het ‘Port of Antwerp-Bruges’ en die is dan weer de tweede grootste haven van Europa. Goed voor meer dan 73.000 directe banen en 20 miljard euro toegevoegde waarde.

Om een idee te geven: elk jaar rollen er bijna 2,5 miljoen nieuwe wagens via Zeebrugge Europa binnen en buiten en wordt er 20 miljoen ton goederen in containers overgeslagen. En dan hebben we het nog niet gehad over de 14,7 miljoen ton vloeibaar aardgas (LNG). Mooie cijfers die voor welvaart zorgen, maar er is een maar. De keerzijde van de medaille: de Belgische havens zijn goed voor 10 procent van de CO2-uitstoot in België. Hun ambitie is om dat naar 0 te reduceren tegen 2050. Mission impossible?

Dorien Van Cauteren, Sustainability Manager van Port of Antwerp-Bruges: “We maken het onderscheid tussen de vergroening van het havenbedrijf en vergroening van het havenplatform. Wat betreft onszelf, het havenbedrijf, zijn we alvast goed op weg om het ambitieuze doel van 2050 te halen dankzij ons klimaatplan en reeds verschillende uitgevoerde projecten. Dat klimaatplan is een model waarmee we kunnen modelleren hoeveel we met welke ingrepen kunnen besparen. Zo worden komend jaar de eerste sleepboten op waterstof, methanol en elektriciteit in gebruik genomen.”

De bedrijven die actief zijn in en rond de haven zorgen uiteraard voor het leeuwendeel van de CO2-uitstoot. Hoe krijg je die op het pad naar meer duurzaamheid?

Dorien van Cauteren: “Om daarnaast ook het havenplatform te vergroenen zal de combinatie van wind, waterstof, zon en andere groene alternatieven noodzakelijk zijn, maar elk vereist natuurlijk eigen logistieke voorzieningen. Aan die infrastructuur wordt volop gewerkt. Met onze inspanningen willen we absoluut een koploper blijven op vlak van innovatie en duurzaamheid.” Via een nieuwe terminal in Zeebrugge willen we bovendien waterstof (een alternatieve energie brandstof, bouwsteen voor de chemie en transportmodus voor groene energie die elders opgewekt werd, die snel aan belang wint) aan land brengen om via pijpleidingen naar het hinderland door te voeren. We zetten heel erg in op elektrificatie en waterstofdragers. Met partnerschappen bouwen we de nodige infrastructuur en we moedigen bedrijven zoveel mogelijk aan om die te gebruiken. Daarnaast ondersteunen we projecten waarbij restwarmte van de industrie wordt hergebruikt en investeren we in zonne- en windenergie.”

“Banken zullen hun leningen afstemmen op hoe duurzaam bedrijven zijn”

“Het afvangen en opslaan van CO2 (carbon capture and storage) heeft ook veel potentieel. In Antwerpen willen we met 7 grote spelers uit de chemie met Antwerp@C de CO2-uitstoot in de haven halveren tegen 2030.”

Misschien is de verplichte ESG-rapportering die er aankomt rond ecologische, sociale en bedrijfsmatige inspanningen wel een doorslaggevend argument voor grote havenbedrijven om alle zeilen bij te zetten richting meer duurzaamheid?

Dorien van Cauteren: “Naast energietransitie zetten we als havenbedrijf eveneens in op de brede waaier van ESG topics zoals de verschillende aspecten van milieubehoud; biodiversiteit via samenwerkingen met Natuurpunt en een soortenbeschermingsprogramma, veiligheid, gezondheid en welzijn, en gelijkheid en inclusie.”

“Die rapportering is inderdaad verplicht voor beursgenoteerde bedrijven vanaf 2025 en voor niet-beursgenoteerde ondernemingen vanaf 2026. Bedrijven maken zich klaar om te voldoen aan de Europese richtlijn. Binnenkort zal het daardoor makkelijker worden om binnen een duidelijk uniform en transparant kader de duurzaamheidsrapportage van verschillende bedrijven te vergelijken. Als het niet is uit overtuiging van het bedrijf in kwestie, dan is duurzaamheidsrapportering in de toekomst een Europese verplichting en zullen banken via de EU-taxonomie hun leningen afstemmen op hoe duurzaam de economische activiteiten van het bedrijf zijn.” (Dirk Remmerie/foto belga)