Schade voor haven van Zeebrugge door boerenprotesten loopt op: “Deze nacht moeten we kunnen hervatten”

Achter de opgeheven spandoeken en toeterende tractoren schuilt een diepe frustratie: de eis voor een hoger loon. © JVM
Camille Jonckheere

Door het boerenprotest aan de haven van Zeebrugge lopen de bedrijven heel wat schade op. Sinds dinsdagmiddag blokkeren een groep boeren de verschillende toegangswegen tot de haven en de op- en afrit bij de A11 met hun tractoren. Persoonswagens worden stelselmatig wel doorgelaten, maar het vrachtverkeer moet op een terrein vlakbij wachten tot de blokkade wordt opgeheven. “We hopen dat de boeren dat ook deze nacht zullen doen, zoals ze hebben aangekondigd. Anders zal de schade pas echt erg worden.” Het zou gaan om een duizendtal vrachtwagens, die er vast staan.

De toegang van de haven van Zeebrugge wordt nu al meer dan 24 uur geblokkeerd door de boeren, die er willen protesteren en hun ongenoegen willen uiten met het stikstofakkoord en Europees landbouwbeleid. Vrachtwagens kunnen de haven niet binnenrijden, waardoor er ongeveer een duizendtal vlakbij staan te wachten tot de blokkade wordt opgeheven. Daardoor lopen de bedrijven en de haven van Zeebrugge heel wat schade op.

“Ringwegen, autostrades en havens blokkeren valt niet onder het recht tot protest, het is jammer dat het zo ver moet komen”

Volgens de persdienst van de haven Antwerpen-Brugge valt de hinder binnen de verwachtingen. “De huidige situatie is ongeveer zoals we die ingecalculeerd hadden. Op voorhand wisten we welke punten ze onder andere zouden blokkeren. Daarom hadden we een terrein vlakbij voorzien, waar de vrachtwagens, die de haven niet binnen kunnen nu tijdelijk kunnen blijven staan.”

“Allereerst kan ik begrip opbrengen voor de ongerustheid die leeft bij de landbouwers, maar dit soort protesten: ringwegen en autostrades afsluiten en zelfs havenplatformen of bij uitbreiding een hele economie valt niet onder het recht tot protest”, stelt Annick De Ridder, Antwerps schepen voor de Haven. “Het stikstofakkoord waartegen ze protesteren zorgt net dat er nog vergunningen kunnen verleend worden aan bedrijven, zoals in de landbouw én het zorgt ook voor miljarden euro’s aan steun voor de landbouwsector. Dat ze het nu tot zo ver drijven, is dus bijzonder jammer.”

Andere werkwijze

“Net omdat de blokkade naar ons toe aangekondigd werd, konden de bedrijven zich ook voorbereiden op deze blokkade. Dan hebben zij op voorhand wat extra moeite gedaan of hun werkwijze aangepast. Sowieso zal er wel schade zijn door de protestactie, maar we kunnen nog niet inschatten hoe groot dat zal zijn. Sowieso is het een genuanceerd verhaal, want de transport via de treinen lag in tegenstelling tot de vrachtwagens niet stil. De enige die wellicht verrast werden, zijn buitenlandse chauffeurs, die dit niet op tijd te horen kregen van hun opdrachtgever. Die zien het pas wanneer ze echt in de files vastzitten.”

“Sommige bedrijven laten nu hun mensen thuis blijven om dan deze nacht volop terug in actie te kunnen schieten”

Dat de korte aankondiging de gevolgen van de blokkade iets minder hevig maakt, bevestigt ook Hendrik Sohier, manager van de vereniging van de havenondernemingen in Zeebrugge (APZI vzw). “Met een paar tractoren kan je gemakkelijk iets blokkeren, maar gelukkig hebben heel wat bedrijven in de mate van het mogelijke er wat op geanticipeerd. Aan sommige terminals kon men nog het werk dat ze hadden voorbereid afwerken of zitten mensen nu thuis om van zodra het open is vannacht direct vollenbak aan de slag te gaan met personeel dat dan zal opgeroepen worden.”

Alles zit vast

Natuurlijk is de directe impact van de blokkade wel duidelijk in de haven. “Het vrachtverkeer kan niet vertrekken uit de haven én kan er ook niet binnen, waardoor er geen containers kunnen afgezet of opgehaald worden. Het heeft dan ook weinig nut om te gaan lossen aan die terminals. Sommige bedrijven en operatoren beslissen daarom om hun gates of terminals te sluiten.”

“Er kan geen cargo geleverd of afgehaald worden, daardoor sluiten sommige bedrijven gewoon hun terminals”

Er liggen ondertussen ook twee schepen vast in de haven van Zeebrugge. “Het gaat om twee ferry’s, die terug moeten varen naar het Verenigd Koninkrijk”, legt Sohier uit. “Maar die blijven voorlopig liggen, want er is geen cargo om mee te geven. Alles zit vast. Zo zit er zelfs ook vlak buiten de haven een persoon vast, die met zijn minivan een stuk cargo van slechts 100 kilo moest afleveren. Die man heeft in een minivan geen faciliteiten om te slapen, zoals wel in een echte truck.”

Schade loopt op

Het zal hoe dan ook nog enkele dagen duren voordat alles terug in orde verloopt in de haven van Zeebrugge. “Van zodra de blokkade stopt, zullen we terug aan de slag komen. Maar we moeten wel de achterstand wegwerken en dat bovenop de normale druk die er altijd al is.”

“Sowieso zal er wel schade zijn, maar we kunnen nog niet zeggen hoe groot die zal zijn”

Hoeveel financiële schade het protest exact zal veroorzaakt hebben, zal pas achteraf duidelijk zijn. “Dat is sowieso niet te onderschatten, want de kost van een schip per dag ligt tussen de 25.000 en 40.000 dollar. Ook als die aan wal blijven liggen, moet daar voor betaald worden. De wachturen van de vrachtwagens zullen ook moeten betaald worden en dat zal ongeveer 100 euro per uur zijn. Als er vrachtwagens vast zitten met goederen, die kunnen bederven, zullen die vernietigd moeten worden en is er daar opnieuw verlies. En dan heb je nog eens de extra kosten voor de moeite om de achterstand weg te werken”, haalt Sohier aan.

“Het protest zorgt sowieso voor wat ongemak, zeker omdat de haven van Zeebrugge een doorvoerhaven is, waar er met heel korte deadlines wordt gewerkt, die we nu allemaal missen. De West-Vlaamse boeren exporteren ook voor een deel via ons, dus eigenlijk blokkeren ze ook het transport van hun eigen producten. We hopen dat het protest bij 36 uur blijft en de blokkade in de loop van de nacht zal stoppen, want anders zal de schade heel aanzienlijk zijn”, besluit Sohier.