“Dit nieuwe vormingsstation voor goederentreinen is goed voor de bedrijven, milieu, verkeer én omwonenden”, zegt iedereen die meewerkte aan de grootste spoorwerken ooit in de haven van Zeebrugge. Infrabel, TUC Rail en hun partners besteedden 12 jaar aan twee spoorbundels met bijhorende infrastructuur in Zwankendamme en Zeebrugge. Deze investering van 133 miljoen euro haalt miljoenen tonnen vracht van de weg.
Zowel federaal minister van mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) als Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters (Open VLD) waren naar het nieuwe seinhuis van Infrabel afgezakt voor het inhuldigen van het gemoderniseerde vormingsstation van Infrabel in de haven. Dat bestaat uit twee grote sporenbundels: de vertrek- en aankomstbundel Zwankendamme en de rangeerbundel Zeebrugge. De infrastructuur van Zwankendamme was al eind 2018 klaar en sinds kort is ook de bundel Zeebrugge in dienst.
Achttien sporen
In een vormingsstation komen goederentreinen aan en worden ze gerangeerd, dit is het verplaatsen van de wagons over kleine afstanden om nieuwe treinen samen te stellen. Daarna vertrekken ze opnieuw naar andere bestemmingen. In totaal zijn er achttien sporen. Daarnaast is er een kleine, aparte bundel met vier sporen waar de klanten van Infrabel hun locomotieven tijdelijk kunnen parkeren. Indien nodig kunnen beide bundels nog uitgebreid worden.
In de haven van Zeebrugge passeren jaarlijks ongeveer 50 miljoen ton goederen. “Daarvan wordt ongeveer 15 procent per spoor vervoerd. Het spoor is er dus al een onmisbare bondgenoot voor het vervoer van onder andere containers en auto’s van en naar het Europese binnenland”, zegt CEO van Infrabel Benoît Gilson. “Door de verwachte groei van de haventrafieken en de ambities van Port of Antwerp-Bruges om daarvan meer per spoor te vervoeren, zal het belang van het spoorvervoer alleen maar toenemen. Deze investering van ruim 133 miljoen euro is cruciaal voor de toekomst van de haven.”
Enorme klus
Het project werd geleid door Luc Maes, een geboren Bruggeling die in Gistel woont. “De voorbereiding en uitvoering nam twaalf jaar in beslag. De voornaamste reden voor die lange duur was dat we in opeenvolgende fases werkten. Daarbij moest er telkens spoorverkeer mogelijk zijn. Dit was een enorme klus waar op piekmomenten honderden mensen aan de slag waren.”
Op een aantal van de sporen kunnen treinen tot 750 meter lang (tot 45 wagons) ontvangen worden. “Dankzij een automatische trieerinstallatie en automatisch bediende wissels kunnen we een pak sneller rangeren. De goederentreinen moeten ook veel minder de reizigerslijn kruisen doordat de nieuwe bundels achter elkaar liggen in plaats van zoals vroeger elk aan een andere kant van het hoofdspoor Brugge-Zeebrugge. Met de nieuwe infrastructuur moeten goederentreinen gemiddeld de helft minder rangeerbewegingen maken, een belangrijke tijdswinst”, zegt Maes.
Prachtig uitkijkpunt
Stad Brugge droeg bij voor de leefbaarheid van de buurtbewoners. “Tussen de sporenbundel en de woonkern van Zwankendamme kwam een groene berm van negen meter hoog. Die dempt het lawaai en verbergt het zicht op de treinen. De berm wordt beplant en krijgt wandelpaden met een prachtig uitzicht. Op de rail plaatsen we dempers om de trillingen te verminderen en we gebruikten geluidsarme wissels. Daarnaast ging veel aandacht naar veiligheidsvoorzieningen zoals afsluitingen en dienstwegen”, zegt Maes.
Een grote gebruiker wordt multimodale operator ECS. “Wij trokken de jongste jaren het gebruik van het spoor op tot 48 procent van ons transport, goed voor 69 miljoen kilometer”, zegt CEO Philippe Mathieu. “Onze ambitie ligt op 50-50 tegen 2025. Ons tweede magazijn waar treinen kunnen binnenrijden, is klaar om in gebruik te nemen.” (Roel Jacobus)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier