Is de winkelier een uitstervend ras? Het heeft er alle schijn van. Voor het tweede jaar op rij sloten meer dan duizend West-Vlaamse handelaars hun winkel. Er waren bovendien opvallend meer faillissementen. Toch zijn er ook lichtpunten. “West-Vlamingen blijven gelukkig rasechte ondernemers.”
Vorig jaar gingen 913 West-Vlaamse ondernemingen, van kleine zelfstandigen tot grote bedrijven, failliet. Dat is het hoogste aantal van de voorbije vijf jaar en 10 procent meer dan in 2022, zo blijkt uit cijfers van Trends Business Information.
De grootste toename van het aantal faillissementen zien we in de detailhandel. Dat zijn ondernemingen die goederen leveren aan de consument, winkels dus. In 2023 gingen 115 zaken failliet, de helft meer dan de 79 falingen in 2022. Naast het stijgend aantal faillissementen, sluiten ook steeds meer winkels vrijwillig de deuren. Vorig jaar waren dat er 948, tegenover 1.003 in 2022. Voor het tweede jaar op rij verdwijnen dus meer dan duizend winkels. Dat zijn er twintig per week.
Coronasteun
Vincent Kint, gedelegeerd bestuurder van Unizo West-Vlaanderen, ziet een aantal oorzaken voor het stijgend aantal winkels dat het moeilijk heeft. “Door een aantal steunmaatregelen uit de coronaperiode die nu wegvallen, zien we pieken in het aantal faillissementen”, zegt hij. “Daarnaast is het koopgedrag van de consument veranderd. Die verkiest nu vaker belevenissen zoals op restaurant gaan boven een product kopen in een winkel. Winkeliers hebben het bovendien steeds moeilijker om geld op tafel te leggen voor hun koopwaren én banken verschaffen moeilijker leningen aan winkeliers. Tot slot zet ook de hoge loonkost druk op de rentabiliteit van veel winkels.”
Ook de opkomst van webshops speelt veel winkels parten, weet de Unizo-topman. Die schieten inderdaad als paddenstoelen uit de grond: in 2018 zagen 85 West-Vlaamse webwinkels het levenslicht, in 2023 waren dat er al 266. Maar even snel groeit het aantal stopzettingen in de wereld van het online shoppen: van 47 vijf jaar geleden naar 219 in 2023, waarvan zeven faillissementen. (Lees verder onder de cartoon)
Maar terwijl het aantal nieuwe webwinkels elk jaar toeneemt, komen er steeds minder fysieke winkels bij. Vijf jaar geleden waren dat er nog 654, vorig jaar 542. Steeds minder winkels in het straatbeeld dus, blijkt ook uit het ‘rapport detailhandel’ van de Provincie West-Vlaanderen. In 2018 telde onze provincie nog 26.535 gevulde handelspanden, terwijl dat er vorig jaar nog 24.859 waren.
Dat het uitdagende tijden zijn voor winkeliers, weten ze ook bij KERNpunt. Die vzw helpt lokale besturen bij een sterk beleid voor detailhandel, maar ondersteunt ook de lokale handelaars zelf. “Je moet een winkel tegenwoordig stevig uitbouwen om er een volwaardige zaak te kunnen van maken. Je moet echt op zoek gaan naar je eigen DNA en je goed in de markt zetten. Klanten vinden dat persoonlijke aspect heel belangrijk.”
“Er zijn heel wat uitdagingen, maar lokale handelaars hebben ook heel wat kansen”
“Er zijn dus zeker heel wat uitdagingen, maar er liggen ook kansen. Klanten kopen weer vaker lokaal, bijvoorbeeld omdat ze ook belang hechten aan duurzaamheid. Die voeling met de klant is een grote troef voor winkeliers. Nadeel is dat zij er meestal alleen voor staan, in tegenstelling tot de grote spelers. Lokale handelaars moeten elkaar dan ook zien als partners om klanten te lokken naar hun kernen en niet als concurrenten.”
Begeleiding
Volgens Unizo is het van groot belang dat startende handelaars zich goed laten begeleiden. Uit de cijfers van Trends Business Information blijkt immers ook dat die het moeilijk hebben: van de 739 winkels die in 2018 opgericht werden, schoten er in 2023 nog 404 over. Liefst 40 procent gaf er dus binnen de vijf jaar al de brui aan. Nog opvallender: van de winkels die in 2023 openden, stopte bijna één op tien binnen het jaar… “Wie zich laat begeleiden, heeft een hogere slaagkans”, weet Vincent Kint.
“De winkeliers, die zich laten begeleiden, hebben een hogere slaagkans”
“Het hoge aantal stopzettingen baart ons zorgen, maar we trekken ons op aan het nog altijd hoge aantal oprichtingen. West-Vlamingen blijven rasechte ondernemers. We hebben nood aan die constante instroom van starters om de economie te voeden, dat mag niet stilvallen. Maar daarvoor moet er wel een ondernemersvriendelijk klimaat komen. Daarvoor moet de administratieve rompslomp aangepakt worden, moeten vergunningen sneller uitgereikt worden en moet de belasting op lonen dalen.”
(TV & PS & CJ)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
