De West-Vlaamse gemeenten hebben het dikste spaarvarken: gemiddeld 800 euro per inwoner over

De financiële gevolgen van de coronacrisis op rekeningen van West-Vlaamse steden en gemeenten zijn beperkt. Meer nog, zelfs zonder een aantal opvallende belastinginkomsten is het spaarpotje van onze lokale besturen groter dan voor de crisis.

Net geen 951 miljoen euro. Dat is het bedrag dat de West-Vlaamse steden en gemeenten begin dit jaar allemaal samen op hun spaarrekening hadden staan. Ruim 43,5 miljoen of 4,8 procent meer dan een jaar eerder. Dat leert een grootschalige analyse van advieskantoor en auditexpert BDO van de recent gepubliceerde jaarrekeningen voor 2020 van lokale besturen in Vlaanderen.

Opvallend is dat onze steden en gemeenten fors meer over houden dan die in andere provincies. Zo is West-Vlaanderen goed voor 26 procent van het totale bedrag in Vlaanderen, terwijl maar 18 procent van de bevolking hier woont. Per West-Vlaming zat er 798 euro in een spaarpotje met onmiddellijk beschikbare middelen, per Antwerpenaar gaat het om slechts 358 euro. Een verschil van 440 euro per inwoner dus. Het Vlaams gemiddelde bedraagt 556 euro per inwoner.

Zeven gemeenten in onze provincie hebben meer dan 2.000 euro per inwoner op overschot, Nieuwpoort is met 3.990 euro per inwoner absolute koploper in Vlaanderen. De graadmeter is het gecumuleerd budgettair resultaat: het verschil van de ontvangsten en de inkomsten van het boekjaar, aangevuld met het bestaande saldo van de jaren daarvoor.

Ondanks corona

Dat de West-Vlaamse steden en gemeenten ook na 2020 hun spaarvarken zagen verdikken, is best opmerkelijk, zo stelt Bert Gijssels van BDO. “De lokale besturen zijn er ondanks de vele uitdagingen en de uitzonderlijke situatie van de coronapandemie wonderwel in geslaagd hun financiën op orde te houden”, klinkt het.

“De horeca ging lange tijd dicht, festivals, kermissen, markten en evenementen werden geschrapt en parkeerplaatsen bleven leeg omdat toeristen of bezoekers niet kwamen. Een stad of gemeente heft belastingen op al die activiteiten. De lockdowns in 2020 waren dan ook een streep door de rekening: voor heel Vlaanderen gaat het om 30 miljoen euro minder belastinginkomsten voor de lokale besturen.” De lichte daling op de inkomsten uit aanvullende personenbelasting laat zich voorlopig niet te erg voelen, al vreest BDO voor een groter effect op die inkomsten in 2021 en 2022.

Appels met appels

Eén gemeente springt in het oog, zij het in negatieve zin: Wielsbeke. Zij hebben per inwoner iets meer dan 900 euro tekort. “De verklaring is vrij simpel: sinds 2008 lenen wij, veel vaker dan veel andere lokale besturen, op korte termijn”, duidt schepen van Financiën Filiep Devos (CD&V). “We zijn wel aan het overschakelen naar langetermijnleningen, op 20 of 30 jaar en binnen de vier jaar is alles omgezet. Maar vanuit Vlaanderen wordt ons opgelegd de commercial paper-financiering mee op te nemen als zijnde leningen die we nog dit jaar afbetalen. Dat heeft natuurlijk een grote impact op het gecumuleerd resultaat.”

“Voor alle duidelijkheid: wij zijn financieel kerngezond, kijk maar naar onze positieve autofinancieringsmarge (het verschil tussen het exploitatiesaldo, de inkomsten en ontvangsten enerzijds, en het af te lossen bedrag aan leningen anderzijds, red.). Daarmee vergelijk je appels met appels. En met meer dan 1,6 miljoen euro doen we daar zeker goed.”