Wijn, dat is een Franse savoir-faire, meneer! Bij onze zuiderburen is wijn meer dan alleen maar een fles die op tafel wordt gezet. Het is een traditie, het een landbouwactiviteit die bijna tot een kunst werd verheven en het is vooral een Franse cultuur die op een eenzame hoogte staat. Of dat was toch zo want sinds kort voelt het land van baguettes een nieuwe, hete adem in de nek afkomstig uit Wervik. Wijndomein Ravenstein won onlangs een zilveren medaille met hun wijn uit Kruiseke. Wij lieten ons een dag lang onderdompelen in de druiven van de Amerikaberg.
“Hoe laat is het? 10 uur? Eigenlijk is het tijd om een fles bubbels open te trekken!” Het is het soort zin waarmee je eender wie zonder twijfel in het hokje van ‘drankproblemen’ kunt gaan steken. Toch is het op wijndomein Ravenstein, netjes verscholen tussen de glooiingen van de Wervikse Amerikaberg, niet echt een uitzondering.
Dirk Talpe (54) en Patricia Lenoir (50) ontkurken een stijlvolle fles en scheppen meteen wat wetenschappelijke duidelijkheid. “Onze smaakpapillen zijn op hun best tussen 10 en 12 uur omdat ze dan nog zuiver zijn. Wie dus wil weten of zijn oogst geslaagd is en over voldoende smaak beschikt, kan niet veel anders dan te proeven tussen die uren. Met alcohol heeft dat eigenlijk weinig te maken.”
Over wijnen en smaak, daar kunnen Dirk en Patricia alvast over meespreken. In 2017 besloten ze hun activiteiten over een andere boeg te gooien en begonnen ze met de aanleg van hun nieuwe droomplek.
Verovering
“We waren eigenlijk bloemisten maar werden met een moeilijk jaar geconfronteerd. Het was een situatie waarbij we ons enkele belangrijke vragen moesten stellen. Hoe en waar zien we ons in de toekomst? Wat willen we achterlaten voor onze dochter? In het verleden had ik al meer dan eens zitten wegdromen bij het idee van een eigen wijngaard en dit leek het uitgelezen moment. Bij Syntra West konden we een opleiding volgen, we begonnen met het planten van onze eigen druiven en zo is de bal aan het rollen gegaan.”
De bal rolde in de goede richting want ondertussen is de wijn uit Kruiseke, het Wervikse gehucht, bezig aan een regelrechte verovering van de markt. “Voor ons was het al snel een duidelijke zaak: hier moest kwaliteit de norm worden”, klinkt het bij het koppel wijnbouwers. “Het idee dat je eender wat aan de klanten kunt slijten als je er maar een stickertje met ‘made in Belgium’ opkleeft, is compleet achterhaald. Onze wijnen zijn duurder dan hetgeen je in de supermarkten kunt vinden omdat onze oplagen veel kleiner zijn. De klanten zijn best wel bereid om de prijs te betalen, maar dan eisen ze wel de kwaliteit die erbij hoort.”
Zilveren medaille
Aan kwaliteit geen gebrek en dat ging ook in de wereld van de wijnen niet onopgemerkt voorbij. De West-Vlaamse wijngaard en het vloeibare resultaat haalde een zilveren medaille bij een prestigieuze wedstrijd en heeft ondertussen al een internationale vertegenwoordiging.
“We kregen op een dag een mailtje van iemand uit het Nederlandse Ravenstein. Ze wilde ons een bezoek brengen omdat ze een wijnhandel hadden geopend in de Nederlandse gemeente. Hier ter plaatse was ze heerlijk eerlijk en liet ze weten dat ze sowieso een fles ging kopen, al was het maar om de naam. Toen ze begon te proeven zagen we de fonkel in haar ogen verschijnen. Ze was compleet weg van de smaak en nam meteen enkele kisten mee. Ondertussen vertegenwoordigt ze ons merk in Nederland en in heel wat restaurants in de streek staan we ook al op de menukaart.”
Een succesverhaal dus, dat vooral te wijten is aan de rasechte ‘doe moar deure’-mentaliteit van het koppel. “We zijn zopas gestart met de oogst en je zult al snel merken dat we het hier nog op de traditionele manier aanpakken: met een knipschaar!”
Geen machines
Dirk ploft meteen een stevig exemplaar in onze handen en toont ons waar we de druiven het best van al afknippen. “Machines doen ons werk ontelbare keren sneller, dat is een feit. Wat machines dan weer niet doen, is de kwaliteit van de druiven controleren. We nemen een tros vast en kunnen meteen al zien of het goede of slechte exemplaren zijn. Onze wijn moet zo zuiver mogelijk worden gemaakt en slechte druiven hebben daar geen plaats in.”
“We oogsten nog op de traditionele manier: met een knipschaar!”
Daarnaast moeten we er ook voor zorgen dat onze planten het zo goed mogelijk hebben. We kunnen vanzelfsprekend onze productie opdrijven maar dan zijn onze ranken binnen 20 jaar compleet uitgeput. Dat kan nooit de bedoeling zijn en we moeten de natuur haar gang laten gaan. De druiven bepalen zelf wanneer ze klaar zijn om geplukt te worden. Het resulteert in een erg arbeidsintensief procédé, waarvoor we steeds opnieuw op zoek moeten naar helpende handen. Niet iedereen is even enthousiast om hieraan deel te nemen dus dat is telkens weer een uitdaging.”
“We hebben het geprobeerd met Poolse gastarbeiders maar dat was geen succesverhaal. Zowat iedereen heeft de beruchte ‘obusios’ video gezien, waar de landbouwer en de gastarbeiders elkaar niet begrepen. Hier was het een gelijkaardig scenario, wat uiteindelijk meer kwaad dan goed deed. Die kerels deden hun uiterste best, maar begrepen ons niet, wat ons uiteindelijk nog meer werk gaf. Ondertussen behelpen we ons met vrienden en familie maar we hopen natuurlijk wel dat we kunnen blijven groeien.”
Strenge regels
Eenmaal de druiven in de bakken werden verzameld, trekken ze richting pers. “Met blote voeten? In een houten ton?” Dirk proest het uit wanneer we het typische beeld van de goedlachse dames, trappelend in geplette druiven, oprakelen. “Dat is pure folklore. Het FAVV zou een hartaanval krijgen mochten ze zoiets in ons bedrijf zien. We worden aan strenge regels onderworpen, meer nog dan eender welke andere sector.”
“Vooral Frankrijk steekt op Europees niveau heel wat druk op de ketel. Het volledige regelboek is opgesteld naar Frans model, aangepast naar de druiven en de gronden daar. Het is beetje per beetje dat we ons kunnen aanpassen naar Belgische omstandigheden en dat gaat best wel ver. Zo kun je op Franse velden zien dat de druiven tot op de grond aan de ranken hangen. Dat doen we hier bewust niet omdat we hier lentenachtvorst hebben.”
“Een verlies aan capaciteit maar wel een manier om onze druiven gezond te houden. Dat bracht extra uitdagingen met zich mee op gebied van bewatering bijvoorbeeld. De Franse spelregels hielden ons lang tegen totdat ze ook met het veranderende klimaat te kampen kregen. Nachtvorst stak plots ook bij hen de kop op en dus keken ze naar België voor de oplossing.”
Geen chemicaliën
Ravenstein plaatste Wervik en per verlenging West-Vlaanderen op de internationale wijnkaart maar zowel Dirk als Patricia houden de voeten stevig op de grond. “Waar we onszelf binnen hier en 5 of 10 jaar zien? Waarschijnlijk nog tussen onze druiven”, sluiten ze al lachend af.
“We gaan nu vooral kijken hoe de zaken evolueren. Ons initiële plan sprak over een eerste rendement in een termijn van 7 jaar. Door de juiste keuzes en vooral de goede druiven konden we die termijn inkorten maar we mogen niet op de zaken voor gaan lopen. Corona had voor ons een onverwacht positief effect. Mensen ontdekten de lokale lekkernijen en vonden zo hun weg veel sneller naar onze wijngaard. Of dit effect zal blijven aanhouden, is nog maar de vraag. Hier is alvast nog plaats om wat extra gronden te voorzien van druiven maar we moeten ook verder durven kijken.”
“Zal onze dochter ooit de wijngronden overnemen? We willen ook absoluut niet de grootste van zijn soort zijn. De beste zijn, dat is onze drijfveer! Ondertussen gaan wij gewoon ‘deuredoen’ en zullen we keer op keer luisteren naar onze gronden en de natuur. De wijn van Ravenstein is een rasecht terroirproduct dus is de samenwerking tussen mens en natuur een absolute must.”
“Chemicaliën of andere synthetische producten hebben hier geen plaats en dat bracht een schitterend neveneffect met zich mee. Op een morgen doken hier plots enkele reeën op tot ons grote plezier. Mijn vader geloofde het niet en vroeg me kortweg of ik al vroeg op de ochtend was begonnen met wijn proeven.” (lacht)
(CL)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
