Kallemoeie introduceert Ensormarionet tijdens nieuwe voorstelling: “Ook volwassenen kunnen leren van het poppentheater”

Kallemoeie, het enige marionettentheater van de kust, brengt ter ere van het Ensorjaar 2024 een nieuwe Ensorvoorstelling voor volwassenen. In de aanloop naar de voorstelling hield Kallemoeie zaterdag open huis en introduceerde de nieuwe Ensormarionet. “We hebben een negental voorstellingen gepland, misschien zelfs meer.”

Marionettentheater Kallemoeie is volop bezig met de voorbereidingen van hun nieuwe productie ‘Tjèmenes mensen… ier is Ensor’, een Ensorvoorstelling in het Oostends dialect. Tijdens het Ensorjaar 2024 neemt het gezelschap van Kallemoeie je mee op een betoverende reis naar een tijd waarin kunstenaar James Ensor leefde. Afgelopen weekend stelden ze de deuren van hun trefcentrum open en stelden trots hun gloednieuwe Ensormarionet voor. De in hout gesneden Ensor zal het hoofdpersonage zijn in de Ensorvoorstelling. Een gepast gebaar, wetend dat de kunstenaar Kallemoeie in 1929 uitnodigde om voor een publiek uit de kunstwereld op te treden. Ensor bracht nadien persoonlijk openlijk hulde aan de spelers om hun kunstig spel en krachtige enscenering.

Heel wat mensen brachten op zaterdag een bezoek aan de Kallemoeiekelder. “Ik denk dat Kallemoeie een geslaagd verhaal is”, zegt een bezoeker. “De marionetten zijn fictieve personages, maar lenen zich om bepaalde zaken op een humoristische manier te benoemen of onder de aandacht te brengen. Kallemoeie toont aan dat poppentheater niet alleen voor kinderen is. Volwassenen steken ook wat op.”

Generatietheater

Voor de oprichting van Kallemoeie moeten we teruggaan naar het jaar 1928. Het theatergezelschap is het oudste marionettentheater in de ruime regio. Vijf leden van de Katholieke Vlaamse Burgerbond, waaronder de atheneumleerkrachten Armand Felix, Edmond Debrauwere en beeldhouwer Karel Demuynck, richtten het marionettentheater op. Dankzij de eerste show, ‘Smidje Smee’, veroverde Kallemoeie al snel een belangrijke plaats in het volkse ontspanningsleven van Oostende. Of de naam gelinkt is aan het oude volksliedje “Kallemoeie laag oender de trap: ze gaafd heur kienetsje suuker én pap” of gewoon staat voor het Westvlaams voor slunsepop, voddenpop, babbelaarster of klappei is niet meer na te trekken.

Na de Tweede Wereldoorlog wisten Jerome Hostyn en Gerard Vermeylen in 1954 het marionettentheater nieuw leven in te blazen. Jaren later nam zoon Jan Hostyn (70) het voorzitterschap van Kallemoeie op zich. Sinds drie jaar vertoeft het gezelschap in een speciaal ingerichte locatie in de kelder van het OLVO-college in de Sint-Franciscusstraat in Oostende. “Zonder deze locatie zouden we de voorstelling niet kunnen brengen. We zijn hier heel gelukkig”, vertelt Jan. “Samen met mijn broer Walter Hostyn run ik het marionettentheater. Nu we ouder worden, denken we na over de toekomst van Kallemoeie. Vorig jaar hebben we samen met onze kleinkinderen een marionettenshow gebracht op de Paulusfeesten. Het zou fijn zijn mocht een van hen Kallemoeie binnen enkele jaren overnemen.”

Ensormarionet

Uit een selectie van authentieke houten draadpoppen, waarvan de oudsten van 1928 dateren, worden voorstellingen door het gezelschap gebracht in de Kallemoeiekelder. Houtsnijder Marc Beuten ontwierp in het verleden reeds enkele poppen voor het gezelschap. Voor de Ensorvoorstelling sculpteerde hij een gloednieuwe Ensormarionet. De voorstelling gaat vanaf 29 maart in première. “We hebben een negental voorstellingen gepland en spelen nog tot in juni, misschien zelfs langer”, glundert voorzitter Jan.

James Ensor was gefascineerd door de wereld van het theater en marionetten. Kijk maar naar zijn talrijke schetsen, schilderijen en etsen van maskers en Pietje de Dood. In Kallemoeie’s voorstelling ‘Tjèmenes mensen… ier is Ensor’ probeert de Dood Ensor te strikken, maar vangt steeds bot tot zijn grote frustratie. Ensor ziet de Dood als het zinnebeeld van het establishment en verzet zich tegen elke vorm van autoriteit. De vier scènes in het stuk verwijzen telkens naar een foto of schilderij van Ensor of een anekdote uit zijn leven. Na elke scène wordt een strofe uit ‘Het lied van de Dood’ gespeeld en gezongen op een melodie van ‘La Gamme d’Amour’ van James Ensor.