Zorgt Maene voor revolutie in pianowereld?

De gebogen vorm van het klavier valt meteen op. (GF)
Bert Vanden Berghe

Meer dan 300 jaar na het ontstaan van de eerste piano is er amper iets veranderd aan het klassieke instrument. Pianobouwer Chris Maene verraste op een Franse beurs met een piano waarbij de toetsen in een boogvorm geplaatst zijn. “Het was een enorme uitdaging om het idee te realiseren binnen de regels van het klassieke pianobouwen.”

Al bijna 40 jaar staat Chris Maene aan het hoofd van Piano’s Maene, dat in 1938 werd opgericht in Ruiselede. De pianobouwer bouwde het familiebedrijf uit tot een succesvolle wereldspeler dat hoog aanzien geniet onder muzikanten. In 2015 ontwikkelde hij een eigen piano: de Chris Maene Straight Strung Concert Grand, maar nu heeft hij een volgend paradepaardje klaar.

Daarvoor sloeg hij de handen in elkaar met de befaamde Uruguyaanse architect Rafael Viñoly, die voornamelijk statige gebouwen in de VS, van concerthallen tot musea, ontwierp. Hij is ook een begenadigd pianist. “Rafael heeft een duidelijke visie en een diepgewortelde passie voor alles wat hij maakt”, aldus Chris. “Het visuele aspect is een logisch verlengstuk van de piano.” Want het meest opvallende aan de piano is immers het boogvormige klavier. Het is ergonomisch bedoeld en volgt naar eigen zeggen de natuurlijke rotatie vanuit de schouders, waardoor het spelen makkelijker is. Het team is daarvoor gaan aankloppen bij een onderzoeksafdeling van een Italiaanse universiteit en een Duitse pianist. Ook de universiteit van Leuven deed hun duit in het zakje. Er werd uiteindelijk zes jaar aan gewerkt. De Maene-Viñoly Concert Grand, zoals de piano heet, heeft ook een groter klankbord en zou niets moeten inboeten aan geluidskwaliteit. “Integendeel. Er wordt gemikt op een dynamischer bereik en een uniek, transparant geluid”, klinkt het. Al was het wel een technisch huzarenstukje, door de grote spanning op de pianosnaren. Opvallend: zo’n krom klavier werd eerder al eens ontwikkeld, maar steevast geplaatst op een klassieke piano, waardoor je kwaliteitsverlies dreigde te krijgen. Het is nu voor het eerst dat een volledige piano op maat werd gemaakt van zo’n gekromd klavier. “Het was een enorme uitdaging om de ideeën en tekeningen van Rafael te integreren binnen de regels van het klassieke pianobouwen. Maar het resultaat mag gezien zijn.”

De piano is een technisch huzarenstukje. (GF)
De piano is een technisch huzarenstukje. (GF)

Dat vonden ze ook op het muziekfestival van Verbier in de Zwitserse Alpen, waar de piano voor het eerst werd voorgesteld. De Amerikaans-Russische pioanist Kirill Gerstein mocht zich voor het eerst aan het instrument wagen en speelde er een stuk van Igor Stravinsky. Volgens kenners produceert het instrument een harmonieuze klank, dat ook toelaat om nieuwe klankkleuren te ontwikkelen.

Het bedrijf moest voor de ontwikkeling diep in hun buidel tasten. Het gehele traject heeft een kostenplaatje van 2,5 miljoen euro, waarvan 700.000 specifiek naar de ontwikkeling zelf ging. Wellicht zal het nog even duren vooraleer dat terugverdiend is, want van hun vorig pronkstuk moeten ze er 8 per jaar verkopen om uit de kosten te komen, en de teller staat voorlopig op 6, maar met zicht op meer. Want het is geen geheim dat de pianowereld enigszins conservatief is ingesteld. Het bedrijf hoopt dat de jongste generatie toppianisten de weg kunnen effenen. Wellicht zal de klassieke vleugel altijd blijven, maar niets staat in de weg dat dit instrument een waardevolle aanvulling kan zijn. Of misschien nog de prijs, want voorlopig is de prijs vastgelegd op 330.000 euro, exclusief BTW. Voor een Steinway betaal je tot de helft minder.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier