2023 staat in Menen in het teken van de ‘beeldhouwer van de nieuwe vrouw’, Yvonne Serruys. Naast een permanente wandeling en Prof. Dr. Marjan Sterkx’ boek over het oeuvre en leven van Serruys, loopt er sinds 2 juli een expositie in ‘t Schippershof en cc De Steiger. De tentoonstelling is nog tot 17 december te bezichtigen, met als kers op de taart de nocturneavond op 15 december.
Yvonne Serruys is een geboren en getogen Meense die op 27-jarige leeftijd naar Parijs verhuisde en huwde met de Franse Pierre Mille. Ze maakte naam en faam in de kunstwereld. In haar jonge carrière dompelde ze zich onder in de schilderkunst. Ze ging in de leer bij Emile Claus, een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het impressionisme in België, in Astene, nu een deelgemeente van Deinze.
De nieuwe vrouw
In Parijs stortte Serruys zich op de beeldhouwkunst. Ze legde in die periode vele artistieke connecties, onder andere via haar Salons de samedi, waarbij ze met haar man notabele intelligentsia uitnodigde. Anatole France, Paul Claudel en tal van schrijvers, kunstenaars en intellectuelen behoorden bijvoorbeeld tot de regelmatige aanwezigen. Tijdens die gesprekken raakte Yvonne Serruys gefascineerd door wat we nu de nieuwe vrouw noemen. Dat waren zelfstandige, vrijgevochten vrouwen die losser omgingen met hun lichaam en de rol van de vrouw in de samenleving vernieuwend benaderden. “Wanneer Serruys geen opdrachten had, werkte ze in haar atelier in Parijs vaak aan werken die die vrijgevochten vrouwen van de twintigste eeuw vereeuwigen”, verklaart Chiel Vandenberghe, de directeur van cc De Steiger en een van de spilfiguren in het Yvonne Serruys-jaar in de grensstad.
“We zien tekenen aan de wand dat Serruys opnieuw in de canon komt”
“Dat is ook de voornaamste insteek van de expositie. Yvonne Serruys is na haar dood in 1953 wat in de vergetelheid geraakt, wat wel vaker gebeurde met vrouwelijke artiesten. Nochtans was ze tijdens haar leven heel bekend en belangrijk in de kunstwereld. We hopen haar met dit project opnieuw in de canon te krijgen, want dat is ze zeker waard. Er zijn alleszins al tekenen aan de wand dat dat lukt. Zo kan je in het Museum voor Schone Kunsten in Gent nu standaard een werk van haar in een van de museumzalen zien, waar dat vroeger nog in het depot zat. Je kan daar nog geen conclusies uit trekken, maar het toont alleszins wel aan dat het project iets in gang zet.” De expositie vierde onlangs trouwens haar 5.000ste bezoeker en de reacties zijn zeer positief. “Het idee voor dit project startte zo’n drie jaar geleden”, gaat Vandenberghe verder.
“Ik wist dat Prof. Dr. Marjan Sterckx jaren terug een licentiaatsverhandeling schreef over het werk van Yvonne Serruys voor haar masterdiploma aan de KU Leuven. In 2003 werd die licentiaatsverhandeling dan omgevormd tot een kleine publicatie die werd aangeboden in het stadsmuseum ‘t Schippershof. In 2020 contacteerde ik Marjan Sterckx met de vraag of ze haar schouders niet wilde zetten onder een project in 2023. Dat is immers 150 jaar na haar geboorte en 70 jaar na haar overlijden.”
Boek
“De samenwerking tussen Stad Menen, cc De Steiger en de UGent kwam op die manier tot stand. Sterckx’ thesisstudenten werkten hier twee jaar lang aan mee in het kader van een onderzoeksseminarie. Voor het project verzamelden we het werk dat Serruys had geschonken aan haar geboortestad na haar dood en kregen we ook enkele werken in bruikleen uit privécollecties, en ook uit grote musea in Parijs. Daarnaast ontdekten we ook haar Mémoires in een archief in Texas. Dat, samen met nog vele andere bronnen, vormde dan de basis voor het boek Yvonne Serruys: Beeldhouwer van de nieuwe vrouw dat dit jaar uitkwam via uitgeverij Snoeck onder redactie van Marjan Sterckx.”
Coauteurs
Het boek kan je kopen op de tentoonstelling of in cc De Steiger. De expositie in ‘t Schippershof en cc De Steiger is gratis en loopt nog tot 17 december op woensdag, zaterdag en zondag van 14 tot 18 uur. Op 15 december vindt een gratis nocturne plaats met gidsbeurten van enkele coauteurs van het boek op reservatie. Om 21 uur is er een gratis optreden van de singer-songwriter Camille Camille in een verwarmde tent aan het museum in het kader van de nocturneavond. De favoriete Bischoff-aperitief van Yvonne Serruys zal ook worden aangeboden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
