Wannes Destoop opent Filmfestival Oostende met beklijvende film ‘Holy Rosita’: “Mijn film is een oproep voor meer empathie”

Kunnen wij als maatschappij zomaar bepalen wie recht heeft op een kind en wie niet? Die vraag verpakte regisseur Wannes Destoop in de beklijvende film ‘Holy Rosita’, die vrijdag het Filmfestival van Oostende mag openen. De Waregemnaar maakte eerder al indruk met de reeks ‘Albatros’. “Ik wil niet per se de mening van de kijker veranderen, maar als ze al nadenken over deze thematiek, ben ik geslaagd in mijn opzet.”

Als we zelf geen Rosita kennen, dan hebben we haar op zijn minst al eens gezien. Aan de kassa van de supermarkt, op de zeedijk omringd door veel kinderen of verdwaald op een rommelmarkt. Het soort vrouw waar we vaak te snel een oordeel over vellen. Door haar kinderlijk enthousiasme misschien, haar uiterlijk of het idee dat ze lak heeft aan de wereld en de torenhoge verwachtingen die we onszelf opleggen. Een kwetsbare ziel, een buitenbeentje. Niet altijd even goed met geld misschien, maar onmiskenbaar koekegoed van erte.

Dat laatste is Rosita ten voeten uit. Geliefd door de kinderen in het sociaal woonblok, trouwe steward bij de lokale voetbalclub en plichtsbewust in haar job in een maatwerkplaats. Maar ze droomt steeds vaker van een kind, tegen het advies in van haar eigen moeke Magda. En dan gaat ze ervoor… Eerlijk? Zelfs al spreekt het verhaal je misschien niet meteen aan, ga op zijn minst kijken voor de indrukwekkende prestatie van hoofdrolspeelster Daphne Agten, de geweldige bijrollen waaronder die van jonge wervelwind Cilou David, de soundtrack of de prachtige beelden die als een warm en kleurrijk dekentje over het geheel worden gelegd. Holy Rosita zindert na, en nog geen beetje.

Groot vertrouwen

Het verhaal ontstond toen regisseur Wannes Destoop een vrouw leerde kennen met dezelfde uitdagingen, levensvragen én een kinderwens. “Dat heeft mij lang beziggehouden. Want wie zijn wij om als normale mensen te oordelen wie recht heeft op kinderen en wie niet. Dat is ook de reden dat ik de licht mentale beperking van Rosita niet benoem in de film, omdat we te snel mensen in hokjes willen duwen. Het is zoveel complexer dan die stempel, een soort grijze zone waar veel mensen in zitten. Ik denk dat we twee jaar geschreven hebben aan de film, zelfs nog tijdens het casten. Toen we op zoek waren naar een actrice voor ons hoofdpersonage, was ik zelf nog keihard zoekende hoe het personage precies in elkaar zat.”

“Sterk en weerbaar? Laat ons alsjeblieft eens kwetsbaar zijn”

Dat Rosita geen mager figuur is, speelde geen rol. “Daar gaat het inderdaad niet over. Ik heb vrouwen van alle slag zien passeren tijdens de castings. Het is uiteindelijk Daphne geworden voor die blik in haar ogen, die ongelooflijke naturel.” Dat ze zich letterlijk en figuurlijk moest blootgeven voor haar rol, vereiste een groot vertrouwen. “We hebben superveel gesprekken gehad. Ze mocht gewoon zichzelf zijn. Er zit een scène in, waar ze zou beginnen wenen. Maar ik voelde op dat moment dat die tranen echt waren. Ik krijg nog kippenvel als ik eraan denk. Je voelt plots heel die set stil worden. Op voorhand hadden we gevraagd of het oké was, of we de camera zouden laten draaien, en achteraf troost je ze meteen. Maar je voelde dat het van diep kwam. Al die magische momenten zitten ook in de film.”

Opzet

“De grootste moeilijkheid? Ik wilde een genuanceerd beeld brengen van dat personage en haar omgeving. Ik vind marginaliteit een heel lelijk woord, maar ze is iemand die leeft aan de rand van de maatschappij. Je kan ze makkelijk neerzetten als iemand met een vuil appartement met lege pizzadozen en blikken Red Bull op het aanrecht. Maar dat wou ik niet. Ik wilde tonen dat ze een verzorgde vrouw is, die zich erg thuis voelt in haar woonblok. Dat was heel belangrijk.”

“Ik wil nooit een oordeel vellen. Ik wil ook niet zeggen aan de kijker dat hij of zij dit of dat moet voelen. Ik vind het belangrijker dat ze zelf invullen hoe ze zich tegenover het personage en haar levensverhaal houden. Het mooiste compliment dat ik kreeg was iemand die zei dat hij een heel uitgesproken mening had over die thematiek, maar gaandeweg supporterde voor Rosita. Ik wil niet per se mensen hun mening veranderen, maar als ze erover nadenken, ben ik al geslaagd in mijn opzet.”

Geen oordeel

“Eigenlijk is de film een oproep voor meer empathie. Luister naar mensen in plaats van zelf te oordelen. Ik vind dat we in een maatschappij zijn terechtgekomen waar individualisme primeert en waar iedereen heel hard bezig is met zichzelf. Ik denk dat ik die empathie met de paplepel heb ingekregen. Enerzijds omdat ik opgegroeid ben in een gezin met zeven kinderen, anderzijds omdat ik altijd in de Chiro heb gezeten. Daar kom je terecht in een groep waar je niet voor kiest, maar waar je wel samen vooruit moet. En dat kan alleen als je je probeert te verplaatsen in iemand anders. Of de film mijn blik daarop heeft veranderd? Ik vond het vooral zeer heftig om te horen dat de instanties die vrouwen als Rosita helpen kampen met wachtlijsten tot twee, drie jaar. Je kan niet zomaar vragen aan een kwetsbare ziel om die kinderwens een paar jaar uit te stellen. Een wereldverbeteraar? Ik zie vooral dat we allemaal sterk en weerbaar moeten zijn, terwijl ik denk: laat ons alsjeblieft eens kwetsbaar zijn.” Veel tijd om op zijn lauweren te rusten zit er niet in voor Wannes, die dezer dagen op de set staat van een nieuwe Ferry-film, gebaseerd op het gelijknamige personage uit de reeks Undercover. “De producer was fan van Albatros en ik vond het een geweldige uitdaging, ver buiten mijn comfortzone. Maar dat maakt het net zo plezant!”