Dankzij heel wat opzoekingwerk van gids Jean-Paul Vierstraete is de oudste bij naam gekende Kortrijkzaan bekend. Het verhaal van de Heilige Austrulf, geboren in Kortrijk, werd teruggevonden in de kroniek van de abdij van Fontenelle in Normandië. Jean-Paul werkte daarrond een stadswandeling uit.
Jean-Paul Vierstraete gidste al toen hij nog in de humaniora zat. Hij is nu, 50 jaar later, nog altijd geboeid door historiek en geschiedenis. Hij is auteur van het boek Gids voor Groot Kortrijk (1982). In 1990 verscheen naar aanleiding van 800 jaar Kortrijk het werk ‘De Geschiedenis van Kortrijk’ onder leiding van Niklaas Maddens. “Daarin las ik een vermelding over een inwoner van het territorium Curtriacensi, namelijk Austrulf, die overleed in 753”, vertelt Jean-Paul. “Om deze datum even in perspectief te plaatsen: de Onze-Lieve-Vrouwekerk is het oudste bouwwerk van de stad en werd gebouwd in 1199. Het lezen van die zin was voor mij de aanleiding om meer informatie op te sporen over Austrulf.” Die zoektocht leidde Jean-Paul naar Fontenelle in Normandië, om finaal een ontknoping te kennen in Zwitserland.
Rijke geschiedenis
Het opzoekingswerk van Jean-Paul en de oude teksten tonen een enorm rijke geschiedenis. Kortrijk was in de jaren 800 al uiterst belangrijk om te vermelden en de heilige Austrulf verspreidde zijn kennis en invloed over West-Europa. “Dankzij Jean-Paul vonden we dergelijke fascinerende info terug en samen met de Gidsenkring stak Jean-Paul een stadswandeling in elkaar”, zegt schepen van Cultuur Axel Ronse (N-VA). Zo kan je vanaf 2023 genieten van een boeiende wandeling van de West-Vlaamse Gidsenkring Kortrijk over Straffe Mijnheren! met onder meer het verhaal van de Heilige Austrulf.
Abdij
‘Austrulf, een eerbiedwaardig man, geboren te Kortrijk uit vader Sindulfus en moeder Wilberta’ (kroniek van de abdij van Fontenelle). Deze geciteerde zin komt uit de kroniek van de abdij van Fontenelle: Gesta abbatum Fontanellensium. Het is de oudste abdijkroniek in West-Europa. De kroniek getuigt voornamelijk over de levens van de abten en de gebeurtenissen in de abdij, nu bekend onder de naam van Abbaye de Saint-Wandrille. Deze ligt op de boorden van de Seine in Normandië, nabij Rouen en werd oorspronkelijk opgericht onder de naam Abbaye de Fontenelle. De kroniek getuigt over een periode vanaf de stichting van de abdij in 649 tot 867 en werd opgeschreven in fasen tussen 823 en 867 in opdracht van de toenmalige abt Ansegisus. De kroniek zelf is opgedeeld in drie delen. Het derde deel beschrijft het leven van abt Ansegisus, de opdrachtgever van de kroniek zelf.
Dertiende abt
In het tweede deel vinden we de oudste vermelding en gegevens over een Kortrijkzaan in geschreven tekst terug. Austrulf werd in 747 de dertiende abt van de abdij van Fontenelle. Niet alle abten worden vermeld en beschreven in de Gesta. Daarom mag verondersteld worden dat Austrulf wel enige rol van betekenis heeft gespeeld, wat betreft zijn taak als abt en onderhandelaar in naam van de koning bij de paus over religieuze vernieuwingen.
Een eerste vermelding in de tekst over de abt Austrulf vindt men onder de biografie van de Heilige Wandon, die Austrulf voorafging als abt en overleed in 754. … De eerwaarde Austrulf, prior van dit klooster, werd verkozen om hem te vervangen in het beleid. De feiten worden gedateerd in 747.
Austrulf, een eerbiedwaardig man, geboren te Kortrijk uit Sindulfus, de vader, en Wilberta, zijn moeder, wordt, zoals gezegd, abt met toestemming en naar keuze van de broeders, waarbij de vrome prins Pepijn hun besluit heeft goedgekeurd. Het is zeker dat dit plaatsvond in het jaar 747 van de menswording van de Heer. De opmerkelijke Vader toonde zich ijverig voor het klooster, was een zeer machtige prior en droeg veel zorg voor de stabiliteit van de regel en de naleving van de wet van God. In de tijd van abt Wandon oefende hij het ambt van prior uit met grote matigheid en voorzichtigheid, gaf zijn broeders altijd voldoende te eten, deelde hen gretig het voedsel van het goddelijk Woord en leefde in al zijn handelen als voorbeeld. Als gevolg daarvan, verdiende hij het om abt te worden vanwege zijn verdiensten en zijn voorbeeldige zuiverheid van leven. Eenmaal in deze waardigheid gevestigd, toonde hij zich voor allen onberispelijk, zodat allen zijn deugdzame handelingen wilden navolgen: wie hem hoorde onderwijzen, kon niet anders dan overtuigd te worden zo te handelen.
Rome
Een studie gepubliceerd in 1959 door J. Laporte, archivaris van de abdij van Wandrille, belicht de voorkeursbehandeling van abt Austrulf als gunsteling en bevoorrechte onderdaan door Pepijn de Korte. Die studie verdedigt de stelling dat abt Austrulf naar Rome gestuurd werd als ambassadeur van Pepijn de Korte bij Paus Stefanus II. Tijdens die ontmoeting zal de basis onderhandeld worden voor de toekomstige relaties tussen Rome en Pepijn de Korte (vader van Karel de Grote). Enkele maanden na die onderhandelingen zal de paus Pepijn de Korte opnieuw zalven als vorst. Op de terugweg van Rome sterft abt Austrulf echter aan hoge koorts in de abdij van Saint-Maurice d’Agaune in Valais. Zowel in Zwitserland als binnen de orde van de Benedictijnen wordt Austrulf als heilige vermeld. Jaarlijks op 14 september wordt hij binnen de Benedictijnenorde herdacht.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
