“Je moet zot zijn om nog een festival te organiseren”: heel wat kopzorgen voor organisatoren bij start festivalseizoen

In het feeërieke Minnewaterpark vindt dit weekend de Xste editie van Cactusfestival plaats. (foto Behangmotief)
Laurens Kindt

Als editie 2022 bij veel festivals in het teken stond van ‘knaldrang’ – na twee verloren coronazomers – dan moet de editie 2023 die van de bevestiging worden. De gevolgen van de pandemie laten zich ook bij onze West-Vlaamse festivals nog voelen en dan krijgen ze er nog meer kopzorgen zoals cashloos betalen of herbruikbare bekers bij. “Gelukkig zijn er nog zotten die een festival wíllen organiseren”, zegt Serge Platel van de Federatie voor Muziekfestivals in Vlaanderen.

In het Minnewaterpark in Brugge wordt dit weekend met Cactusfestival het West-Vlaamse festivalseizoen officieus op gang getrapt. Veel festivals konden vorig jaar al een deel van de financiële put die het coronavirus in de boekhouding sloeg goedmaken, maar de editie van dit jaar wordt vaak cruciaal om de boeken weer helemaal op orde te krijgen.

Zo blijkt uit de jaarrekening van de vzw achter Festival Dranouter, dat er in coronajaar 126.486 euro verlies gedraaid werd. Ook de NV Wecandance, van het gelijknamige festival in Zeebrugge, maakte in 2020 ruim een half miljoen euro verlies. Kamping Kitsch Club in Kortrijk ging toen 89.017 euro in het rood.

De bedragen doen misschien duizelen, maar toch is er volgens directeur Serge Platel van de Federatie voor Muziekfestivals in Vlaanderen geen reden om te panikeren. “Festivalorganisatoren zijn creatieve overlevers. Elk jaar is voor hen een cruciaal jaar. Eén slechte editie kan wel een hypotheek leggen op de jaren die daarop volgen”, zegt Platel.

“We hebben die twee rampzalige coronajaren gehad, maar ook vorig jaar was niet evident. Festivals hadden hun ticketprijzen al aangekondigd, maar toen brak de oorlog uit en stegen alle energieprijzen. Ook de prijs van leveranciers voor klank, licht en zelfs toiletten gingen de lucht in omdat er nu eenmaal veel vraag naar was. Ondanks de knaldrang was 2022 dus ook een moeilijk jaar voor veel festivals en dat is dit jaar niet anders. Gelukkig zijn er nog zotten die een festival willen organiseren.”

Stijgende kosten

De overgrote meerderheid van organisatoren en toeleveranciers in de evenementensector ziet de toekomst desondanks rooskleurig in. Dat blijkt uit een rondvraag van onderzoekscentrum Publieke Impact van de Karel de Grote Hogeschool bij ruim honderd actoren in de sector. “De meesten schatten hun omzet van 2023 hoger in dan die van vorig jaar. Maar omzet is niet hetzelfde als winst”, zegt hoofdonderzoeker Joris Verhulst. “Organisatoren maken zich zorgen over stijgende aankoopprijzen, energiekosten, personeelskosten en het vinden van voldoende vrijwilligers.”

Bovendien is het – op enkele uitzonderingen na – vanaf dit jaar verplicht om te werken met herbruikbare bekers en wordt de druk ook opgevoerd om het systeem van cashloos betalen in te voeren. Het wordt er dus niet gemakkelijker op. “Wij vieren dit weekend onze veertigste editie, 36 daarvan heb ik meegemaakt. Ik doe het nog altijd graag, maar ik zou er vandaag niet meer opnieuw aan beginnen”, zegt Patrick Keersebilck van Cactusfestival. “Wij hebben het geluk dat we meegegroeid zijn met alle toegenomen regelgeving maar om vandaag nog van nul een festival op poten te zetten, daarvoor moet je gek zijn”, zegt hij.

Bij Moen Feest, dat dit weekend onder meer de West-Vlaamse superster Camille programmeert, hebben ze lessen getrokken uit het verleden. “We zijn van het Hemelvaartweekend naar het eerste weekend van juli verhuisd en hebben het festival ingekort van vier naar drie dagen”, zegt woordvoerder Niko Vanderschelden.

In 2018 zorgden De Kreuners voor een hoogtepunt op Moen Feest. (archief GV)
In 2018 zorgden De Kreuners voor een hoogtepunt op Moen Feest. (archief GV) © Geert Vanhessche

Vorig jaar kwam Moen Feest op de proppen met een 1+1-actie: één ticket kopen, één gratis. “Er was in die eerste post-corona-zomer nu eenmaal een overaanbod aan evenementen. Grote festivals, genre Werchter en Pukkelpop, moeten zich daar geen zorgen over maken, maar wij moeten nog zwaar investeren in onze reputatie. De kleintjes hebben het niet makkelijk.”

Herbruikbare bekers

De verplichting om herbruikbare bekers te gebruiken bezorgt organisatoren ook kopzorgen. “Logistiek is dat geen eenvoudige operatie”, zegt Bavo Vanden Broeck van Festival Dranouter, dat begin augustus plaatsvindt. “Welk inzamelsysteem gebruik je? Werk je met één soort bekers voor alle dranken of verschillende? Statiegeld of niet? Veel festivals zullen op dat vlak leergeld betalen dit jaar en iedereen kijkt naar elkaar voor het beste systeem.”

Bavo Vanden Broeck van Festival Dranouter. (archief EF)
Bavo Vanden Broeck van Festival Dranouter. (archief EF) © Eric Flamand

Vorig jaar moest Dranouter eventjes tickets on hold zetten door een gebrek aan vrijwilligers, een euvel dat echter snel verholpen was. “Vroeger waren we groter, maar gelukkig hebben we dat hervormd. We willen groots zijn in kleinschaligheid, dat is ook de charme van ons festival en de reden waarom mensen naar Dranouter afzakken”, zegt Vanden Broeck.

Voor hem is corona niet meer dan een verre herinnering. “Ik maak me eerlijk gezegd meer zorgen over het weer. Dat is nog altijd de meest onvoorspelbare en tegelijk een van de meest cruciale factoren voor het succes van een festival. Laat die zon dus maar schijnen!”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier