Vrijdagavond wordt in Oostende het startschot gegeven voor drie dagen vol dans, beweging, muziek en vertier: ‘Dansand!’ blaast dit jaar vijftien kaarsjes uit. Merel Vercoutere is programmator bij KAAP en was erbij vanaf het eerste uur. “Die kleine verrassingselementen zijn de kers op de taart.”
Merel Vercoutere (40) groeide op in Meulebeke. “Ik heb Oostende leren kennen via de cultuur: ik was hier als studente kunst- en theaterwetenschappen geregeld aan de slag als vrijwilligster bij TAZ. Het feit dat deze stad geen echt cultuurpodium, maar wel een sterke wil had om een cultuuraanbod naar de mensen te brengen, en dat dan deed op locatie, vond ik spannend en inspirerend. Het strand en zijn omgeving tot podium verheffen bleek een boeiend uitgangspunt”, aldus Merel.
Het werd later ook het uitgangspunt van Dansand!, dat vijftien jaar geleden voor het eerst georganiseerd werd, onder de vlag van Vrijstaat O.
Meteen raak
“We zijn er toen meteen in geslaagd om de eerste Vlaamse golf – denk maar aan Anne Teresa De Keersmaeker met haar solovoorstelling Violent Phase, of aan Wim Vandekeybus die op het strand interessante dingen deed met vuur – naar Oostende te brengen. Met onder meer Meg Stuart hadden we de eerste edities ook al meteen een aantal grote internationale namen op de affiche staan.”
De hedendaagse dans ontwikkelde volgens Merel een eigen taal waarvoor Dansand! de ideale formule bleek. “Hedendaagse dans komt echt vanuit de onderbuik – het heeft iets heel intuïtiefs. De Noorse choreografe Ingri Fiksdal gaat deze editie samen met haar dansers op zoek naar de roots van, maar brengt tegelijk ook een toekomstvisie op de hedendaagse dans. Ze zet het allemaal weer een beetje op zijn kop”, klinkt het.
Een dialoog
Ook de samenwerking van Trixie Whitley en Kayla Farrish op First Date wordt volgens Merel iets om naar uit te kijken. “Die samenwerking is eigenlijk zo’n beetje het antwoord op de vraag van Oostende om iets te doen rond Congo Independence Day: we zitten als kunstencentrum nu eenmaal met dat standbeeld van Leopold II voor onze deur, dat meer en meer frictie oproept. Trixie en Kayla, die heel erg met de Black Lives Matter-beweging bezig is, treden hier op zaterdagavond in dialoog op de vloer van het oude openluchtzwembad. Het wordt letterlijk een eerste date tussen de twee dames, een wereldpremière.”
Een beetje regen
Naast het publiek als interactieve tweede speler, is er volgens Merel ook zoiets als een ‘derde speler’ bij het openluchtfestival. “Na zeven edities lig ik niet meer wakker van een beetje regen”, glimlacht ze. “In 2021 gaf choreograaf Cassiel Gaube de toeschouwers allemaal een dweil om de glibberige dansvloer mee te helpen opdrogen. Dat leverde een verrassend stukje improvisatietheater op. Tegelijk zorgt de grilligheid van ons zomerweer ervoor dat er zelden een echte stormloop is op tickets. Er zijn altijd veel late beslissers voor Dansand!”, klinkt het.
Merel wijst tot slot ook nog op de inclusiegedachte achter kunst en cultuur op het openbaar domein. “De zeedijk, onze centrale as als het ware, heeft van meet af aan altijd drempelverlagend gewerkt: het is een plek waar mensen in bikini of in zwembroek voorbijkomen. Ook op het strand botsen we af en toe op nietsvermoedende strandgangers, die anders misschien nooit met deze kunstvorm in aanraking zouden zijn gekomen. In die buitencontext past Dansand! ook altijd in een groter maatschappelijk verhaal. Denk maar aan dat standbeeld van Leo-pold II.”
Heel interactief
Dansand! neemt de toeschouwer met zachte hand mee op sleeptouw. “Dat spel met de nieuwsgierigheid van toevallige passanten is een formule die nooit uitgeput raakt, en waarmee we vast ook al veel zieltjes gewonnen hebben. Bovendien maakt dat verrassingseffect het festival heel interactief – zonder die schroom om als toeschouwer uit die voorste rij gepikt te zullen worden. Die kleine verrassingselementen zijn de kers op de taart”, klinkt het.
Een voorstelling als Come on Feet, die inzoomt op de clubcultuur, schept dan weer kansen om een jonger publiek te bereiken. “Want dat blijft toch een moeilijke oefening”, zegt Merel. “Beleving wordt alsmaar belangrijker, maar wij moeten het niet hebben van technologische hoogstandjes, hé. Dansand! maakt een visuele impact met niets dan het menselijk lichaam, wat op zich een heel puur uitgangspunt is.”
Koloniaal verleden op een SOKL
Je had ‘m misschien ook al gespot: de grote houten sokkel aan De Drie Gapers tracht een antwoord te geven op hoe we omgaan met ons koloniaal verleden. In plaats van stil te zijn, een klein plakkaat te hangen voor duiding, of standbeelden te verwijderen, biedt festival Dansand! een platform aan om nieuwe verhalen te brengen, en dit onder de noemer SOKL.
De sokkel, een houten kopie van een sokkel die in Brussel een beeld van de koloniale koning Leopold II draagt, reist door de stad. Waar de sokkel landt, vormt hij het dubieuze decor voor artiesten die hun eigen visies op macht en (de)kolonisatie brengen. De koning is weg, er is plaats voor een ander narratief.
“Dansand! gaat van start gaat op 30 juni, Congo Independence Day, de dag waarop de toenmalige Belgische kolonie Congo onafhankelijk werd. De lege sokkel zal drie weken lang performance, expo en workshops naar Oostende brengen”, zegt Dansand!-programmator Merel Vercoutere. “Door deze lege sokkel aan te bieden aan artiesten, willen we de discussie opentrekken, maar ook ruimte maken voor nieuwe perspectieven en nieuwe, ruimere narratieven. Ik stel vast dat heel wat artiesten met nieuwsgierigheid op zoek gaan naar hun eigen choreografische roots en die van hun dansers. Er is ook steeds meer aandacht voor subculturele dansvormen die niet ‘klassiek’ zijn.”
Dansand! van vrijdag 30 juni tot en met zondag 2 juli aan en rond de Drie Gapers, info op kaap.be/dansand. Het hele programma van de #sokl vind je op www.kaap.be/nieuws/sokl-vanaf-9-juni.
KW Zomertip
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
