Een maand voor de langverwachte musical in het Vijverpark begint de Bakelandtkoorts stilaan te stijgen in de gemeente. In woonzorgcentrum De Boomgaard loopt er nog tot en met zondag 7 juli een expo over Bakelandt en op donderdag 13 juni is er een lezing over de struikrover/volksheld door Danny Jonckheere, die na tien Bakelandtstoeten ook nog een (laatste?) keer in de huid van Bakelandt kruipt.
In 1982 trok een eerste Bakelandtstoet door de straten van onze gemeente. Er zouden nog negen edities volgen. De figuur Ludovicus Bakelandt leerden we kennen via pastoor Victor Huys en de stripverhalen van Hec Leemans, maar wie is de historische Bakelandt? Dat en veel meer kom je te weten tijdens de lezing van Danny Jonckheere op donderdag 13 juni om 19 uur in de cafetaria van woonzorgcentrum De Boomgaard. Danny is als voorzitter van de gidsenkring niet alleen een begenadigd verteller, hij speelde ook de rol van Bakelandt tijdens de stoeten.
“Ik was spelend lid van de Sint-Jansgilde toen Hubert Herman vroeg wie Bakelandt wilde zijn. Ik gaf toen les in het eerste leerjaar van de school en had een baard. Dat was de reden waarom ik werd gekozen om Bakelandt te spelen”, vertelt Danny. “Ik heb dat altijd met veel plezier gedaan. Mijn slotmonoloog ken ik nog steeds vanbuiten.”
Andere Bakelandt
De Bakelandt die Danny speelt in de stoeten en straks in de musical is echter niet dezelfde Bakelandt over wie hij zal praten tijdens de lezing. “Er is een verschil tussen wie Bakelandt historisch is – daarover gaat de lezing – en wie hij geworden is door literatuur en zang. Eigenlijk was hij een crimineel, maar in literatuur en zang werd hij verheerlijkt als een volksheld. De historische Bakelandt opereerde ook niet in het Vrijbos. Het was pastoor Victor Huys die hem in de 19de eeuw in het Vrijbos schreef in een reeks artikelen, terwijl hij is geboren in Lendelede en vooral actief was in Staden en Ichtegem.”
“Ik was lid van de toneelgilde en had een baard, zo werd ik Bakelandt”
Danny onderscheidt twee belangrijke periodes in het leven van Bakelandt. “Voor en na dat hij Simpelaere leerde kennen. Voordien verhuisde hij veel en leerde hij in Staden de Busschaerts en vooral de dochter Anna-Catharina kennen, het meisje waar hij het meest – hij had verschillende vrouwen – verliefd op was. Busschaert was in het begin de leider van de bende. Er gebeurden ook geen spectaculaire dingen. Er wordt wel gediefd, maar dat ging om dagdagelijkse dingen zoals kleren en eten.”
Guillotine
Daar kwam verandering toen hij – na een zoveelste desertie uit het Franse leger – Amand Simpelaere leerde kennen. “Simpelaere was echter geen gewoon ventje. In 1801 gaan ze vanuit Ichtegem in een periode van amper twee maanden tien zware misdaden plegen, waaronder één moord en een zware geweldpleging. Door die moord worden ze zwaar bestraft, met de dood door guillotine. In die tijd was Bakelandt ook duidelijk de leider.”
De bende van Bakelandt was niet de enige bende die actief was. Zo had je ook de bende van Salembier, die nog zwaarder was. “Bakelandt is wel bekender geworden door de mythevorming. Victor Huys portretteerde hem meer als de verzetsstrijder tegen de Fransen die in armoede leeft. Ook in liederen werd hij afgeschilderd als een soort Robin Hood. En Hec Leemans romantiseerde de figuur van Bakelandt nog meer in zijn stripverhalen. Die zijn historisch zeker niet accuraat. Zo is er in de historiek niets terug te vinden van een Rooie Zita.”
De verhalen over Bakelandt neem je dus best met een korrel zout, maar over het proces en terechtstelling zijn er wel veel historische feiten bekend. “Het proces vond plaats in Ieper en Kortrijk, waarna het samenkwam in Brugge in een soort assisenzaak. Bakelandt sprak als enige van de bende Frans. In het begin is hij afwachtend, maar uiteindelijk zal hij wel heel de boel verlinken, in de hoop te kunnen ontsnappen aan de doodstraf”, vertelt Danny. “Tevergeefs, want ook Bakelandt eindigt op het schavot.”
Laatste keer?
De lezing is slechts een voorproefje voor de Bakelandtmusical, die zeven keer gespeeld wordt in het Vijverpark van donderdag 4 tot en met zondag 7 juli. Ook daarin speelt de ondertussen 65-jarige Danny Jonckheere de rol van Bakelandt. “Tot nu toe is er nog geen nieuwe Bakelandt opgestaan. Ik heb getwijfeld, maar toch ja gezegd. De kans is wel groot dat het de laatste keer zal zijn. Toen Bakelandt terechtgesteld werd was hij 29 jaar, maar het gaat ook om de nostalgie en de band die ik heb met het Bakelandtcomité. Ik zal er altijd achter staan. Dat zit in mijn genen”, besluit Danny.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
