Zijn eerste Kattenstoet regisseerde hij in 1996 en bijna drie decennia later wordt de 46ste editie meteen de laatste waarvoor Bart Cafmeyer de regie op zich neemt. Bart is alle medewerkers waarmee hij in al die jaren werkte, heel dankbaar. “Ik stop in de allerbeste verhouding met iedereen”, zegt hij. Waarom hij dat precies doet en wie zijn opvolger Steven precies is, lees je hier.
Het weekend van 12 mei sluipt stilletjes dichterbij en dat doet de nervositeit in Ieper stijgen. Die dag rijdt immers voor de 46ste keer de iconische Kattenstoet uit. Het is sinds 2018 geleden dat het driejaarlijks monument op poten wordt gezet, met dank aan corona voor de lange onderbreking. Bart Cafmeyer (68) kijkt er heel erg naar uit, want het wordt zijn laatste editie als regisseur.
Negen edities
“De organisatie van de Kattenstoet vroeg me in 1996 of ik er mijn schouders onder wou plaatsen”, vertelt Bart. “Het evenement vraagt meer dan een jaar voorbereiding en mijn eerste stoet vond plaats in 1997. En dan om de drie jaar. Door corona ging de editie van 2021 niet door en ook het alternatief programma Kattenkronkels in 2022 werd afgelast. Met deze die nu komt, zal ik in totaal negen edities hebben geregisseerd.”
“Je kan altijd een ander facet van de kat naar voor brengen en dat maakt het precies zo boeiend”
“Het mooie aan de Kattenstoet voor een regisseur is dat het evenement is met heel veel uitdagingen. Het is een wereldse stoet en geen processie. Van die laatste hebben we er in Vlaanderen toch wel wat. Processies zijn echter minder mijn ding, omdat daar een zeker geloof achter zit, waar je ten volle moet achterstaan. Ik heb er respect voor, maar het ligt me minder. Wat heel leuk is, is dat de kattenverering in de stoet toen ik erbij kwam al heel mooi was uitgewerkt. De Ieperse kat, met de middeleeuwse kater of de kat in taal en legende, is qua thema’s heel sterk. Er zijn ondertussen al heel veel zaken veranderd, maar dat kan ook niet anders. Toen ik de stoet onder mijn hoede kreeg, was die al heel mooi uitgewerkt, de basis was er. Het enige wat ik nog toevoegde in al die jaren is ‘de kat de wereld rond’. Dat deel kwam erbij omdat we volgens mij naar de wereld moeten kijken. Je kan altijd een ander facet van de kat naar voor brengen en dat maakt het precies zo boeiend. Ook met het thema van dit jaar, ‘de gekke kat in de middeleeuwen’, zijn er tal van mogelijkheden.”
Alles komt samen
“Of het regisseren van een stoet gemakkelijk is? Aan de ene kant niet, want je moet mensen doen spelen die totaal geen kaas hebben gegeten van toneelspelen, maar aan de andere kant speelt iedereen met zo’n overgave dat soms vanzelf gaat. Ik kijk echt uit naar de komende weken, waarin de repetities plaatsvinden. Dat is echt mijn ding. Je laat mensen een kat worden, of een soldaat, noem maar op. De deelnemers aan de stoet overstijgen zichzelf en dat is fantastisch. Maar ook de andere medewerkers doen altijd hun best. Op het einde komt alles samen en tot leven. Dat geeft mij altijd een onbeschrijfelijk gevoel. Het zijn altijd zenuwen ten top, maar het is enorme bevrijding. Ik ben heel blij dat ik dit heb meegemaakt.”
Bart is nog altijd heel enthousiast over de Kattenstoet, zelfs nu hij stopt. “Ik ben het niet beu en ik heb geen ruzie met iemand of zo. Ik stop niet omdat ik geen zin meer heb dit te doen, ik stop omdat ik denk dat het mijn verantwoordelijkheid is het nu door te geven aan een jongere regisseur en jongere mensen. Ik hoor dat veel medewerkers het spijtig vinden dat ik stop en dat is leuk, maar je moet het op een bepaald moment kunnen doorgeven. Trouwens, bij mijn aanstelling heb ik gezegd dat ik niet verder zou doen dan mijn zeventigste.
“Ik heb er nog altijd veel zin in, maar het is tijd om dit door te geven aan een jongere generatie”
Voor Bart was de Kattenstoet editie 2018 zijn beste editie. “Dat jaar klopte alles: de spelers, het weer, noem maar op… Ik had toen ook wel wat ervaring opgebouwd. Ik kon er dat jaar van genieten, terwijl dat in het begin wel anders was. Het was een lijdensweg om de boel te laten draaien, ik lag er wakker van. Maar in 2018 was dat anders. Het was genieten van de vriendschap, de liefde en vooral de goesting die er was. Ik voel dat nu opnieuw.”
Bart Cafmeyer (68) is van Torhout afkomstig en woont in Ingelmunster. De regisseur heeft echter een goede band met de Westhoek. “Mijn moeder is van Loker in Heuvelland. Toen ik kind was, kwam ik hier vaak samen met mijn neefje. Telkens als ik hier kom, beleef ik mijn kindertijd opnieuw. Ik zie nog altijd mijn moeder met haar ‘dafke’ rondrijden om naar nonkel Lucien te gaan. We kwamen vaak in Ieper en vond het altijd een fijne stad. Ik kreeg er veel kansen, niet enkel de Kattenstoet, maar ik ben ook bezig met de Last Post. Ondertussen ken ik hier veel mensen. Soms kom ik mensen tegen in de winkel die mij herkennen en onmiddellijk over de stoet beginnen. Dat is wel fijn.”
Opvolger
Steven Duyck (49) uit Meulebeke, die op theater- en regisseurvlak al heel wat watertjes doorzwom, wordt de opvolger van Bart. Steven kent de stoet door en door. “Het begon voor mij toen Bart mij kwam vragen om mee te lopen als vuurspuwer”, zegt Steven. “Later leidde ik enkele groepen op. Ook was ik mederegisseur van de Kattenkronkels, die dan jammer genoeg niet plaatsvonden. De stoet is ondertussen een enorme schat geworden, wat Bart achterlaat is een enorm cadeau. De Kattenstoet is een stuk cultureel erfgoed dat zeker moet blijven bestaan, maar er moet ook ruimte zijn vernieuwing en het betrekken van jongeren. We zullen er iets moois van maken.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
