Door corona herontdekte iedereen het plezier van het wandelen. Wie de Brugse binnenstad doorkruist, passeert achteloos honderden details met een bijzonder verhaal. Gediplomeerd gids Chris Weymeis haalt elke week zijn loep boven en vertelt het verhaal van een bijzonder object. Vandaag: een collectebus aan het politiekantoor.
Soms maakt de geschiedenis ongewild rare sprongen. Neem nu de lokalen van het politiecommissariaat aan de Kartuizerinnenstraat. Rechts van de ingang zit in de muur een arduinen collectebus verankerd. Laten we duidelijk zijn: die bus is er niet aangebracht opdat de Bruggeling er zijn geldboete(s) zou kunnen deponeren.
Meer zelfs: die collectebus hoort daar eigenlijk niet thuis! Laten we even een sprong in de geschiedenis maken en ons in de richting van de Langerei 7 begeven, de plaats waar zich tot voor enige jaren de bureaus van het Kadaster – nu Administratie Opmetingen en Waarderingen – bevonden.
Daar werd in de 13de eeuw een leenbank of lommerd opgericht, bekend als De Grote Caorsijnen en genoemd naar de kooplieden uit het Franse Cahors. Hun belangrijkste activiteit was lenen van geld en dit vaak tegen woekerprijzen. Daarom werd het pand in de volksmond De Woeker genoemd.
In 1457 ging de bank failliet en stonden de gebouwen lange tijd leeg of werden ze als weverij gebruikt. Omstreeks 1530 vestigt er zich opnieuw een leenbank, maar wanneer op 15 januari 1573 de Waerachteghen Berch van Charitaete wordt opgericht, sluit de leenbank aan de Langerei definitief haar deuren.
Leenbank
De waerachteghen Berg was een leenbank waar tegen lage rente of zelfs renteloos leningen konden worden afgesloten. De bank is achtereenvolgens gevestigd aan de Kuipersstraat, in de buurt van de Braambergstraat en aan de Sint- Annarei. In 1628 komt een einde aan de zoektocht naar een vaste plek en koopt de Berg van Charitate de gebouwen van de De Grote Caorsijnen aan de Langerei.
De leenbank of pandjeshuis is er tot 1920 gevestigd, weliswaar met een onderbreking in de 19de eeuw toen de berg in het Gruuthusepaleis was gevestigd. In 1748-1753 krijgt het pand een monumentaal poortgebouw, vergelijkbaar met de ingang van onder andere het Groeningemuseum aan de Dijver en het Bisschoppelijk Paleis aan de Heilige-Geeststraat. Boven de ingang komt een caritasvoorstelling – een vrouw met twee kinderen op de arm – van de hand van beeldhouwer Pieter Bral. Korte tijd later wordt ook een sierlijke stenen plaat aangebracht waarachter zich een bus voor aalmoezen bevindt.
‘Saligh syn de bermhertighe’
Zo komen we opnieuw bij de bus van het begin van dit artikel. Wanneer in 1920 de Berg van Charitate zijn activiteiten aan de Langerei stopt, wordt de aalmoezenbus verwijderd en wordt ze in 1930 naar de Kartuizerinnenstraat overgebracht, waar zich dan de bureaus en het museum van het COO (nu OCMW/Mintus) bevinden. Na dit verhaal is ook de tekst op de bus duidelijk: Saligh syn de bermhertighe want sy sullen bermhertigheyt verwerven.
(CW)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
