Leen Dendievel breekt lans voor angststoornissen met boek ‘Asem’: “Ik ben geschrokken van de impact, ja”

Het boek van Leen is broodnodig, vier jaar geleden, maar ook vandaag: “Ik krijg echt véél berichten in mijn inbox.” © Selina De Maeyer
Bert Vanden Berghe

Vier jaar geleden brak actrice Leen Dendievel een lans voor angststoornissen, door niet alleen over die van haar te praten, maar ook door er een heel boek aan te wijden. ‘Asem’ werd een succes met meer dan 25.000 verkochte exemplaren, maar vooral omdat er afgerekend werd met het taboe of stigma die rond de problematiek hing. Vandaag verschijnt nu een volledig herwerkte versie, met ook haar eigen verhaal. “De nieuwe versie is veel hoopvoller geworden.”

“Het is tijd dat we eerlijk zijn, tegen de rest en onszelf. Dat we niet zwak zijn. Dat we gewoon veel te lang sterk hebben moeten zijn.” In de herwerkte versie van haar boek Asem pakt Leen Dendievel niet alleen uit met een pak rake quotes, maar ook met de bevindingen van experten én haar eigen verhaal, dat van vrienden en collega’s. “De basis van het boek is hetzelfde gebleven, al zijn er twee hoofdstukken aan toegevoegd en nog meer persoonlijke bevindingen. Laat ons zeggen dat als ik vier jaar geleden een kookboek schreef, dat ik er nu aan toegevoegd heb wat ik zélf graag eet en wat mijn gezond eetpatroon is. Het is in zekere zin een hoopvoller boek geworden. Dat is ook duidelijk te merken aan de kleurrijke cover, en aan de pagina’s zelf. Ik wilde vermijden dat het te donker werd. Dat kleurrijke symboliseert vooral de hoop dat er licht is aan het einde van de tunnel. Wat het ook is: je kan eruit geraken. Wie het leest, weet dat het goed komt. Voor mij was dat vier jaar geleden nog niet helemaal duidelijk. Toen was het herkenbaar voor mensen die midden in zo’n angststoornis zaten, vandaag is het ook herkenbaar voor mensen die eruit komen. Want het komt écht goed.”

Bij het verschijnen van de eerste versie bleek al snel dat het boek broodnodig was. “Ik ben geschrokken van de impact, ja. De hoeveelheid vragen die ik kreeg vooral via Instagram was indrukwekkend. Ik probeerde altijd op zoveel mogelijk vragen te beantwoorden. Daarbij wil ik benadrukken dat ik geen expert ben, wel een ervaringsdeskundige. Vandaag krijg ik nog steeds veel vragen, maar echt waar: alles wat ik weet, staat vandaag in dit boek.”

Meer dan wachtlijsten

Het boek is vandaag zelfs misschien nog relevanter dan vier jaar geleden. “Klopt. Toen het boek verscheen, kreeg ik een massa berichten. En in de coronaperiode ook. Toen werden veel mensen voor het eerst of opnieuw geconfronteerd met angst. Ook zij die beweerden daar nooit last van te zullen hebben. En met de huidige energiecrisis voel je het opnieuw dat de mensen mentaal op hun tandvlees zitten. Je merkte het ook aan het aantal boeken: 25.000 verkochte boeken is niet min. Ga maar eens na: hoeveel Sportpaleizen zijn dat? Ik merkte het ook tijdens de vele lezingen die ik doe: dat mensen er echt nood aan hebben om even stil te staan. Want dat is net heel belangrijk: even kunnen stoppen om je rugzakje neer te zetten en leeg te maken. Achteraf kwamen ze naar mij met hun verhalen, maar toen ik thuiskwam zat mijn inbox ook weer vol. En dat vraagt voor mij ook ruimte, om daarop te antwoorden.”

Het is geen geheim dat er ook institutioneel veel werk aan de winkel is binnen onze maatschappij. “Maar het gaat om meer dan de wachtlijsten”, aldus Leen. “Het is ook én de terugbetalingen beter aanpakken én meer psychologen vinden. Maar misschien ligt de grootste uitdaging binnen de scholen. Leerlingen leren ventileren, reflecteren en hen zaken in perspectief laten plaatsen. Dat heeft alleen maar voordelen. We kunnen veel detecteren op die manier: gaande van autisme en ADHD tot een moeilijke thuissituatie of een gebrek aan mentale ruimte bij de kinderen. Het is noodzakelijk dat we naar die basis gaan.”

Geen biografie

Leen gaat daarbij haar eigen verhaal niet uit de weg. “Of het niet te persoonlijk is? Goh, het is geen biografie, hé. Het is mijn persoonlijk verhaal over angst. Het is wat ik al vaak vertelde tijdens lezingen, en waarbij ik aanvoelde dat ik niet alleen was. Voor veel mensen was het heel herkenbaar, en daar vonden zowel zij als ik steun in. Iedereen gaat wel eens door een moeilijke periode of rouwproces. Is het niet voor een persoon, dan wel voor een gebeurtenis zoals pakweg een ontslag. Veel mensen hebben de nood om te zoeken naar wat de oorzaak is voor hun probleem. Voor mij was dat ook zo.”

(lees verder onder de foto)

De kleurrijke cover van het boek.
De kleurrijke cover van het boek.

Vandaag zit Leen duidelijk beter in haar vel. “Dat is momenteel niet zozeer een proces. Ik ken mezelf gewoon beter. Ik weet dat ik er gevoeliger aan ben. Zo heb ik net een bijzonder drukke periode achter de rug. Ik heb veel gespeeld, veel lezingen gegeven en ben ondertussen ook nog eens verhuisd. En als ik in mijn bed lig en het voel opkomen, dan sla ik niet meer in paniek. Ik weet wat dan helpt voor mij.”

Geestige Kerst

Qua drukte wordt het er in elk geval niet beter op straks, want vanaf donderdag 8 december is ze te zien in Ne Geestige Kerst van De Sven De Ridder Company. “Echt een heel haha geestige rol alweer”, klinkt het enthousiast. “Ik mag iemand spelen die allesbehalve op haar mondje is gevallen, en ook nog eens in ’t West-Vlaams weliswaar wat gekuist. We spelen nog tot 8 januari in het Fakkeltheater, en aansluitend begin ik dan aan Frank wordt Francine van Het Prethuis. En of dat pittig wordt. We spelen meer dan 60 (!) voorstellingen (tot begin juni, red.). De repetities probeer ik nog te combineren met lezingen, maar tijdens de voorstellingen lukt dat niet meer. Vroeger deed ik dat wel, maar vandaag heb ik daar een beter evenwicht in gevonden. Maar ik kijk naar beide voorstellingen heel erg uit.”

Ook leuk: Leen is opnieuw aan het schrijven. “Er speelt vanalles door mijn hoofd, ik pik ook veel op onderweg. Ik wil me in de toekomst nog meer gaan toeleggen op scenario’s. Schrijven, cursussen volgen en aan zelfstudie doen. Ik ben altijd op zoek naar manieren om verhalen te vertellen. Sinds het boek Georges & Rita heb ik echt de smaak te pakken.”

Lees meer over: