Johan Delaere ontkracht drie mythes over Baekelandt: “Hij was geen bendeleider”

© Frank Meurisse

Er zijn al heel wat boeken verschenen over ‘De Bende van Baekelandt’, maar er zijn ook vaak onwaarheden verteld over de grote leider ‘Ludovicus’, alias Louis, die 250 jaar geleden in Lendelede geboren werd. Een verjaardag die de aanleiding voor het Baekelandt-jaar 2024 was. Johan Delaere van Lethae zocht uit wie de échte Louis Baekelandt was.

“Ik wil drie mythes rond Ludovicus (Louis) Baekelandt doorprikken”, zegt Johan Delaere. “Dat hij aan de Stinkeputten in Lendelede zou geboren zijn is onjuist. Louis groeide er op, maar werd geboren in een huisje aan het Beiaardbos. Na zijn geboorte verhuisden zijn ouders een tijdje naar Izegem, maar keerden vlug terug naar Lendelede en gingen toen aan de Stinkeputten wonen. Een plaatsbeschrijving van pastoor Huys uit 1860 bewijst dat!”

Niet in ‘t Vrijbos

“Een tweede mythe zegt dat Louis, nadat hij deserteerde uit het leger, zich in ’t Vrijbos in Houthulst schuil hield. Ook dat is niet correct. Hij heeft nooit in dat bos verbleven. Diezelfde pastoor Huys schreef dat. Hij schreef veel feiten, maar fantaseerde ook veel. Wie zijn boek las, vertelde die onwaarheden door. Louis was niet die grote misdadiger zoals hij vaak gezien wordt. Hij was gewoon een jongen uit een armoedig boerengezin die al van jongs af aan bij de boeren moest gaan werken. In Staden, Tielt, Ichtegem, Ingelmunster, noem maar op.”

Op de uitkijk

Het gerecht zag Louis op zijn proces in 1803 als de grote bendeleider. “Dat klopt niet! Er waren op dat proces 33 beschuldigden waarvan er 24 ter dood veroordeeld werden. Louis zagen ze als de leider van die vele beschuldigden omdat hij na zijn aanhouding aan de speurders alles wat hij en zijn vrienden gedaan hadden, tot in de kleinste details vertelde. En het gerecht zag dat het klopte. Dus was hij de leider van die beschuldigde bende.”

“Op dinsdag 26 maart voorstelling van het nieuwe tijdschrift van Lethae, dat uitsluitend over Ludovicus Baekelandt gaat”

Even terug in de tijd om aan te tonen dat hij tot een kleine bende behoorde. “Louis was van 1795 tot 1796 boerenknecht in Staden en woonde bij horlogemaker Busschaert, wiens dochter Catharina zijn lief werd. Hij leerde er ook nog buurman en schoenmaker Danneel kennen. Met die twee, zijn lief en nog iemand, pleegden ze in korte tijd een zevental inbraken bij kleine boeren. Louis ging mee als toekomstig schoonzoon van Busschaert, maar stond meestal gewoon op de uitkijk en was niet de leider.”

Deserteren

Baekelandt nam in 1799 dienst in het Franse leger als plaatsvervanger van een jongen uit Izegem. “Uiteraard deed hij dat voor het geld. Maar hij bleef niet lang soldaat en deserteerde. Nadien deserteerde hij nog enkele keren en wist telkens te ontsnappen en onder te duiken. Onder andere in Staden bij een buurvrouw van Busschaert, ook in Ichtegem. In 1980 deserteert hij opnieuw en krijgt onderdak bij een andere deserteur, Armand Simpelaere uit Pittem. Beiden worden in oktober opgepakt in Luxemburg, maar konden opnieuw ontsnappen. Bij een inbraak bij boerin Catherine De Smet in Pittem pleegt Simpelaere geweld en de vrouw sterft. Op 16 maart 1801 plegen ze hun laatste diefstal, ze worden opgepakt in Ichtegem en op 19 maart 1801 belandden ze definitief in de gevangenis. Op woensdag 2 november werd hij geëxecuteerd op de Grote Markt van Brugge.”

De échte Baekelandt

Johan Delaere zocht in allerlei bronnen en archieven de waarheid over Louis Baekelandt. “Professor Stefaan Top bracht in de jaren zestig een boek uit en vertelde er alles over Baekelandt, tot in de puntjes. Ik bekeek proces-verbalen die ze raadpleegden op het proces van 1803 met 33 beschuldigden. Ik beperkte me niet tot de genealogische gegevens maar ging ook op zoek naar geboorteaktes en andere documenten om het familieverband tussen de bendeleden te kunnen vaststellen. Ik vond zelfs terug welke cafés Baekelandt en zijn kompanen in onder andere Ingelmunster, Pittem en Ruddervoorde bezochten en ik kon ook heel wat beeldmateriaal verzamelen.”

“Dinsdag 26 maart kan je daar om 20 uur alles over vernemen in zaal Lindelei op onze thema-avond over Baekelandt. Daar stel ik ook het nieuwe tijdschrift van Lethae voor, dat uitsluitend over Ludovicus Baekelandt gaat”, besluit Delaere.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier