De werken voor de inrichting van de Sint-Pieterskerk als bibliotheek en ontmoetingsruimte in De Panne zijn gegund, maar het Agentschap Binnenlands Bestuur moet er nog zijn licht over laten schijnen. Intussen heeft het project ook een naam ‘Bibliotheek Maurice Calmeyn’. Hij plantte het Calmeynbos, niet ver van de nieuwe bibliotheek aan, maar was zelf allesbehalve een kerkganger. Een portret van een bijzondere man met een geheel eigen visie op politiek, natuur en … de liefde.
De gemeente heeft de inrichting van de Sint-Pieterskerk gegund voor ruim 3,1 miljoen euro. Omdat het via het Agentschap Binnenlands Bestuur een subsidie van 250.000 euro ontvangt voor de herbestemming moet die dienst de gunning nog eens onder de loep nemen. Burgemeester Bram Degrieck (Het Plan-b) hoopt dat de werken in mei kunnen starten. “De kerk is al eerder ontwijd en met de kerkfabriek hebben we een erfpachtovereenkomst gesloten. Daarnaast keurde de gemeenteraad in april vorig jaar al het definitief ontwerp goed.”
“Naast een hedendaagse bibliotheek wordt het ook een ontmoetingsplaats voor de buurt en kunnen er kleinschalige activiteiten plaatsvinden. Momenteel zijn we bezig met de heraanleg van het Alfons Mervillieplein voor de kerk. Daar komt een permanent nieuw Beaufort24-kunstwerk van Filip Vervaet.”
Eervolle verwijzing
Het college van burgemeester en schepenen koos voor Maurice Calmeyn als naam voor de nieuwe bibliotheek. “Het is een eervolle verwijzing naar de familie die destijds het bos in De Panne heeft geplant en die de kapel heeft geschonken die later de Sint-Pieterskerk werd”, luidt het. Pannenaar José Decoussemaeker, kenner van de lokale geschiedenis, portretteert Calmeyn.
“Hij werd in 1863 geboren in Brussel, verhuisde op zijn 48ste naar De Panne en stierf in 1934 op weg naar de première van een film over de Borinage die hij mee gefinancierd had. Daarin komen de slechte levensomstandigheden van de arbeiders en de mijnwerkers in de Borinage in 1932 aan bod. Zijn grafmonument staat op de begraafplaats in De Panne. Aan onder meer de Sovjetster, de hamer- en sikkelversieringen zie je meteen dat Maurice een vrijmetselaar en een communist was.”
Politieke stempel
Dat Maurice Calmeyn een veelzijdige man was, kan Decoussemaeker bevestigen. “Hij is geboren in een rijke familie die een kasteel gebouwd had in Drogenbos. Maurice was een ecologist avant-la-lettre. Hij plantte niet alleen het Calmeynbos aan in De Panne, maar streefde er via allerlei regeltjes ook naar dat er geen afval in de duinen werd achtergelaten.”
“Zijn reizen naar Congo deden hem kritisch kijken naar de koloniale onderdrukking en de rol van Koning Leopold II. Hij schreef daarover zelfs een boek. Naast zijn sociaal engagement wilde Calmeyn ook zijn politieke stempel drukken. In 1911 voerde hij de liberale lijst aan, maar moest het onderspit delven tegen de katholieke lijst van de eerste burgemeester van De Panne Ernest d’Arripe.”
Op amoureus vlak valt er ook het één en ander te noteren. “In De Panne had hij een vriendin Netje Slekke, de uitbaatster van een café op de Markt. “Het zou het mooiste meisje van de gemeente zijn en hij zou er zelfs een kind mee hebben gehad, hoewel hij op de stamboom van de familie Calmeyn kinderloos staat. Later trouwde hij met de Franse actrice Jeanne Heim. Dat zijn familie daarmee niet akkoord was, trok hij zich niet aan.”
Atheïst
Wat is nu de link tussen Calmeyn en de Sint-Pieterskerk? “Emilie Bortier, de grootmoeder van Maurice Calmeyn, schonk de grond voor de eerste kapel aan de vissersgemeenschap”, antwoordt José. “Hoewel hij een atheïst en een anti-katholieker zou zijn geweest, vind ik het toch niet verkeerd dat de gemeente de bibliotheek naar hem vernoemt. Het Calmeynbos ligt er vlakbij en ook het nabijgelegen Atheneum heet Calmeyn.”
(GS)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
