Vier decennia geleden schreef de Roeselaarse dokter Jos Rommel een boek over lensimplantchirurgie dat zowat standaardliteratuur werd voor oogartsen wereldwijd. Het werk is nog altijd actueel en onlangs verscheen de Chinese versie. “Een bijna blinde van cataract afhelpen is voor de patiënt én voor de arts een mirakel.”
Dokter Jos Rommel (83) bladert met de nodige trots door de Chinese versie van zijn boek Lensimplantation, 30 years of progress. “Het boek was in 1982 het sluitstuk van mijn doctoraat aan de universiteit van Leiden. Samen met dokter Leonard was ik in België een beetje de pionier van de lensimplantatie bij cataractpatiënten. De techniek was na de Tweede Wereldoorlog al voor het eerst uitgevoerd met twijfelachtig succes. Gedurende de tien jaren daarna werd overal in Europa met verschillende andere methodes geëxperimenteerd met heel wat mislukkingen. Stilaan groeide de consensus dat lenzen vervangen te risicovol was en werd de techniek verlaten, een ramp voor de vele cataractpatiënten die stilaan blind werden.”
“Enkele oogartsen gingen echter in stilte door op de ingeslagen weg. Het boek dat ik in 1982 schreef, beschrijft die hervatting en de nieuwe ideeën omtrent materialen, sterilisatie en vooral het fixeren van de ingebrachte kunstlenzen. Want dat was tot dan het grote probleem. De lens kwam na verloop van tijd weer los.”
Mirakel
“De conclusie, mede na evaluatie van onze eigen ervaring, was dat de implantlens geplaatst moest worden in de bestaande kapselzak. Tot op vandaag wordt dit als de enige juiste methode gezien. Uiteraard zijn de technieken de jongste jaren nog verfijnd. Een cataractoperatie gebeurt nu met een minuscule snede naast het oog waarbij het troebele vocht wordt verwijderd en een kunstlens wordt ingebracht. De patiënt is na enkele uren weer thuis en hij heeft meteen resultaat. Hij ziet weer klaar.”
Congo
“Dat heb ik altijd zo fascinerend gevonden aan mijn job. Iemand die stilaan blind wordt weer laten zien, het blijft een mirakel voor patiënt én arts. Tot 2005 heb ik zelf geopereerd in AZ Delta. Ik heb ook jaren heen en weer gereisd naar Congo voor de organisatie Licht voor de Wereld. Ik was er de laatste keer in 2016. Armoede en slechte gezondheidszorg zijn dé voedingsbodem voor oogziekten. Er zijn ontstellend veel mensen met cataract in de ontwikkelingslanden terwijl die aandoening tegenwoordig eenvoudig valt te verhelpen. Enkel is de nodige apparatuur er niet aanwezig.”
Fondsen verzamelen
“Na mijn actieve carrière als oogarts heb ik me de laatste jaren toegelegd om fondsen te verzamelen om toestellen voor cataractoperaties te kunnen aankopen. Ik ben ook tussen 2010 en 2016 veel in Congo geweest om oogartsen op te leiden. Nu ben ik dus weer op schooitocht naar nog 26.000 euro voor een toestel, het transport naar Congo en de opleiding van het personeel daar. Dat kost zo’n 60.000 euro dus ik ben er bijna. Ik hoop dit in 2024 rond te krijgen en ik sta klaar om nog eens naar Afrika te trekken om ter plaatse te helpen met het installeren. Zelf opereren doe ik niet meer al ben ik ervan overtuigd dat ik de techniek nog altijd onder de knie heb. Ik beef niet, een pluspunt voor een oogchirurg maar het ontbreekt me aan de routine en er is de vrees om te falen met desastreuze gevolgen.”
“Het boek is dus na vier decennia nu ook in het Chinees vertaald door professor Huang Jian van de Jiujiang Universiteit niet zo ver van Wuhan. Ik kan er uiteraard geen letter van lezen maar in het boek staan wel alle foto’s die we in 1982 maakten om het boek te illustreren. Ik heb dan ook goed kunnen samenwerken met de Chinese collega’s om hun versie tot stand te laten komen. Zij hadden in de jaren negentig mijn boek leren kennen en het werd ook voor de Chinese ophthalmologisten de bijbel voor lenstransplantaties.”
“Het succes van het boek ligt volgens mij bij het feit dat wij op het juiste moment de juiste trends in de behandeling van cataract hebben kunnen aanwijzen en meteen in een overzicht ook de vele foute technieken hebben kunnen beschrijven. Ik ben ook bijzonder trots dat nu ook de Chinese versie in de Universiteit Bibliotheek Leuven en in de bibliotheek van de Universitaire klinieken Gasthuisberg ligt, twee plekken die me dierbaar zijn want ik was ook jarenlang lector aan de KULeuven”, besluit dokter Jos Rommel. (BC)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier