Tijdens de werken op de Leet in Ieper zijn archeologen op de restanten van een middeleeuwse havenkraan gestoten. Samen met de eerdere ontdekking van een kademuur en meerpalen leggen archeologen zo steeds meer geheimen van de middeleeuwse havenactiviteit in de Ieperse binnenstad bloot.
De grote rioleringswerken in het centrum van Ieper leverden al heel wat archeologische parels op. Zo werden al de proosdij, het bisschoppelijk paleis en de resten van het oude vleeshuis uit de dertiende eeuw gevonden. De ontdekking van een middeleeuwse kademuur ter hoogte van de Elverdingestraat in april vorig jaar gaf al een indicatie dat er in dat stadsgedeelte havenactiviteiten plaatsvonden in de middeleeuwen, maar deze week legden archeologen nog bewijzen van het bestaan van een haven op de Leet bloot.
Puzzelstukjes vallen samen
“Soms zijn er van die momenten dat vele puzzelstukjes samenvallen”, zegt archeoloog Jan Decorte van CO7. “De opgravingen door BAAC Vlaanderen in het centrum van Ieper gingen vorige week een nieuwe fase in. Het onderzoek verschoof naar de zone tussen de Korte Meersstraat en de Elverdingestraat, waar binnenkort rioleringen worden aangelegd in opdracht van Aquafin. Al snel kwam een brede muur aan de oppervlakte. Het gaat om de kademuur van de Ieperlee, die in de middeleeuwen een breedte moet gehad hebben van circa 15 meter. Aan de waterzijde was hij volledig bezet met natuursteen. Om te zorgen dat de boten niet tegen de kademuur zouden opbotsen, werden zware houten ‘meerpalen’ ingeheid. Deze palen lijken allemaal bewaard te zijn, wat vrij uniek is binnen de Vlaamse archeologie. In de komende week wordt de rest van de muur verder blootgelegd en in 3D opgemeten.”
Opvulling Ieperlee
In een doorsnede werd de opvulling van de Ieperlee verder onderzocht. “De opvulling blijkt in één keer te zijn gebeurd in het midden van de 17de eeuw”, vervolgt Jan Decorte. “Een munt aan de onderzijde van de opvulling is te dateren in 1650. Deze opvulling van het brede deel gebeurde wanneer geen bootverkeer meer in de binnenstad mogelijk was na de aanleg van de Neerstad en de kaai in het noorden van de stad, waar een nieuwe ‘haven’ werd ingericht. Daarna werd de Ieperlee overwelfd. De houten beschoeiing voor de bouw van deze overwelving werd ook teruggevonden.”
Lees verder onder de foto.
“Om de goederen uit de boten te lossen aan de kade op het marktplein, stond op het noorden van het plein een middeleeuwse houten havenkraan. Deze kraan komt al voor op de voorstelling van de stad Ieper tijdens het beleg van Ieper in 1383. Een laatste keer is ze te zien op de kaart van Sanderus omstreeks 1640. Tijdens de opgraving zijn de funderingen van deze kraan blootgelegd, wat ons een prachtig beeld geeft op de middeleeuwse handelsactiviteiten.”
Onderzoek jaarringen
Met wat inbeelding kan je je zo de bedrijvigheid bij het laden of lossen van boten in een middeleeuwse grootstad voorstellen. “Wanneer alle opgegraven structuren worden samengelegd, wanen we ons op de historische wandkaart van Thévelin-Destrée uit 1500. Dezelfde kaart die te zien is als drager van de verhalen in het Yper Museum. Dankzij het onderzoek op de jaarringen van de houten palen en planken denken we de bouw van deze havenkraan te kunnen achterhalen. In Brugge is op vandaag nog een replica van een soortgelijke kraan terug te vinden aan de Dampoort.”
Rondleidingen op vrijdag
De stad Ieper onderzoekt de mogelijkheid of de middeleeuwse sporen van de kademuur en de havenkraan een permanente visualisatie kunnen krijgen op het plein. Wie dit wenst kan op vrijdag 25 maart om 16 uur en 17.30 uur de resultaten van de opgraving ter plaatse bekijken. Er worden twee korte rondleidingen voorzien door CO7. Plaats van afspraak: Sint-Maartensplein aan de Donkerpoort. (TOGH)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
