“We namen zelfs al een patserwagen in beslag”: Roeselaarse GAS-boetes van 948 stuks in 2009 naar 13.550 in 2023

Kris Declercq en Didier Pillaert: “De cijfers van 2009 met 948 vaststellingen en die van 2023 met 13.550 vaststellingen moeten in hun context worden gezien.” © Stefaan Beel
Peter Soete

Iedere inwoner van Roeselare heeft al gehoord van GAS-boetes en heeft er misschien zelfs al mee te maken gehad. Maar wat zijn GAS-boetes precies, wie kan ze uitschrijven en hoe komt het dat het aantal GAS-boetes sedert 2009 vijftien keer zo hoog ligt? Wij zochten het uit.

GAS of Gemeentelijke Administratieve Sancties werden op 13 mei 1999 in een wet gegoten die aan de gemeenten meer autonomie moest geven voor het aanpakken van ‘overlast’. Hiermee bedoelde men vooral overlast die storend is voor de bevolking en dikwijls moeilijk te sanctioneren is via het parket of de rechtbanken. “Wanneer iemand grote overlast ondervindt in de vorm van geluidshinder door blaffende honden van de buur, zelfs overdag, kon men alleen naar de vrederechter stappen”, verklaart Didier Pillaert, coördinator bestuurlijke handhaving en sanctionerend ambtenaar van de Stad Roeselare. “Doordat er moeilijk of minstens na een tijdrovende gerechtelijke procedure, tegen kon worden opgetreden, vormden dergelijke feiten een almaar groter wordende doorn in het oog van de bevolking en de beleidsmakers. Achterlaten van huisvuil, wildplassen, geluidshinder overdag door muziek, blaffende honden, hondenpoep en vandalisme zijn maar enkele voorbeelden van feiten die naast het opwekken van grote ergernis, ook bijdragen tot een gevoel van onveiligheid. Om aan deze verschillende vormen van ‘overlast’ een oplossing te bieden, kwam er de GAS-wet.”

Ambtelijk engagement

“Roeselare was, met politiezone RIHO, een van de eerste steden die zich inschreef voor de toepassing van deze nieuwe wet in 2003. Oorspronkelijk kwamen enkel (lichte) overtredingen in aanmerkingen voor een GAS-toepassing maar in de loop der jaren is de toepassing én het aantal GAS-vaststellers uitgebreid. De allereerste vaststellers kwamen vanuit de milieudienst en er werd dan ook vooral ingezet op openbare netheid en zwerfvuil”, gaat Didier verder. “Er waren toen vijf GAS-vaststellers en ik was de enige sanctionerende ambtenaar.”

“Nu zijn er om en bij de 30 actieve gemeentelijke GAS-vaststellers en zijn er drie sanctionerende ambtenaren. De GAS-vaststellers treden volledig autonoom op en hebben een opleiding gevolgd. Die ambtenaren zijn niet vrijgesteld als GAS-vaststellers. Ze nemen deze functie op in engagement naast hun ambtelijke taken. Ze kunnen in de eerste plaats waarschuwend optreden maar kunnen uiteraard ook een vaststelling overmaken aan de sanctionerende ambtenaren. Die legt dan eventueel een boete op die kan oplopen tot 500 euro of doet een voorstel tot gemeenschapsdienst bij bijvoorbeeld de groendienst of het kringloopcentrum. Het is inderdaad goed om te vermelden dat de vaststellers het boetebedrag niet zelf bepalen. Natuurlijk moet iedere sanctie van de sanctionerende ambtenaar goed gemotiveerd zijn en proportioneel.”

“Er bestaan nu vijf soorten GAS-vaststellingen waarbij GAS 5 in 2022 is toegevoegd en over snelheidsovertredingen gaat. Ze worden alleen toegepast op een snelheidsovertreding in de 30 km en 50 km zones en dan nog maximaal 20 km per uur boven voornoemde snelheden. In 2023 werden daarvoor al 8.372 vaststellingen geregistreerd.”

“De politie kan vanzelfsprekend alle GAS-overtredingen vaststellen naast de al vermelde gemeentelijke administratieve vaststellers die een opleiding hebben gevolgd en benoemd zijn in de gemeenteraad. Zij kunnen lichte overtredingen vaststellen zoals geluidsoverlast bij dag, zwerfvuil, wildplassen of honden die zonder leiband loslopen. Ook de parkwachters van het containerpark en de gemeenschapswachten kunnen in samenspraak met politie bepaalde overlastfenomenen harder aanpakken. Wat betreft de glasbollen houdt de mirom via twee mobiele niet-zichtbare camera’s potentiële overtreders in de gaten. Ze zijn bij het bekijken van die camerabeelden ook bevoegd om een vaststelling op te maken. Tenslotte is er nog een periodieke controle door de ambtenaren van OVAM die vooral klein zwerfvuil in de gaten houden en vooral dan het wegwerpen van sigarettenpeuken.”

Patserwagens

“Er springen natuurlijk speciale GAS-vaststellingen in het oog. Zo werden in 2023 25 patserwagens met brullende motoren geverbaliseerd. Zij moesten elk 250 euro betalen en er werd zelfs een patserwagen in beslag genomen na een nieuwe vaststelling.”

“Ook geldt er een aanvoer- en afvoerverbod van vrachtwagens tijdens de specifieke uren waar de leerlingen hun school binnengaan of verlaten. Bij het overtreden van deze veiligheidsregel kan de verantwoordelijke aannemer een boete tot 500 euro krijgen.”

“De 271 vaststellingen in 2023 betreffende het niet naleven van het alcoholverbod in de Jules Lagaelaan, De Munt en de stationsomgeving springen er ook uit.”

“Het klopt dat er een grote stijging van GAS-vaststellingen is in de loop der jaren. Dat heeft alles te maken met de uitbreiding van het aantal GAS-vaststellers en het aantal overtredingen die vatbaar zijn voor GAS. De cijfers van 2009 met 948 vaststellingen en die van 2023 met 13.550 vaststellingen moeten dan ook in die context worden gezien.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier