Voor de vijfde keer in evenveel jaar tijd sleuren drie buren het aardappelverwerkend bedrijf Agristo uit Hulste (Harelbeke) voor de rechter. Dit keer gebeurt dat nadat de Raad voor Verguningsbetwistingen een ruimtelijk uitvoeringsplan vernietigde waardoor volgens de buren een schouw, een naverbrandings- en een restwaterzuiveringsinstallatie illegaal zijn. Ze vragen een exploitatieverbod én de afbraak van de installaties.
De vestiging van Agristo in Hulste heeft er al een jarenlange lijdensweg met vergunningen en veroordelingen opzitten. Zowel in 2005 en 2012 kwam het al tot veroordelingen en boetes. Sinds 2018 schakelden vooral drie buurgezinnen uit de Waterstraat een versnelling hoger in de strijd tegen de illegale exploitaties van het bedrijf. Ze stuurden de ene na de andere rechtstreekse dagvaarding de wereld in. Dat leidde halfweg mei 2018 tot een boete van ruim 100.000 euro voor jarenlange geur- en lawaaihinder. De drie gezinnen kregen toen elk een schadevergoeding van 35.000 euro toegekend. Op 5 november 2018 volgde een nieuwe boete van 32.000 euro voor illegale exploitatie op 6 en 7 juni 2018. Halfweg maart 2019 volgde een boete van 178.000 euro voor vijf maanden illegale exploitatie vanaf 8 juni 2018. Op de koop toe bestempelde de rechter toen de milieuvergunning van ex-minister van leefmilieu Joke Schauvliege als onwettig. In juni 2020 gaf de rechter het bedrijf een boete van 200.000 euro, de huidige en voormalige bestuurders nog eens 285.000 euro boetes én kende hij de drie klagende buurgezinnen een schadevergoeding van 105.000 euro toe.
Volgens de rechter verwerkte Agristo in Hulste jaarlijks 200.000 ton aardappelen zonder de juiste milieu- of omgevingsvergunning. “Dat werkt concurrentievervalsend”, aldus de rechter in eerste aanleg in 2020. “Het bedrijf moet eindelijk eens duidelijk gemaakt worden dat de regels ernstig genomen moeten worden. Toch verder doen is een bewuste economische keuze voor schaamteloos geldgewin. De leidinggevenden hebben de grootste moeite om zich aan de wettelijke voorschriften te houden.” De rechter bestempelde Agristo als “één van de grootste milieu-overtreders van Vlaanderen uit de laatste 15 jaar.” “Uitspraken die in beroep niet meer zijn herhaald”, benadrukt Ward Claerbout van Agristo. “Agristo is in beroep vrijgesproken omdat de rechter argumenteerde dat een verkregen vergunning moet beschouwd kunnen worden als een juiste vergunning.”
Illegale bouwwerken
Agristo maakte werk van de installatie van een metershoge schouw en een naverbrander om geurpartikels uit de lucht te halen en te verbranden. “Maar die zijn sinds de vernietiging van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan in oktober 2022 illegaal”, aldus advocate Isabelle Larmuseau, die de buren vertegenwoordigt. “Daarom vragen wij opnieuw een exploitatieverbod en dit keer ook de afbraak van de installaties. Al 30 jaar opereert Agristo in Hulste illegaal in agrarisch gebied. Steeds meer sluit het net zich maar biedt de Vlaamse overheid telkens lapmiddelen die het bedrijf maar al te graag als laatste strohalmen grijpt. Maar het kan niet anders dan dat binnenkort ook de hoofdexploitatie als illegaal zal worden bestempeld.”
“Het is opvallend dat er door de tegenpartij enkel nog procedurele argumenten gebruikt worden”, aldus nog Ward Claerbout. “Van hinder is al lang geen sprake meer. Agristo heeft vele jaren geleden aanzienlijk geïnvesteerd in hinderbeperkende installaties. Dat de tegenpartij nu afbraak vordert van de installaties die er net voor zorgen dat ze geen hinder meer hebben toont aan dat alle logica zoek is. Agristo heeft een goeie verstandhouding met de buurt in Hulste. We kiezen er dan ook voor om aan de belangen van al onze buren te denken, niet enkel aan de enkelingen die uit zijn op een schadevergoeding.”
Agristo heeft naast de site in Hulste al enkele jaren een nieuwe productiesite in Wielsbeke. Maar de fabriek in Hulste blijft voor de groep belangrijk omdat de lijnen er kleiner en flexibeler zijn. Er werken ruim 100 personeelsleden. Pas op 18 september zal de nieuwe rechtszaak gepleit worden. Tegen die datum moeten alle partijen hun standpunt op papier hebben gezet en moet de rechter, die de zaak nog nooit eerder behandelde, van alle voorgaande procedures, vergunningen en arresten op de hoogte worden gebracht. Goed voor honderden kilo’s en stapels papier. (LSi)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
