Dag vier van het Scheutistenproces voor het hof van assisen van Vlaams-Brabant in Leuven heeft na twee dagen expertenverslagen, het verhaal van religieuzen gebracht die de slachtoffers kenden in Guatemala. Bij de getuigen kwam telkens hetzelfde verhaal naar boven: de arme Guatemalteken werden uitgebuit, de hulpreflex van de missionarissen – onder wie Serge Berten uit Menen – kostte hen uiteindelijk het leven.
Met Raf Allaert was er een overlevende missionaris van Scheut aanwezig. Hij kon ontkomen aan de dood, maar in zijn tijd werd Walter Voordeckers vermoord, net als Ward Capiau. Bij de ontvoering van Paul Schildermans werd tijdens de foltering ook naar Allaert gevraagd, die samen met zijn collega’s niet veel later met spoed het land verliet.
De priesters trokken niet naar het katholieke Guatemala om zieltjes te winnen, maar om de zwaar onderdrukte en verarmde bevolking te ondersteunen. Hun missie viel samen met de groeiende angst van de staat voor het communisme. De missionarissen deelden dan ook dezelfde motivatie voor een betere wereld met de communisten. “Het communisme had handige instrumenten om de wereld mee te analyseren, maar wij hadden het van de praktijk, niet van het fanatieke en de dogma’s”, legde theoloog Marius Coolen uit.
Droom van God
De levensomstandigheden van de Guatemalteken grepen de missionarissen aan: “Ze wilden gewoon weg uit de armoede, in godsnaam”, foeterde Coolen. Mees besloot zelf: “Ze wilden de droom van God realiseren in deze wereld, een “andere mogelijke wereld”. Geen rijk in de wolken, we moeten de mensen niets wijs maken. We zijn er nog niet, maar Walter, Serge, Conrado (een gedode Filipijnse Scheutist, red.) en Ward hebben eraan gewerkt. Bedankt, confraters.”
Hoewel religieuzen bedreigd en vermoord werden, was Coolen in zijn periode daar, voor de moorden op de Belgen, alleen maar bezig met de lokale bevolking. “Ik heb me nooit bedreigd gevoeld, we waren zo overtuigd van ons goede werk. Dat donkere wolken zich samenpakten, hadden we niet door. Het was gewoon democratisch, sociaal, participatief werk”, besloot Coolen.
Massaal eerbetoon
Desondanks liepen de religieuzen in het vizier van het staatsapparaat, meldde ook provinciaal Edward Mees. Wanneer Walter Voordeckers op klaarlichte dag overleed, daagden tien- à twintigduizend mensen op om hem te eren. Mario Rioss Mont, bisschop en broer van later genocidaal president Efrain Rioss Mont, leidde de begrafenisplechtigheid. De laatste groet bij Voordeckers duurde makkelijk twaalf uur, vertelde zuster Sabine Mortier. Rioss Mont komt maandag getuigen.
Niet in staat om te getuigen
Willy Stevens, vroeger regionaal ambassadeur van Belgie in Centraal-Amerika, en Irma Van Paepeghem, een andere zuster die aanwezig was in Guatemala, waren niet in staat te getuigen. Op het einde van de zitting werd ook bevestigd dat het enige overlevende slachtoffer, Paul Schildermans, zowel fysiek als mentaal niet in staat is om verhoord te worden.
Vrijdag komen normaal gezien de dochter en de weduwe van Ward Capiau getuigen voor het hof. Capiau stapte destijds uit Scheut, en leefde ondergedoken in Guatemala tot hij vermoord werd. Ook een ooggetuige van zijn dood staat op de planning.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier