Als het van West-Vlaams provinciegouverneur Carl Decaluwé afhangt, gaan de GAS-boetes voor sluikstorten en het achterlaten van zwerfvuil fors de hoogte in. Dat zei hij bij de aftrap van de zevende Week van de Handhaving in Kortrijk. Tijdens die ‘flitsmarathon’ tegen achtergelaten afval wordt de hele week in tientallen West-Vlaamse gemeenten streng gecontroleerd, door afvalintercommunales, politiemensen en stadsambtenaren, maar ook door boswachters, controleurs van De Lijn en de vele Mooimakers in de provincie.
“We zullen blijven sensibiliseren, maar de maat is stilaan vol. In de strijd tegen zwerfvuil en sluikstort helpt vriendelijk vragen blijkbaar niet.” Provinciegouverneur Carl Decaluwé is de overlast van achtergelaten afval in West-Vlaanderen grondig beu. Samen met burgemeester Ruth Vandenberghe (Team Burgemeester), afvalintercommunale Imog, enkele Mooimakers en de politiezone Vlas gaf de gouverneur maandagochtend de aftrap voor de Week van de Handhaving.
Hogere boetes
De komende dagen wordt het aantal controles in tientallen West-Vlaamse steden, gemeenten en provinciale domeinen fors opgevoerd. Die ‘flitsmarathon’ tegen zwerfvuil werd in 2015 voor het eerst in onze provincie georganiseerd en werd twee jaar later uitgebreid over heel Vlaanderen. “Sinds de start van het handhavingsinitiatief hebben we al belangrijke stappen vooruit gezet, maar het moet nog beter”, benadrukt gouverneur Decaluwé.
We zijn jaren veel te laks geweest in de aanpak van zwerfvuil. Dat tij moeten we dringend keren – Carl Decaluwé, gouverneur van West-Vlaanderen
“Als je ziet dat vorig jaar het opgehaalde zwerfvuil en sluikstort in West-Vlaanderen licht is gestegen, terwijl we eigenlijk met 20 procent zouden moeten zakken, maak ik me zorgen. Kijk bijvoorbeeld naar de kust na een drukke dag. Dat is toch niet normaal meer wat je daar aantreft? Voor mij mogen de boetes voor wie betrapt wordt, gerust nog een stuk hoger. En we moeten ook eindelijk eens werk maken van het statiegeld op blikjes en plastic flessen. Het is een kwestie van mentaliteit. We zijn jaren lang veel te laks geweest in de aanpak van zwerfvuil. Dat tij moeten we dringend keren. Dat kan niet alleen met de inzet van de vele duizenden vrijwilligers, we moeten er állemaal aan werken.”
Camera’s
Naast de GAS-ambtenaren van de stad en de politiediensten worden deze week ook onder meer boswachters, controleurs van De Lijn en toezichthouders van provinciale domeinen ingeschakeld voor de controles op zwerfvuil. Op die manier willen de Provincie, de lokale besturen en de politiezones een heel duidelijk signaal uitsturen en de pakkans verhogen.
Alleen is iemand op heterdaad betrappen absoluut geen sinecure. Net daarom worden almaar vaker (mobiele) camera’s ingeschakeld. Dat is onder meer het geval bij Imog, de afvalintercommunale voor Zuid-West-Vlaanderen. Zij hebben vijf anonieme verplaatsbare camera’s die op sluikstortgevoelige plaatsen worden ingeschakeld. In 2020 werden zo 500 mensen betrapt, maar minder dan de helft kon effectief ook herkend worden. Bovendien kreeg niet elk van hen uiteindelijk een boete. Bij sommigen bleef het bij een waarschuwing of volstond gemeenschapsdienst.
Specifiek voor Kortrijk, gaststad voor de Week van de Handhaving dit jaar, gaat het om 231 betrapte sluikstorters, van wie 35 procent kon worden herkend op d ebeelden. In slechts 67 gevallen werd een GAS-boete uitgeschreven, gaande van 25 euro voor het achterlaten van een sigarettenpeuk tot 350 euro voor iemand die herhaaldelijk tegen de lamp liep. Ook dit jaar zijn er in Kortrijk al 188 sluikstorters betrapt door de camera’s.
Kortrijkse peukenetuis
“Zwerfvuil is een van de grootste ergernissen bij onze inwoners”, zegt ook Kortrijks burgemeester Ruth Vandenberghe. “En niet alleen bij hen. Ook mij frustreert dat enorm. Onze 40 medewerkers van Nette Stad zijn zeven dagen op zeven in de weer, er zijn de burgerinitiatieven van de Mooimakers en Kortrijk Kraaknet, we hebben intussen 32.000 peukenetuis en 25.000 hondenpoepzakjes uitgedeeld aan hondenbaasjes en ons Mobiel Recyclagepunt verhuist elke dag naar tien verschillende locaties. Ondanks al die initiatieven blijft het probleem aanslepen. Jaarlijks komen bijvoorbeeld toch nog 1.000 meldingen over sluikstort binnen bij het meldpunt 1777. Dat is te veel.”
Zwerfvuil is een van de grootste ergernissen bij onze inwoners. Ook ik raak er door gefrustreerd – Ruth Vandenberghe, burgemeester van Kortrijk
Ook voor Ruth Vandenberghe is het inzetten van camera’s het grootste wapen in de handhaving. “Maar er is meer nodig. Daarom steken we deze week dat tandje bij”, zegt ze. “De GAS-vaststellers van de stad – we hebben er 33 in totaal – gaan weer op pad en bezoeken de markten, de parken en de hotspots voor zwerfvuil. Ze zijn er trouwens niet alleen om te bestraffen, maar bedanken evengoed voor goed gedrag.” In 2020 werden door de GAS-ambtenaren van de stad KortrijK 103 dossiers opgesteld. Sinds halfweg 2019 waren dat er 64 voor het op de grond gooien van een peuk.
Rol van wijkpolitie
Imog en de politiezone Vlas juichen het extra controle-initiatief trouwens volmondig toe. “Handhaving is voor ons het sluitstuk, de laatste stap in een proces van sensibiliseren en informeren. Een goede samenwerking is cruciaal in deze”, zegt directeur Johan Bonnier. “Er is niet één groep of één profiel van sluikstorter, we vinden die mensen terug in alle lagen van de maatschappij.”
Filip Devriendt, korpschef van de politiezone Vlas, benadrukt tot slot de belangrijke rol voor zijn wijkinspecteurs. Net omdat zij dagelijks te voet of met de fiets op pad zijn in de stad, zijn zij de eerste ogen en oren om afvaloverlast en sluikstort vast te stellen. “Sluikstorters mogen vooral niet het gevoel kunnen krijgen dat ze wegkomen met wat ze doen”, aldus de korpschef. “Zoals de gouverneur aangeeft: we blijven zoeken naar slagkrachtige oplossingen. Zowel qua vooraf door mensen aan te sporen niets achter te laten, als achteraf door op zoek te gaan naar wie het toch doet en die persoon daar ook voor te straffen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
