Politie slaat alarm: drugslabo’s schieten als paddenstoelen uit de grond

Afgelopen maand werden er in West-Vlaanderen enkele drugslabo’s ontmanteld en ook verschillende dumpingen van drugsafval ontdekt, waardoor de politie vreest dat drugscriminelen hun werkgebied opschuiven naar onze provincie. Ze roepen nu op om verdachte zaken te melden.

See something, say something. Het is een slogan die in de VS gemeengoed is bij de politiediensten: als je iets ziet, meld het dan. Dat is ook de boodschap die de federale gerechtelijke politie nu wil hanteren na een stijgend aantal synthetische drugslabo’s die de afgelopen tijd ontdekt zijn in West-Vlaanderen. Afgelopen maand alleen al stootten ze in onder meer Izegem en Oostkamp op actieve drugslabo’s, met producten als XTC en cocaïne. Ook in Lendelede, Ieper en Aartrijke werden er labo’s ontmanteld. En in Diksmuide en Passendale werden verschillende dumpingen genoteerd van zogenaamd drugsafval. In het merendeel van de gevallen gaat het om gevaarlijke chemische stoffen.

Het is geen geheim dat dergelijke vondsten tot voor kort vooral plaatsvonden aan de Belgisch-Nederlandse grens. Nu lijken criminele organisaties naar onze provincie op te schuiven. “Nee, we hebben daar geen duidelijke verklaring voor”, weet hoofdcommissaris Kurt Desoete, eveneens gerechtelijk directeur van de Federale Gerechtelijke Politie West-Vlaanderen. “We weten ook niet hoeveel labo’s er onder de radar zitten, maar we volgen het van zeer nabij op. Oorspronkelijk waren er vooral meldingen in Limburg en Antwerpen. Het laatste anderhalf jaar is duidelijk geworden dat ook onze provincie in het vizier komt van drugscriminelen. We durven spreken van een trend.”

Ontploffingsgevaar

In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, duiken drugslabo’s niet zozeer op in pakweg verlaten loodsen diep in de Westhoek. Izegem en Oostkamp zijn immers drukbevolkte gebieden. “Dat baart ons zorgen, ook qua veiligheid voor mensen in de omgeving. Dergelijke drugslabo’s zijn niet te vergelijken met professionele laboratoria, waar verschillende veiligheidsprotocollen gehanteerd worden. Integendeel, vaak is het heel bric-à-brac gemaakt. Ook bij dumping van afval zoals de vele blauwe vaten die we al ontdekten is er sprake van een gezondheidsrisico. Stel je voor dat zoiets gedumpt wordt in de buurt van een speelplein of een plaats waar veel kinderen komen… Om nog maar te zwijgen over de grote kost om zoiets op te ruimen. Dat gaat over tienduizenden euro’s. Geen enkele stad of gemeente wil met zoiets in aanraking komen, laat staan die kosten doen. Maar laat er geen misverstand over bestaan: achter dat soort labo’s zit een professioneel crimineel netwerk, dat in staat is om honderden kilo’s af te leveren. Dat is niet min.”

Daarom wordt er nu een wijdverspreide oproep naar de algemene bevolking gelanceerd om verdachte bewegingen of personen te melden.

“Te vaak worden we geconfronteerd met mensen die tijdens een buurtonderzoek na de vaststelling van de feiten opmerken dat ze wel degelijk iets gezien hebben, maar het nalieten om dat te melden. Nochtans is in het verleden gebleken dat zelfs het kleinste stukje informatie cruciaal kan zijn. Al worden er ook synthetische drugslabo’s opgerold na intensief recherchewerk, via bekende criminelen of informanten. We willen het probleem in de kiem smoren voor er echt een groot probleem ontstaat. Niemand wil dat onze provincie een draaischijf wordt. Als we het al niet zijn.”

Want een ander publiek geheim is dat België en Nederland op Europees niveau koploper zijn qua productie én export. De drugs wordt verdeeld over de hele wereld. De federale politie wil in elk geval de vinger aan de pols houden. “Voorlopig is het nog niet aan de orde, maar op termijn kan er misschien ook een meldpunt opgericht worden, en kan er nog meer ingezet worden op bestuurlijke handhaving door steden en gemeenten.”

Anoniem

“Het is wellicht iets West-Vlaams”, glimlacht Desoete, “maar we merken dat mensen niet zo snel geneigd zijn om iets te melden. Bovendien willen we ook benadrukken dat een klacht anoniem verwerkt kan worden. De fysieke integriteit van de persoon die iets meldt staat voorop.”

Nog dit: de afgelopen jaren dook hier en daar een cannabisplantage op in West-Vlaanderen. “Maar zowel de organisatievorm als de criminele bendes die erachter zitten verschillen. Dit speelt zich af op een veel hoger niveau.”