Bekentenis van dokter met een plan

Meer dan vijf jaar lang hield dokter André Gyselbrecht het been stijf. Van staalhard ontkennen – zelfs tegen zijn huilende dochter meteen na de verdwijning van Stijn Saelens – over mondjesmaat toegeven dat Stijn ‘een lesje’ moest krijgen tot zijn uiteindelijke bekentenis dinsdagavond laat, na een slopende en nutteloos gebleken procesdag in Brugge. Waarom nu plots die bekentenis? En welke impact heeft ze?

“Ik heb in die man zijn ogen gekeken en ik heb het gezien: hij is onschuldig.” Het zijn de woorden van Vlaanderens bekendste strafpleiter Jef Vermassen, meteen na de vrijlating van zijn toenmalige cliënt André Gyselbrecht twee dagen na de moord op Stijn Saelens. Dinsdagavond bekende de Ruiseleedse dorpsdokter echter dat hij wel degelijk de moord bestelde op zijn schoonzoon. “Pierre Serry zei dat ik het niet zelf mocht doen, Stijn doden. Hij kende mensen die dat voor mij wilden doen”, schoof Gyselbrecht echter meteen de hete aardappel door naar zijn voormalige boezemvriend. Serry’s ogen rolden bijna uit hun kassen van ongeloof. Een bekentenis dus, maar wel een hele geslepen bekentenis. Wat betekenen de woorden van André Gyselbrecht?

Alles of niets

Met zijn bekentenis speelt André Gyselbrecht hoog spel. In de versie die hij altijd volhield – Stijn Saelens moest niet dood maar een lesje krijgen – riskeerde hij een veel lagere straf dan voor medeplichtigheid aan moord. In het eerste geval zou hij schuldig pleiten aan, hou u vast, opzettelijke slagen en verwondingen met voorbedachten rade en met de dood tot gevolg, maar zonder het oogmerk om te doden. Artikel 401 van het strafwetboek is dat, tarief: 10 tot 15 jaar cel. Nu hij echter bekend heeft dat het wel degelijk de bedoeling was om Stijn Saelens te vermoorden, pleit hij schuldig aan moord. Volgens artikel 394 van het strafwetboek riskeert hij in dat geval levenslange opsluiting. Die straf kan echter alleen door het hof van assisen uitgesproken worden. In de praktijk ligt de maximumstraf voor de dokter nu op 30 jaar.

Het lijkt erop dat André Gyselbrecht eieren voor zijn geld kiest

Wat nu, Pierre?

Medebeklaagde Pierre Serry hield net als de dokter bijna vijf jaar lang de lippen stijf op elkaar. De vriendschap tussen de twee leek rotsvast. Tot Serry procedurepleiter Hans Rieder aan de kant schoof, de Beernemse advocaat Kris Vincke onder de arm nam en vlotjes bekende dat Stijn dood moest. Met de bekentenis van André Gyselbrecht lijkt het plaatje compleet, maar voor Serry zit er een serieuze adder onder het gras. Gyselbrecht insinueert namelijk dat het Serry was die voorstelde om huurmoordenaars te zoeken om Stijn Saelens om te brengen. “Doe dat niet zelf, ik ken mensen”, zou hij aan Gyselbrecht gezegd hebben. “Ik heb Pierre dan gebeld”, zegt Gyselbrecht over het moment dat hij de opdracht gaf. Met andere woorden: Gyselbrecht heeft de moord wel besteld, maar het was het idee van Serry. “Ik zie aan uw lichaamstaal, meneer Serry, dat u het met die versie niet eens bent. Ik stel voor dat u ook opnieuw verhoord wordt”, zei advocaat Filip Van Hende, die optreedt voor de broers en zussen van Stijn Saelens, daarover.

Bocht richting vrijspraak

Waarom bekent André Gyselbrecht nu plots na vijf jaar? Van impulsiviteit kunnen we de dokter – koele kikker in de rechtbank, zelfverzekerd kijkend in de lenzen van de fotografen – niet verdenken. Het lijkt erop dat hij, nu hij voor zijn rechters staat, eieren voor zijn geld kiest. En met zijn bekentenis een ultieme poging doet om alsnog vrijuit te gaan of toch minstens een lichtere straf te krijgen. “Ze gaan richting een 71, dat is duidelijk. Of uitlokking”, klonk het bij de advocaten van de andere beklaagden. Een 71, dat is het befaamde artikel over de onweerstaanbare dwang. Gyselbrecht zegt dat hij niet langer kon aanzien hoe zijn kleinkinderen seksueel misbruikt werden door Stijn Saelens en hoe het Brugse gerecht daar niets aan zou gedaan hebben. Die onmacht zou hem gedwongen hebben om de feiten te plegen. Mochten de rechters die redenering volgen, dan is er geen misdrijf en gaat Gyselbrecht vrijuit. De dokter kan nu ook de uitlokking pleiten, een verschoningsgrond waardoor hij nog maximum vijf jaar cel riskeert. In die visie zou Stijn Saelens de feiten uitgelokt hebben door zijn gedrag ten aanzien van zijn kinderen. Het lijkt weinig waarschijnlijk dat de drie beroepsrechters zich zullen laten vangen aan deze strategische manoeuvres maar in een proces als dat van de Kasteelmoord lijkt niets onmogelijk.