Op stap door Wielsbeke, Vlaanderens belangrijkste vlasgemeente

Dag op dag 83 jaar geleden beslisten zware gevechten over het lot van Wielsbeke. Het centrum aan de Leie werd aan diggelen geschoten. De wederopbouw verliep niet bijzonder vlot. De pastoor nam begin jaren 50 de beslissing zijn kerk in het gehucht Molenhoek herop te bouwen. Meteen vormde er zich een ‘markt’ met daarrond een nieuw centrum.

De ingang van de bibliotheek van Wielsbeke (1) bevindt zich naast de Sint-Laurentiuskerk. Stap er tijdens de openingsuren beslist eens binnen. Meteen links zijn er trappen die je naar een plateau in de kerk brengen waar alle boeken staan. Knap, hoe ze hier de overtollige ruimte in de kerk weten te benutten.

We stappen de Baron van der Bruggenlaan uit richting de Rijksweg. Bizar om een straat te noemen naar een voormalig burgemeester van Wingene. Dat komt omdat die man in Wielsbeke eigendom had.

We dwarsen de Rijksweg en stappen rechtdoor op een gekasseide weg naar het gemeentehuis, ooit baron van der Bruggen zijn kasteel. Jammer van die lelijke blauwe luifels. De KSA huurde het kasteel vanaf 1935 en herdoopte het tot Kasteel Hernieuwenburg (2).

Schot in de roos

De Kasteeldreef volgend door het sportcomplex komen we uit aan de Rijksweg waar we wat verder rechts de 13e Liniestraat nemen. Het is moeilijk voor te stellen dat zich hier ooit het centrum van Wielsbeke bevond. Chiro Aktivo zit in de pastorie. Het portaal van de vroegere Sint-Laurentiuskerk vormt nu de toegang tot het kerkhof (3). De blauweregen van de boerderij ertegenover staat in bloei.

Op een brede oude Leiearm houden waterhoentjes hun dagelijkse meeting. We volgen enkele kilometers het jaagpad stroomopwaarts langs de Leie. Het ruikt naar vers parket bij Unilin. Deze grootste werkgever van Wielsbeke is ontstaan in de jaren 60 uit een samenwerking van veertig vlasboeren. Het ging op dat moment minder goed in de vlassector en ze zochten naar nieuwe mogelijkheden. De productie van vlasspaanplaten bleek een schot in de roos te zijn. Unilin komt van ‘union de lin’, unie van vlas.

Het jaagpad vormt een groene corridor tussen de industrie en de Leie. Jammer dat het bosgedeelte niet vrij toegankelijk is. We houden rechtdoor aan en passeren de sluis van Ooigem. Aan de overkant ligt de historische drietrapssluis die aangeeft hoe smal het oorspronkelijke Kanaal Roeselare-Leie was.

Landelijke rust

De Vaartstraat draait weg van het kanaal. Het huis rechts op de hoek is een voormalige vlasfabriek (4), gebouwd in 1937. De roterij, waar de bast wordt losgeweekt van de vezel, bevatte vijf rootkamers. In de zwingelarij, waar de vezel van de bast werd verwijderd, bevindt zich nu het woonhuis. Wielsbeke was in de jaren 50 het centrum van de vlasindustrie in Vlaanderen.

Het robuuste blok met het vorig jaar geopende hoofdgebouw van Agristo, producent van diepgevroren aardappelproducten, duikt voor ons op. De drukke Expressweg dwarsend, maken we een rondje rond de site met zijn drie productielijnen.

Weer de landelijke omgeving opzoekend, komen we in de Lindestraat waar we de eerste straat rechts nemen. In de schaduw van het bedrijf Ideal Floorcoverings staat de modern ogende kapel O.L.V. van Halle (5). Het is vooral een rustplek in een omgeving waar industrie en verkeer het omgevingslawaai domineren. We stappen het blokje rond het bedrijf uit en gaan rechtsaf in de Reynaertstraat. Het nieuwe centrum van Wielsbeke telt maar één café. Naast het sportcomplex Hernieuwenburg opende vorig jaar café Bambouzzi.

Hieronder vind je de wandeling in vlasgemeente Wielsbeke in pdf.

Wandeling in vlasgemeente Wielsbeke in pdf.