Ahoi kapitein

De marinelook is dé zomerse klassieker bij uitstek. Al meer dan een eeuw lang houdt deze stijl stand, als een rots in de modebranding. In alle mogelijke variaties en prijsklassen, van de catwalk tot de ketens.

De gestreepte zeemanstrui is het populairste item binnen de marinestijl. De roots van deze trui liggen in het Bretagne van de achttiende eeuw. Franse kooplui verscheepten toen een groot deel van hun look en ajuinen naar Engeland. Deze lookverkopers waren herkenbaar aan hun typische Bretoense schipperstrui. Chandail, de Franse benaming voor dergelijke truien, komt trouwens van marchand d’ail, lookverkoper. De truien waren gemaakt van vast gebreide, ongewassen schapenwol die winddicht en waterafstotend was dankzij de breitechniek en de vettige wol. De truien waren aansluitend en lang, om de rug warm te houden. De knopen op de schouders zorgden ervoor dat de smalle truien toch vlot aan en uit konden.

De Franse marine nam deze degelijke trui op in haar uniform maar maakte wel een onderscheid in rang: de officieren kregen een effen trui, de matrozen een gestreepte. Het aantal strepen en de afmetingen waren strikt bepaald. Zo moest de trui 21 witte strepen tellen van 20 millimeter en 20 of 21 blauwe strepen van 10 millimeter. De mouwen daarentegen moesten 15 witte en 14 of 15 blauwe strepen tellen. Belangrijk punt was ook dat de mouwen niet van onder de caban mochten komen. Een van de oudste nog actieve Franse fabrikanten van marinetruien is Saint-James, genoemd naar het dorp in La Manche, een departement in Normandië. Het merk is altijd trouw gebleven aan de marinestijl, van wollen cabans tot accessoires. Je vindt de collectie vaak terug in boetieks in kuststeden.

Navy én high society

Vanaf het einde van de negentiende eeuw brak de marinestijl door in de mode. Niet alleen de gestreepte trui, maar ook het matrozenvest met de typische kraag, de caban, het officierspak, het witte hemd met anker en gestreepte boorden en de pet met pompon veroverden hun plaats in het modebeeld.

De zeemanstrui is een statement, een symbool van vrijheid en gendergelijkheid avant la lettre

De invloed van het marine-uniform op de mode valt samen met de opkomst van het kusttoerisme dat toen nog een privilege was van de rijken. Dames van stand gingen tijdens hun kustvakantie gekleed in enkellange jurken in marineblauw en wit, met marinekraag. Deze look kan beschouwd worden als de voorloper van de sportief-geklede stijl. Ook de kindermode nam die stijl over. Het stond chic om op zondag of op feesten de meisjes uit te dossen in een marinejurk en de jongens in een matrozenpakje.

Van Chanel tot Gaultier

In 1916 bracht Coco Chanel vernieuwing en comfort in de mode dankzij het gebruik van jersey voor haar relaxte damesoutfits.

Jersey was tot dan een materiaal dat enkel voor herenondergoed of voor marinetruien gebruikt werd. Wellicht werd Coco Chanel beïnvloed door de relaxte sfeer van de mondaine badstad Deauville waar ze een boetiek had. Zo creëerde ze mantelpakjes met een marinekraag en was ze zelf vaak te zien in een marinetrui die ze in een wijde pantalon droeg. In die zin was de marinestijl synoniem voor de geëmancipeerde vrouw, de garçonne uit het begin van vorige eeuw. Naast Coco Chanel heeft vooral Jean Paul Gaultier bijgedragen tot de populariteit van de zeemanstrui. In de jaren tachtig was de Franse moderebel te zien in zeemanstrui en kilt en gebruikte hij de streepjestrui vaak in zijn collecties en in zijn communicatie. Het werd zijn huisstijl. Zo gingen zijn hostessen bij elk defilé gekleed in een eenvoudige blauw-wit gestreepte trui en donkerblauwe kokerrok tot op de knie. Eenvoudig, stijlvol en ‘très Parisien’. Le Mâle, het herenparfum van Gaultier, hult zich eveneens in marinestrepen. Naar eigen zeggen werd Gaultier als kind door zijn grootmoeder gekleed in marinestijl, een look die hij sindsdien altijd gekoesterd heeft. Tijdens zijn afscheidsdefilé tijdens de coutureweek in januari dit jaar passeerden heel wat marinelooks de revue.

Ook sterren pikten de marinetrui op. Zo is er de iconische foto van Pablo Picasso in zeemanstrui, een foto die in 1952 genomen is door de beroemde fotograaf Robert Doisneau. Actrice Jean Seberg verscheen in de film A bout de souffle van Jean-Luc Godard met kort kopje en zeemanstrui. Deze eenvoudige trui werd een statement, een symbool van vrijheid en gendergelijkheid avant la lettre.

Pastel versus fel

Alle blauwtonen passeren deze zomer de revue, van felblauw tot zachte pasteltinten.

Blauw kan ook een sterke statement-kleur zijn. Zoals kobaltblauw, electric blue of Klein-blauw, genoemd naar de Franse kunstschilder Yves Klein, die bekend werd met zijn felblauwe monochrome schilderijen.

Liever licht en fris? Watertinten, van warm turkooisblauw tot koel grijsblauw, houden het discreet en zacht en laten zich eindeloos combineren. (Lut Clincke)