Lieven Danneels is ceo van het elektronicabedrijf Televic Group en al vier jaar voorzitter van Voka West-Vlaanderen. Hij houdt de kritische succesfactoren van de provincie in het oog. Trends interviewde de West-Vlaamse ondernemer voor de speciale bijlage Top 100 West-Vlaanderen die donderdag 7 april verscheen.
Lieven Danneels in Trends over het West-Vlaamse economisch leven: “Onze economie draait goed. Wij zijn nog altijd de meest geïndustrialiseerde provincie van België en onze zeer gediversifieerde industrie scoort sterk. We hebben straffe clusters in vloerbekleding, voeding, machinebouw en ICT. Onze industriële tewerkstelling neemt af, zoals in de rest van Vlaanderen, maar zit nog altijd boven het Vlaamse gemiddelde.
“Het aantal exportcertificaten – certificaten van oorsprong voor export buiten de EU – stijgt nog altijd. Daarin speelt onder meer onze machinebouw een rol, met bedrijven zoals Picanol, Van de Wiele en LVD. Iran is het nummer vier in het aantal exportcertificaten vanuit West-Vlaanderen. Voor de rest lopen onze grootste handelspartners gelijk met die van Vlaanderen.”
Minder innovatiesteun
Nochtans krijgt West-Vlaanderen duidelijk gemiddeld minder innovatiesteun. Lieven Danneels daarover: “De overheidsmiddelen voor innovatie gaan hoofdzakelijk naar de ruit Antwerpen-Brussel-Leuven-Gent. Vooral de universiteiten zijn aantrekkingspolen. Wij zitten wat verder van het centrum. In 2014 kregen West-Vlaamse bedrijven 36,1 miljoen euro steun van het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen. Dat is 12,8 procent van het totaal. Dat is te weinig in verhouding tot ons inwonersaantal en zeker tot onze industrie. Ook het aantal patenten in West-Vlaanderen lag met 91,6 per miljoen inwoners een stuk lager dan de 128,3 in de rest van Vlaanderen.
“Er is dus een gemengd beeld. Langs de ene kant een heel sterke industriële provincie, met werkloosheidsgraden die de laagste van Vlaanderen zijn. In de regio Tielt maar 4,81 procent in september 2015, tegen 7,93 procent voor Vlaanderen. Aan de andere kant scoren we zwakker in innovatiesteun. Innovatie is nochtans een belangrijke graadmeter.”
Spontane transformatie
Onze provincie beschikt niet over een investeringsmaatschappij zoals Limburg die heeft. Lieven Danneels:”West-Vlaanderen heeft nooit echt veel overheidsmiddelen aangetrokken voor zijn reconversie. Het Strategisch Actieplan Limburg (SALK) heeft honderden miljoenen gekregen voor de reconversie na het verlies van Ford Genk en zijn 8.000 banen. Bij ons zijn 15.000 banen gesneuveld in de textielindustrie, maar hier is een spontane transformatie gebeurd. Misschien is het waar wat onze gouverneur zegt: dat we hier op een gezonde afstand zitten van de macht en het gevoel hebben dat we het op eigen kracht wel kunnen.”
Andere provincies hebben onderzoekscentra als imec, iMinds, VIB, VITO, Flanders Make… Waar zit West-Vlaanderen? Lieven Danneels: “West-Vlaanderen heeft alleen de bachelorcampus Kulak, de ingenieursopleidingen van de UGent in Kortrijk en de ingenieursopleidingen van de KU Leuven in Brugge. Er zijn geen strategische onderzoekscentra, geen volwaardige universiteiten. Dat is een nadeel. De twee ingenieursopleidingen en de Kulak doen wel enorme inspanningen. In de Kulak bijvoorbeeld rond educatieve technologie, ITEC.”
Gebrek aan onderzoekscentra
“Het gebrek aan strategische onderzoekscentra is wel degelijk een nadeel. Alles verandert snel. We moeten de krachten bundelen om die conversie te maken. Gent en Leuven zijn niet ver, als je geen file hebt. Een virtueel instituut als iMinds in Gent, met kernonderzoeksgroepen in alle Vlaamse universiteiten, zorgt voor heel wat mogelijkheden. Maar het zouden er méér mogen zijn.
“Televic is een mooi voorbeeld. Wij werken heel sterk samen met universiteiten en hogescholen rond innovatie. Dat heeft ons geen windeieren gelegd. In Voka proberen we de leden te sensibiliseren voor de slogan van oud-voorzitter Urbain Vandeurzen: de excellente onderneming is het product van innovatie, internationalisatie en talentontwikkeling.
“Ik ben een enorme believer in het triple helix-concept, waarin bedrijven met de overheid en met strategische onderzoekscentra en universiteiten samenwerken om aan innovatie te doen.”
Braindrain
Er is in West-Vlaanderen veel werk, de werkloosheid is er bijzonder laag en toch trekken jongeren weg. Lieven Danneels: “De zogenoemde braindrain. Het is niet erg dat West-Vlamingen naar andere provincies of landen emigreren. Je moet kijken naar de brain balance _ het evenwicht tussen de in- en de uitstroom. Dan zien wij dat er per jaar een kleine 1.000 jongeren tussen 20 en 29 de provincie verlaten. Dat zijn hoogopgeleide jongeren die blijven hangen in Leuven of Gent. Op het moment dat je industrie moet transformeren is dat een enorm nadeel.
West-Vlaanderen heeft veel troeven. Schitterende bedrijven waar veel nieuwe dingen gebeuren, goeie levenskwaliteit: weinig files, zeer lekkere restaurants en de kust. Maar we moeten eraan werken om jongeren naar hier te halen, in plaats van enkel gepensioneerden naar de kust – wat op zich niet slecht is, als er maar een evenwicht is.”
Het gesprek met Lieven Danneels en Trends is volledig te lezen in Trends van donderdag 7 april 2016.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier