Nieuwpoort: “Vooral kwestie van rijinzicht”

Rijinstructeurs en examinatoren stellen zich de vraag of de recente aanpassing van het rijexamen echt wel zoden aan de dijk zal zetten. Een basisopleiding en een praktisch examen zijn zeker nodig, maar verkeersveilig rijden is vooral een kwestie van rijinzicht en gedrag en daaraan kan nog flink gesleuteld worden.

Zaakvoerder Dirk Covemaeker van rijschool Secura vindt de verstrenging van het rijexamen zeker niet slecht. “Wie nu een zware overtreding begaat, krijgt onmiddellijk 5 strafpunten in de theoretische proef. Onder die categorie vallen er 5 vragen van de 50, en je moet er minstens 41 juist beantwoorden. Bij het praktische examen gaat het vooral om het correct uitvoeren van extra manoeuvres met focus op parkeren, keren en achteruitrijden.”

Dure opleiding

“Nieuw is ook dat er voor de proef op de weg eerst een risicoperceptietest moet worden afgelegd. De leerling bekijkt op een scherm enkele animatiefilmpjes van 10 tot 15 seconden. De bedoeling is dat hij situaties leert inschatten en achteraf kan weergeven wat hij heeft gezien. Wie hier slecht scoort, mag onder voorbehoud toch het praktijkexamen afleggen. Nieuw onderdeel is daarbij het ‘zelfstandig rijden’, waarbij de leerling 10 tot 15 minuten een bepaalde richting moet volgen, hetzij via gps of via de bewegwijzering. Ik vraag me af of deze aanpassingen ingrijpende veranderingen zullen meebrengen. Parkeren is namelijk een basisvereiste, een puur technisch gebeuren, dat in principe iedereen wel onder de knie krijgt, mits wat oefenen. Maar op het rijinzicht en het rijgedrag hebben deze maatregelen geen impact.”

“Een ouder kan een goede bestuurder zijn maar is daarom geen goede lesgever”

“Verkeersopvoeding begint al van kindsbeen af, thuis en op school: als voetganger en als fietser ben je ook al een verkeersdeelnemer. In heel wat kleuter- en lagere scholen wordt daar absoluut aan gewerkt, terwijl er dan in de middelbare scholen een leemte ontstaat. Maar net op dat moment krijgen jongeren interesse in leren autorijden.”

“Dan is het belangrijk dat iedere kandidaat een degelijke en professionele basisopleiding krijgt, maar die is uiteraard duur. Daar zou de overheid kunnen ondersteunen met opleidingscheques voor een rijopleiding. Die opleiding is echt noodzakelijk want een auto kan per slot van rekening een moorddadig wapen zijn. Jongeren nemen dit soms een beetje lichtzinnig op… Daarom is het aanleren van kijk- en rijgedrag door professionelen een must. Vergelijk het met naar school gaan: lesgeven gebeurt door beroepsleraren, thuis kan je huiswerk maken onder begeleiding van je ouders. Ik bedoel hiermee: een ouder kan een goede bestuurder zijn, maar is daarom geen goede lesgever. Hoe het zit met de plannen om ook begeleiders lessen te laten volgen of een examen te laten afleggen, dat is nog onduidelijk, want alles moet nog in wetteksten worden gegoten.”

Patrick Beirens is lesgever bij de VAB-rijschool in Nieuwpoort. “Op administratief vlak lijkt alles in kannen en kruiken met de nieuwe maatregelen, maar aan heel wat praktische aspecten zijn de bureaucraten voorbijgegaan”, zegt Patrick. “Waarom wordt nooit het advies gevraagd van examinatoren en rijinstructeurs, mensen op de werkvloer?”

Patrick Beirens geeft al 29 jaar les en heeft in al die tijd maar één staartaanrijding meegemaakt. “Mijn eerste betrachting is altijd om de leerling op zijn gemak te stellen, want iedereen onderschat de drempel wanneer je voor het eerst achter het stuur moet plaatsnemen. Ik zit er vooral bij voor de veiligheid van de leerling, van zijn omgeving, maar ook om hem gerust te stellen. Het gebeurt zelden dat ik moet ingrijpen en op de rem moet stampen.”

“Waarom wordt er geen advies gevraagd van examinatoren en rijinstructeurs?”

“Ik heb er niks op tegen dat ouders als begeleider optreden, nadat een leerling tenminste 6 tot 8 uur basisopleiding heeft gevolgd. Want ik begrijp best dat een opleiding voor veel mensen erg duur is. Daarom gebeurt het dat ik tijdens een opleiding ouders vraag om een paar keer mee te rijden als ik zie dat een leerling er niet zal komen met het voorziene wettelijke lessenpakket van 20 uur. Het is niet de bedoeling mensen extra op kosten te jagen, maar op die manier zien ze dat hun kind er anders niet zal geraken.”

Beeld op sociale media

“Ik stel vast dat jongeren sneller evolueren, durven en doen, maar boos en ongeduldig worden als ze niet direct beantwoorden aan het idealistische beeld dat hen wordt voorgespiegeld in de sociale media. Oudere leerlingen zijn voorzichtiger, denken meer na over mogelijke gevolgen van een eventuele fout. Heel sporadisch krijg ik een heel oude leerling, zoals die kloosterzuster uit de abdij van Gistel in de jaren negentig. Het nonnetje was 79 maar wilde zou met de bestelwagen leren rijden. Daar is ze ook in geslaagd, na 45 uur opleiding. Een mooie uitdaging is het als mensen hier komen aankloppen als ze het niet zien zitten om zelf begeleider te spelen, zo denk ik aan mensen met autisme. Als zo iemand slaagt, ben ik dubbel tevreden. Tot slot wil ik nog meegeven dat ik het nuttig zou vinden om bestuurders rond hun 50ste tot een ‘update’ te verplichten en vanaf hun 70ste een fysieke test op te leggen om na te gaan of hun ogen en oren nog genoeg functioneren.”