De toekomst van het gratis retrotreintje dat op zaterdagen door de Ieperse binnenstad rijdt, hangt aan een zijden draadje als er niet snel meer volk er gebruik van gaat maken. “Maar we wachten nog een normaal toeristisch seizoen af”, zegt schepen Diego Desmadryl (Open Ieper).
Op zaterdag 13 juni 2020 bolde voor het eerst een retrotreintje door de Ieperse centrumstraten, een initiatief van vzw Centrummanagement in samenwerking met de stad. Twee jaar later is het een vaste waarde geworden op zaterdag, al kwam er vanuit de oppositie eind vorig jaar wel al kritiek op het beperkt aantal gebruikers.
Om te verifiëren of het klopt dat het treintje amper gebruikt wordt, gingen wij onlangs eens mee voor een rondje. In de veronderstelling dat door de zaterdagmarkt het treintje het meest zou gebruikt worden in de voormiddag, stapten we om 11.04 uur op bij de halte op het Minneplein. Behalve een jong koppeltje dat net aan die halte uitstapte, was de wagon leeg en dat zou zo blijven voor het grootste deel van het traject. Na het Minneplein waren er nog haltes aan het station, de Rijselpoort, Stationsstraat, Tempelstraat en Neermarkt waar er niemand opstapte. Pas aan de Menenpoort kregen we het gezelschap van medepassagiers, een jong gezinnetje uit Vlamertinge.
“De eigenaar van dit treintje is een collega van mij”, vertelt Arne Uzeel (29), die samen met echtgenote Samantha Degraeve (30) en dochtertje Ella achteraan plaatsneemt. “Ik had al een paar keer beloofd aan mijn dochtertje om eens mee te rijden met het stadstreintje. Zo is het er vandaag eens van gekomen. Het is wel al de tweede of derde keer dat ik meerijd. Ik vind het een geestige attractie. Ik ben dan wel al heel mijn leven Ieperling en ik ken de stad als mijn broekzak, maar dit is eens iets anders. Het is raar dat er niet meer mensen opstappen.”
Aan de sfeer en de gezelligheid op het treintje zal het niet liggen. De hele rit lang weerklinken Nederlands- en Duitstalige polonaiseklassiekers door de speakers, van ‘Ga dan’ van Jannes over ‘Rosamunde’ van Dennie Christian tot ‘Hoempa Tetete’ van JimmyKe. “Ik denk dat het komt doordat de mensen nooit wisten waar en wanneer het treintje stopt”, vertelt Arne. “Maar recent heeft de stad Ieper samen met mijn collega een plannetje uitgewerkt met daarop de haltes en de aankomsttijden. Voor de mensen is het ook niet altijd duidelijk dat het gratis is. Anderzijds zijn er ook dagen dat het wel heel druk is, zoals tijdens De Gevleugelde Stad. Toen zat het treintje heel de tijd bomvol. Je ziet wel dat het een beetje altijd dezelfde mensen zijn die gebruik maken van het treintje, maar dan effectief als vervoermiddel om van A naar B te gaan. Dan gaan ze eventjes mee van de Grote Markt naar de Rijselpoort bijvoorbeeld, of naar de Lidl. Zij die het ontdekt hebben, blijven het wel gebruiken, denk ik.”
Meer toeristen
Dat hij veel dezelfde gezichten ziet, beaamt ook chauffeur André Schaubroeck (69) uit Reningelst. “Maar de laatste tijd zie ik ook steeds meer toeristen opstappen”, vertelt André, die gepensioneerd adjudant-chef bij het Belgische leger is en sinds vorig jaar aan het stuur zit van het stadstreintje. “Vanmorgen had ik nog een groep uit Antwerpen, maar geregeld heb ik ook Franse en Engelse passagiers. Ze komen van overal.”
“Zij die het treintje ontdekt hebben, blijven het wel gebruiken”
Arne Uzeel
Mijn veronderstelling dat het treintje op zaterdagvoormiddag meer passagiers lokt dan in de namiddag, blijkt niet te kloppen. “In de namiddag is het doorgaans drukker”, vertelt André. “Veel mensen gaan in de voormiddag naar de zaterdagmarkt en die hebben dan marktwaren mee, dus gaan ze zo dicht mogelijk parkeren met hun auto om die marktwaren erin weg te steken. In de namiddag heb je eerder mensen met kinderen die meegaan met het treintje voor het plezier.”
De enthousiaste high five die André krijgt van Ella als ze samen met haar mama en papa uitstapt, doet hem duidelijk plezier. “Het is wel leuk om de lachende gezichten van de kinderen te zien. Ook onderweg moet ik veel terugzwaaien naar kinderen. Het is dus wel geestig, maar het is ook wel opletten. Je rijdt met een groot voertuig door de kleine straatjes in het stadscentrum. Je moet opletten voor fietsers, voetgangers, mensen die in je dode hoek zitten, het verkeer… Maar gelukkig hebben we nog geen ongelukken meegemaakt.”
André bevestigt dat het aantal passagiers wel gestegen is sinds de stad Ieper eind april een duidelijk plannetje met de haltes en aankomsttijden online zette. “We hebben dat gedaan om te tonen aan de mensen dat het treintje effectief gratis rijdt”, zegt schepen van Lokale Economie Diego Desmadryl. “We zitten nog met een overeenkomst tot het einde van het jaar en we willen daar natuurlijk nog zoveel mogelijk uithalen. Het is toch zeker de bedoeling dat vooral de toeristen die stilaan terugkeren, weten dat het treintje gratis is. We hadden voordien wel haltes, maar nu worden die veel meer in de kijker gezet. Vroeger wisten de mensen niet wanneer het treintje waar ging passeren. Als ze dan zien aan een halte dat het treintje er over vijf minuten stopt, dan gaan ze eerder beslissen om daar vijf minuten te wachten.”
Kindvriendelijk
Maar ook de schepen moet toegeven dat het treintje minder succes kent dan verwacht. “We zien dat wanneer er iets te doen is in de stad, het treintje veel succes kent. Bijvoorbeeld met De Gevleugelde Stad zat het treintje constant volledig vol. Wanneer er niets te doen is, dan is er minder volk. Daarom gaan we nog veel meer inzetten op het gegeven dat mensen hun auto gratis kwijt kunnen op een randparking en dan met het treintje naar het stadscentrum kunnen rijden. Maar ook het plezier speelt mee. We ijveren voor een kindvriendelijke binnenstad en het retrotreintje is daar dan wel een extra troef die je kan aanbieden.”
De kostprijs van het treintje bedraagt ongeveer 26.000 euro per jaar, maar dat lijkt weggegooid geld als niemand van het treintje gebruikmaakt. “Op het moment dat we gestart hebben, was het corona en dan is het ergens wel logisch dat het treintje niet gebruikt wordt. Ten eerste waren er heel wat handelszaken gesloten en ten tweede waren er geen toeristen. Daarom hebben we gezegd dat we 2022 gaan afwachten. Het toerisme trekt weer aan en we hopen dat er nu meer volk er gebruik van gaan maken. We gaan dat evalueren na de zomer en dan onze conclusies trekken. Als er niet meer volk op het treintje zit, gaan we het niet meer verder zetten in 2023. Maar laat ons eerst dit hopelijk normale toeristisch seizoen afwachten.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
