“Deze stoet wordt de moeilijkste ooit voor mij.” Wendy Vandeputte uit Ieper rijdt dit jaar met reus Nikolaas de Kanonnier mee in de Kattenstoet. Haar papa Jean-Marie was jarenlang de bezieler van de reus, maar de man stierf in 2019. “Het is emotioneel heel zwaar voor mij, maar ik moet dit doen als eerbetoon aan mijn vader en alle andere familieleden die ooit bij de reus betrokken waren.”
De stad Ieper telt enkele grotere inwoners die elke editie van de Kattenstoet meelopen. Het gaat om de reuzen Goliath, Robrecht de Fries, Cieper, Pietje Pek, Minneke Poes, Godfried de Tempelier en Nikolaas de Kanonnier. Die laatste was eerder de mascotte van de Torrepoortwijk. De reus is gebaseerd op de figuur van Nikolaas Hoedt, die in 1678 in dienst van de Spaanse troepen de stad verdedigde tegen de belegering van de Fransen. Het verhaal gaat dat Nikolaas met één schot achttien leden van de lijfwacht van de Franse koning uitschakelde.
Reus in handen van zonen
De reus Nikolaas de Kannonier werd in 1956 gebouwd op initiatief van Hendrik ‘Henri’ Vandeputte en zijn beste vriend Felix Carrein. Die mannen lagen samen met hun echtgenotes Agnes en Simmone aan de basis van de Torrepoortwijkfeesten. Iemand die het verhaal van de reus jarenlang van dichtbij meemaakte, is Wendy Vandeputte (40), de kleindochter van Henri.
“Na verloop van tijd kwam de reus in handen van André en Jean-Marie Vandeputte, de zonen van Henri”, vertelt Wendy. “Het waren ook die twee die toen meeliepen met de reus in de Kattenstoet. Jean-Marie was mijn vader en de reus was echt zijn passie. Mijn papa heeft mij en mijn kinderen altijd van heel dicht bij ‘zijn’ reus betrokken. Hij leerde mij het gevaarte te verplaatsen. Toen de Kattenstoet uitreed, moesten we altijd gaan kijken. Mijn vader wou ook elk jaar een foto van hem met zijn kleinkinderen bij de reus. Ik herinner mij nog goed dat wij ons als kind moesten verkleden als klein reusje.”
Ieperling
De reus is sinds 1960 ingeschreven als bewoner van Ieper, waarbij hij zelfs een paspoort kreeg. Vroeger stond de reus op wacht aan de Torrepoortstraat. Nikolaas de Kanonnier trouwde ooit met boerin Maaike voor het stadhuis van Ieper. Van Maaike is echter geen spoor meer, net als van de zoon van het reuzenkoppel. Nikolaas werd zelfs ingezet als mascotte voor de boter- en kaasfeesten, maar ook organisatoren van andere evenementen gebruiken hem als eyecatcher. De reus bleef 56 jaar eigendom van de families Vandeputte en Carrein en daarop werd hij overgedragen aan de stad.
In 2015 liepen Jean-Marie en zijn broer André voor een laatste keer mee met de reus in de Kattenstoet. “Normaal zouden in 2018 papa en ik samen de reus besturen tijdens de stoet, maar dat was niet meer mogelijk, want mijn vader was toen al ziek. In 2019 is papa dan gestorven, op 63-jarige leeftijd. Mijn oom André liet vorig jaar het leven. Op de begrafenis van mijn vader werd Nikolaas de Kanonnier aan de kerk opgesteld.”
Niet eenvoudig
Aanvankelijk zou Ronald Verfaillie van het huidige Torrepoortwijkcomité dit jaar met de reus meestappen in de stoet. “Maar hij vond dat iemand van onze familie dat moest doen”, zegt Wendy. “En zo kwamen ze bij mij terecht. Toen de vraag kwam, twijfelde ik om het doen. Ronald drong echter aan en ook het stadsbestuur hoopte dat ik het deed. Ik ging voor een beslissing te nemen bij mijn nicht en een zus van mijn pa ten rade. Die zeiden dat ik het moest doen, als eerbetoon. Ik had nochtans gezegd op het moment mijn papa stierf de reus nooit nog te bekijken. Nu is het heel emotioneel voor mij.”
De reus besturen is geen gemakkelijke opdracht. “Ik ga het doen samen met mijn dochter en stiefdochter Kayenta (22) en Allysia (15), drie vouwen dus”, zegt Wendy. “Onlangs was er de generale repetitie. Ik was volledig over mijn toeren door de emoties. Onze reus is niet zo eenvoudig te bedienen, in tegenstelling tot de andere reuzen. Het wordt dus nog spannend om hem door de bochten te loodsen. Mijn vader gaf altijd toe dat de besturing niet goed zat en dat je echt wel kracht moest plaatsen.”
Eerste keer zonder Jean-Marie en André
Voor Wendy zal het eerste keer zijn dat ze zonder haar papa met de reus op pad gaat. “Altijd was het samen met mijn vader. Ik ben er enkel eens ingekropen bij de begrafenis van papa. De reus stond toen niet correct en het lukte niet om hem goed te plaatsen. Ik deed het dan maar zelf. Enkele leden van MTC Freebikers, de motorclub van mijn man, zullen de touwen aan de reus vasthouden. En mijn zoon Djayden (14) en mijn stiefzoon Elias (10) zullen vooroplopen om de reus aan te kondigen. Die twee knapen hebben een zware verantwoordelijkheid, want ze weten dat ze in het midden moeten lopen om de weg te wijzen. Wij volgen hen blindelings. Als zij van de route afwijken, loopt het fout. Ze zijn nu al zenuwachtig, maar ze hebben mij gezegd dat ze het doen voor hun opa, die ze nog altijd heel hard missen.”
Kitano (17), de oudste zoon van Wendy, loopt liever niet mee. “Hij heeft de dood van zijn grootvader van heel dicht meegemaakt en dat doet hem nog altijd veel pijn. Maar ook voor mezelf wordt het een erg moeilijke dag. Ik doe het echter als eerbetoon aan mijn papa, maar ook aan oom André, grootvader Henri en zijn vriend Felix en iedereen van onze familie die ooit bij de reus was betrokken.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
