Weiden verbergen intacte grondvesten van abdij Ter Doest in Lissewege

Het onderzoek kwam er op vraag van de provincie West-Vlaanderen en gebeurde in samenwerking met de stad Brugge en de Universiteit Gent. © Davy Coghe
Redactie KW

De groene weiden in de onmiddellijke buurt van de middeleeuwse abdijschuur en van het restaurant Ter Doest in Lissewege bedekken de volledig intacte grondvesten van de voormalige abdij. Dit blijkt uit het geofysisch onderzoek dat in het voorbije najaar plaatsvond.

Het onderzoek kwam er op vraag van de provincie West-Vlaanderen en gebeurde in samenwerking met de stad Brugge en de Universiteit Gent. De site zelf is eigendom van het kathedraal kerkbestuur Sint-Salvators in Brugge.

Geofysisch onderzoek

Van de 12de-eeuwse abdij Ter Doest rest enkel nog de monumentale schuur. Ooit was het een zusterabdij van de Duinenabdij in Koksijde. De hoeve, nu restaurant, en de kapel aan de toegangsdreef dateren uit de 17de eeuw en zijn gebouwd met bouwmateriaal van de oorspronkelijke abdij.

Omdat de site van Ter Doest aan een opwaardering toe was, werd in 2013 een landschapsbeheerplan opgemaakt dat voorziet in een aantal beheerwerken om de landschapselementen zoals bomendreven te herstellen. In kader van die beheerswerken werd een geofysisch onderzoek uitgevoerd.

Unieke vondsten

Het is dit onderzoek dat leidde tot enkele unieke vondsten. Naast de bewaarde bovengrondse resten van de abdij bestond het vermoeden dat er ondergronds nog heel wat archeologische resten te vinden zouden zijn. Om die reden voerde de Universiteit Gent onder leiding van professor Philippe De Smedt in het najaar van 2021 en een onderzoek uit. Dat gebeurde met geavanceerde bodemsensoren. Die scanden de weiden ten oosten van de abdijschuur zonder dat daarbij opgravingen werden uitgevoerd.

Volgens de archeologen is het bijna uitgesloten dat er in Vlaanderen ooit nog een dergelijke grootschalige archeologische vondst zoals nu in Lissewege zal gebeuren

Uit het onderzoek blijkt dat net onder het oppervlak het volledige grondplan van de abdij af te lezen valt. Dit wijst op de mogelijke aanwezigheid van muurresten, fundamenten en vloeren. De aangetroffen sporen in de centrale weide sluiten duidelijk aan bij het standaardplan van een cisterciënzer abdijcomplex zoals nu nog te zien in de Duinenabdij in Koksijde. Volgens de archeologen van Raakvlak is het bijna uitgesloten dat er in Vlaanderen ooit nog een dergelijke grootschalige archeologische vondst zoals nu in Lissewege zal gebeuren.

Ontsluiting site?

De resultaten openen alvast heel wat nieuwe kansen voor verder onderzoek. Dit zal gebeuren in afstemming met Raakvlak, het agentschap Onroerend Erfgoed en het Regionaal Landschap, onder wetenschappelijke begeleiding van de UGent.

Schepen voor cultuur Nico Blontrock opperde het idee om in de toekomst de site te ontsluiten en een didactische en toeristische invulling te geven.

Om de vondst bij het ruime publiek te maken, zal de site met Open Monumentendag op 11 september gedeeltelijk toegankelijk gemaakt worden. (Chris Weymeis)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier