Jongeren van het plaatselijke jeugdhuis en cafébazen in de buurt zijn verontwaardigd over de uitzichtloze situatie van daklozen in de Ieperse stationsbuurt. Ze vangen hen op, tot ook zij ’s nachts de deuren moeten sluiten. “Ga maar eens kijken aan de stations”, zeggen ze. “Je zal er mensen zien die tegen de grond liggen. Letterlijk en figuurlijk.”
“Zeg, er zit hier een koppel dat al dertien weken op straat moet leven. Wil je dat eens in de gazet zetten?” Een Ieperse cafébaas was bijzonder verontwaardigd toen hij deze week het verhaal aanhoorde van Sofie Willaert (35) en David Ver Eenooghe (37), een koppel dat zich na een kille nacht op straat in zijn café wat probeerde te verwarmen bij een koffie.
Na enkele vergeefse bezoeken aan appartementen in de streek zat het koppel tegen de avond tussen jongeren van Jeugdhuis JOC Ieper in de stationsomgeving, waar ze vaak de nacht doorbrengen. “Ze vroegen of ze hun goedkope lasagne, die ze net bij Aldi hadden gekocht, mochten opwarmen in de microgolfoven van het jeugdhuis”, vertelt JOC-vrijwilliger en sociologiestudent Guust Allegaert (19).
Wachtlijsten
“Een warme maaltijd én een luisterend oor, je kan je niet voorstellen hoeveel deugd dat doet”, zo begint Sofie aan haar relaas. “Warm eten ’s avonds is belangrijk om toch een beetje te kunnen slapen tijdens de nachten die almaar kouder worden. Door een echtscheiding kwam ik dertien weken geleden op straat terecht. Mijn kinderen van 5 en 6 wonen nog bij mijn ex. David is mijn nieuwe vriend.”
“Ik stelde voor dat ze bij mij zou intrekken, maar dat zag mijn huisgenoot niet zitten”, zegt de man. “Ik kon Sofie niet alleen op straat laten leven en dus probeer ik haar te helpen met het zoeken naar onderdak in de regio, omdat ik hier werk en zij zicht heeft op werk. Bij familie of vrienden kunnen we niet terecht.”
“We speuren elke dag het sociaal woonaanbod af, maar we worden geconfronteerd met wachtlijsten. Op de privémarkt zien ze ons niet graag komen, met pak en zak. Het is ook niet evident om overal tijdig te geraken met het openbaar vervoer.”
“Absurd”
“Er wordt wel eens opgeworpen dat ik mijn straatsituatie zelf heb opgezocht, maar ik ben eigenlijk gevlucht en moet nu mijn kinderen missen zolang ik geen nieuwe woning heb”, aldus nog Sofie. “Onze situatie wordt uitzichtloos. Ik heb zelfs pastoors gecontacteerd om in een kerk te kunnen overnachten. Tevergeefs.”
“Ze doen hun best, dat komt wel in orde, dat dacht ik toen ik hen een tiental weken geleden voor het eerst ontmoette bij het jeugdhuis”, zegt student Guust. “Maar er is nog niks veranderd. Dat is schrijnend. Een goed gesprek en veel liefde, meer kunnen we vanuit het jeugdhuis niet bieden. Helaas.”
“Toen ik hen voor het eerst zag, zei ik dat ik dit jaar Sociaal Werk zou gaan studeren”, vertelt Wiard Vanacker (20), een andere JOC-vrijwilliger. “Ah, jij zal ons dan nog veel zien, grapten ze. Nu ik hun situatie ken, kan ik er écht niet mee lachen. Dat deze mensen geen onderdak vinden, is absurd. Als ik zelf een huis en de middelen had, zouden ze zeker welkom zijn.”
Niet alleen
“Op materieel vlak voelen we ons machteloos. Het is aan de overheid om zulke situaties te veranderen. In de media wordt nog te veel het beeld gecreëerd van een welvarend Vlaanderen, maar ga eens naar de stations. Je zal er mensen zien die tegen de grond liggen. Letterlijk en figuurlijk.”
Sofie en David gingen woensdagnacht slapen in het station naast het jeugdhuis. Ze waren er niet alleen. “Ik werk al jaren als lasser in België maar er waren problemen met mijn ex en nu kan ik nergens anders terecht”, vertelt de 38-jarige Pool Arek Knaflewski (38) in gebrekkig Engels. Hij gebruikte enkele stoeltjes bij het loket als ‘bed’. “Ik vraag geen hulp, want ik ben te trots. Problemen of niet, ik moet proberen om een goed persoon te blijven. Zoals iedereen.”
CAW: “Delen verontwaardiging en verantwoordelijkheid”
“Wij delen de verontwaardiging en verantwoordelijkheid”, zegt Charlotte Dewitte, directeur van CAW Centraal-West-Vlaanderen als zij hoort vertellen over de zaak van Sofie en David.
“OCMW en CAW bieden tijdelijke woongelegenheid aan om wachtlijsten voor een definitief onderkomen te overbruggen, want er is een krapte op de woonmarkt, zeker voor wie een laag inkomen heeft en op straat leeft. De overheid maakt werk van een nieuw beleid rond sociale huur maar dat zal het wellicht nog moeilijker maken.”
“Het Vlaams actieplan ter voorkoming en bestrijding van dak- en thuisloosheid legt de juiste accenten en prioriteiten om dakloosheid structureel terug te dringen. Er is echter te weinig concrete invulling van dit plan. Het zou mooi zijn, mocht het Vlaams actieplan geruggensteund worden door concrete budgetten die nieuw beleid mogelijk maken”, aldus Dewitte.
“Betaalbare huisvesting vinden is ook in Ieper een knelpunt en geen makkelijke zoektocht voor mensen met een beperkt inkomen”, zegt Iepers schepen van Welzijn Eva Ryde (N-VA). “Toch hoeft eigenlijk niemand buiten te slapen: er is opvangaanbod én ondersteuning. In een van de noodwoningen, waarvan het aantal vorig jaar met drie eenheden werd uitgebreid tot veertien stuks, maar ook in de studio-opvang van het CAW, in de nachtopvang in Roeselare of via crisisopvang in een netwerk van Westhoekgemeenten.”
“Mensen in zo’n situatie worden via huurwaarborgregeling en huurtoelage ook gesteund in hun zoektocht op de privémarkt. Het vinden van een gepaste duurzame oplossing gaat echter niet altijd zo snel als cliënten en ook wijzelf beogen.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
