Al 100 jaar theater en vermaak bij Volksveredeling in Roeselare

Het coronavirus smaakt voor de Koninklijke toneelgilde Volksveredeling extra zuur omdat ze alle festiviteiten rond hun eeuwfeest moesten annuleren en hun unieke reeks van honderd jaar toneel abrupt werd afgebroken.

“Zelfs tijdens de oorlogsjaren werd er verder gespeeld”, weet erevoorzitter Romain Decommere, die al lid is sinds 1984. “Onze vereniging is na de Eerste Wereldoorlog opgericht om mensen te veredelen en hen wat waarden en cultuur bij te brengen. Roeselare was voor een groot stuk vernietigd. Iedereen die terugkeerde, zat in de miserie en had nood aan verstrooiing. Het was ook een manier om het volk weg te houden uit de cafés. Er zijn periodes geweest waarbij per toneelseizoen vier stukken werden gebracht.Tachtig procent van de mensen was toen ongeletterd. De elite speelde voor het volk. Dat waren geen luchtige stukken want het gebeurde onder toezicht van de kerk. Tot midden de jaren dertig werden alle rollen trouwens door mannen gespeeld. Een vrouw die toneel speelde, werd door priesters aanzien als een hoer.”

“We blijven positief en schuiven alles een jaar op”

Indertijd waren er volgens Romain in Roeselare meer dan twintig gezelschappen actief. “Zoals iedereen speelden we toen in zaal Pax. Daarna maakten we enkele jaren gebruik van De Spil, maar dat was voor ons niet interessant.” “Een toneelvereniging kan de opbrengst van de bar tijdens de pauze en na de vertoning heel goed gebruiken”, vertelt voorzitter Geert Vansteenkiste. “Op die manier geraken we gemakkelijker uit de kosten. De Spil is weliswaar een prachtlocatie om in te spelen. Ontzettend professioneel, maar als amateurgezelschap krijg je amper de tijd om aan het podium te wennen.”

Trots op Peegie

Roeselare heeft volgens Geert eigenlijk wel nood aan een polyvalente zaal die ingericht is voor amateurtoneelgezelschappen en andere podiumkunsten. “Ons hoogtepunt door de jaren heen was het toneelstuk Peegie, naar het gelijknamige boek van Willem Denys. We brachten 22 voorstellingen in de Patria en de volgende jaren nog enkele tientallen in verschillende West-Vlaamse gemeenten. Aan de verfilming hebben heel wat van onze leden meegewerkt. In 1993 kregen we voor die realisatie de cultuurtrofee. Het stuk werd tien jaar later nog eens overgedaan in De Spil.”

Tegenwoordig heeft toneelgilde Volksveredeling zijn vaste stek gevonden in de feestzaal van de Burgerschool waar de samenwerking met de directie en personeel uitstekend verloopt. “We brengen er telkens de betere komedie in vijf voorstellingen voor ongeveer 150 aanwezigen.”

Ridder Dikkie

“De coronacrisis heeft ons jubileumjaar natuurlijk behoorlijk vergald”, zucht Geert. “Om alles perfect te organiseren, hadden we een paar jaar geleden zelfs de Werkgroep 2020 opgericht. Ter gelegenheid van ons eeuwfeest wilden we in het najaar Ridder Dikkie, een komedie van Filip Santens, de vroegere directeur van de Burgerschool, brengen.” Toen Filip het met zijn leerlingen bracht, was Geert overdonderd. “Het is de eerste keer dat dit stuk door volwassenen zal gespeeld worden. We hebben even getwijfeld om het in november toch te laten doorgaan. Door de coronamaatregelen was dit praktisch moeilijk haalbaar. Je mag maximum voor 25 mensen spelen. Stoelen moeten ontsmet worden. Je moet kostuums huren, Sabam betalen, tekstboeken aanschaffen. We hadden zelfs een inschrijvingsverantwoordelijke én een coronaverantwoordelijke nodig. Al die inspanningen voor slechts één voorstelling. Dat is verlieslatend voor ons. Ons trouw publiek wordt hierover eerstdaags ingelicht. Momenteel ligt alles volledig stil. Wij repeteren normaal in WZC De Waterdam waar wij uiteraard momenteel niet welkom zijn. De bubbels in acht genomen mag je trouwens niet repeteren met 25 man. Je moet anderhalve meter afstand houden, met een masker op en een faceshield.”

Toneel spelen is volgens Romain een heel intiem gebeuren. “Vooral bij komedies moet dat fysieke contact er gewoon bij anders komt dit niet realistisch over.” “Financieel kan onze vereniging er wel tegen om eens een jaartje over te slaan. Gelukkig blijft de subsidie van Stad Roeselare gewoon doorlopen zodat onze reeds gemaakte kosten deels gedekt zijn. Daarvoor zijn we hen heel dankbaar. We blijven positief en schuiven alles gewoon één jaar op. Als we heropstarten zal het met heel veel enthousiasme zijn”, klinkt het fel bij Geert Vansteenkiste. “Bij veel leden kriebelt het om er opnieuw in te vliegen. Als het vaccin er in het voorjaar komt, hopen we dat alles in het najaar genormaliseerd is, zodat we ons eeuwfeest op een positieve manier kunnen afsluiten.” (KK)