Een jaar geleden pende Stephan Vincke al een groot stuk van het verhaal van zijn grootouders en verzetsstrijders tijdens de Tweede Wereldoorlog, Fritz Vincke en Seraphine Zoete, neer. Stephan had heel wat informatie verzameld, maar hij wist niet zeker wat er met zijn grootvader gebeurd was en dat bleef knagen. Stephan bleef verder graven en trok zelfs naar Polen om zijn DNA af te staan. Het volledige verhaal is nu te lezen in een boek.
Stephan ontdekte ondertussen dat Fritz zo goed als zeker in een van de massagraven ligt bij het concentratiekamp Gross-Rosen. Hij vond ook een briefje waarin Fritz, nadat hij was opgepakt, zich richt tot zijn kinderen. “Hij besefte dat hij zou sterven en vroeg vergiffenis”, vertelt Stephan.
Het verhaal van Fritz Vincke en zijn vrouw Seraphine Zoete leest als een spannend fictieverhaal, maar dat is het jammer genoeg niet. De Bredenaar werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gerekruteerd voor het verzet. Hij schakelde daarbij ook zijn vrouw Seraphine in en zelfs zijn 11-jarige dochter hielp mee door briefjes te verstoppen in haar haar. De jongere kinderen kregen soms ook een opdracht, maar zij wisten niet waarvoor ze het deden. De familie werd echter verraden en vader Fritz werd op 30 augustus 1943 opgepakt bij hem thuis. Zijn vrouw werd een week later meegenomen. De kinderen bleven alleen achter en werden opgevoed door een tante. Allebei hun ouders zouden nooit meer terug naar huis keren.
Bommenregen
De gebeurtenissen hadden zo’n grote impact dat er in de familie nooit over werd gesproken. Er waren heel wat verhalen en verschillende mensen hadden geprobeerd om uit te zoeken wat er precies gebeurd was, maar er kwamen geen duidelijke antwoorden. Na de oorlog kwamen ze wel te weten wat er met hun moeder gebeurd was via de zus van Fritz die wel was teruggekomen uit Duitsland.
Zij had gezien hoe Seraphine stierf aan haar verwondingen nadat ze getroffen werd door een bommenregen. Ze stierf op 20 maart 1945. Rond de dood van de toen 41-jarige Fritz waren er echter nog veel vraagtekens. Was hij gestorven in Gross-Rosen, het kamp waar hij op dat moment gevangen zat of had hij het transport naar een ander kamp niet overleefd?
Puzzelstukken
“De vragen bleven aan mij knagen en dus ben ik blijven zoeken. Ik heb alle bronnen opnieuw bekeken op zoek naar de puzzelstukken die ik nog tekortkwam”, vertelt Stephan. “Het is een beetje een obsessie geworden.” De tante van Stephan was een belangrijke getuige om het verhaal te reconstrueren.
“Mijn tante heeft lange tijd niets verteld, maar zij bleek aanwezig toen haar vader opgepakt werd en zij had meegewerkt in het verzet. Ze is afgelopen jaar jammer genoeg gestorven. Ik ben blij dat ik haar nog op tijd heb kunnen spreken over het verleden. Ze leek opgelucht dat ze eindelijk eens alles kon vertellen. Na haar overlijden vonden we in haar huis een bureau dat al meer dan 50 jaar niet meer was geopend. Daar heb ik heel wat interessante informatie teruggevonden.”
Stephan vindt een brief van een dokter die aanwezig was in Gross-Rosen en getuigde dat hij Fritz daar nog gezien heeft. “Fritz had een longontsteking en was daardoor sterk verzwakt. Hij was daardoor niet mee op de eerste marsen toen het kamp ontruimd werd omdat de Russen op komst waren. Hij is daar waarschijnlijk achtergebleven. De Duitsers hebben de gevangenen die te zwak waren verzameld in een graf en gedood. Ik ben dus zo goed als zeker dat hij daar ergens begraven ligt.”
“Ik heb daarover ook contact met een onderzoeksrechter in Polen. Ik heb ettelijke uren moeten zoeken om een contactpersoon te vinden, maar daarna ging het enorm snel. Ik ben ondertussen ook naar daar gegaan om DNA af te staan. Ik heb toen ook het kamp bezocht. Dat heeft er wel ingehakt bij mij. De Poolse magistraat heeft ondertussen ook DNA gevraagd van mijn vader en oom omdat dat nog betere resultaten kan opleveren. Ze zijn er daar dus echt wel actief mee bezig. Ik hoop zo ooit uitsluitsel te kunnen geven aan mijn vader over het lot van Fritz.”
Stephan vindt ook een heel klein verfrommeld briefje. Hij slaat er aanvankelijk weinig acht op, maar als hij het opent ontdekt hij dat het briefje geschreven werd door Fritz in de gevangenis nadat hij opgepakt werd. “Hij richt zich tot zijn familie. Hij verontschuldigt zich voor de problemen die hij veroorzaakt heeft en vraagt om vergiffenis. Hij is ervan overtuigd dat zijn vrouw en de andere verzetsleden snel zullen vrijkomen, maar hij weet dat hij het niet zal overleven. Hij neemt daarom ook afscheid van zijn kinderen en vraagt zijn dochter om te bidden voor hem.”
Opluchting
Het briefje was onbekend bij de nog overlevende kinderen. “Ik heb het aan mijn vader en oom bezorgd. Dat was een heel emotioneel moment”, blikt Stephan terug. “Na 76 jaar hoorden ze nog de woorden van hun overleden vader. Mijn papa, die ondertussen al 88 jaar is, was ergens wel blij, maar het was niet evident om te lezen. Na al die jaren was het een opluchting om te weten wat er gebeurd is.”
Het volledige verhaal van Fritz en Seraphine werd nu uitgebracht in het boek Agent ZE 2, verzetsstrijder Fritz Vincke. Reconstructie van een zoektocht. “Nadat ik vorig jaar mijn verhaal deed in jullie krant kwam er heel wat vraag naar. Ik heb het verhaal daarom nu uitgebracht bij Bonte. Het komt binnenkort in de boekhandel en kost 24,95 euro.”
(LB)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
