Sint-Antoniusvieringen met varkenskoppen zijn voortaan Immaterieel Cultureel Erfgoed

Sint-Antoniusvieringen Edegem. © Vlaanderen
Redactie KW

Sint-Antoniusvieringen zijn erkend als immaterieel erfgoed. Deze jaarlijkse volksfeesten ter ere van Sint Antonius, de patroonheilige van de varkens, varkenshoeders en slagers, worden in tal van Vlaamse dorpen georganiseerd rond 17 januari. Kinderen in paterpakjes dragen dan varkenskoppen of zelfs hele varkens naar de kerk.

Dat gebeurt op een ladder of op een draagberrie, van Ingooigem en Rollegem in West-Vlaanderen tot Houtem, Affligem, Wezemaal en Rotselaar in Vlaams-Brabant en Geel, Edegem en Oud-Turnhout in Antwerpen. Vlaamse minister van Cultuur Jan Jambon plaatst de Sint-Antoniusvieringen nu op de Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed.

“De Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed geeft een overzicht van ons niet-tastbaar erfgoed: onze kennis, gewoontes, gebruiken en praktijken die dermate belangrijk zijn dat we ze moeten koesteren om aan volgende generaties te kunnen doorgeven”, zegt Jambon. “De Inventaris Vlaanderen kadert binnen de Unesco-conventie voor het borgen van immaterieel cultureel erfgoed.”

Sint-Antoniusvieringen Oosthoven.
Sint-Antoniusvieringen Oosthoven. © Vlaanderen

“De Sint-Antoniusvieringen zijn heuse volksfeesten waar honderden mensen uit diverse verenigingen aan deelnemen. In elke gemeente heeft de Sint-Antoniusviering zijn eigen unieke karakter. Toch delen de verschillende vieringen gemeenschappelijke kenmerken. Zo start de feestdag meestal met een religieuze plechtigheid – een misviering, een processie of wijding – waarbij vleeswaren en lokale producten worden gezegend. Na de (eucharistie)viering worden de offergaven per opbod verkocht. De veiling trekt veel kijklustigen en de opbrengst gaat steevast naar een goed doel of de parochie. De dag wordt afgesloten met een groot volksfeest: een dorpsbal, eetfestijn of kermis. De Sint-Antoniusvieringenbrengen mensen samen, over de generaties heen, en spelen een belangrijke verbindende rol binnen de lokale gemeenschappe”

Sint-Antoniusvieringen Edegem.
Sint-Antoniusvieringen Edegem. © Vlaanderen

Voldoende reden om het gebruik te erkennen als Immaterieel Erfgoed, vindt Jambon. “De Sint-Antoniusvieringen zijn een traditie die sterk leeft op lokaal niveau. Het verheugt mij dat de gemeenschappen de meerwaarde van een netwerk van vieringen zien. Daarnaast zoeken zij naar hedendaagse invullingen van het religieuze aspect, wat een manier kan zijn om dit erfgoed ook bij jongeren te laten leven. Ik wens alle betrokken gemeenschappen en beoefenaars heel veel succes in hun verdere acties om dit immaterieel erfgoed te borgen.” (JM)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier