Meer mensen zorgen voor mekaar: aantal mantelzorgers groeit

Mantelzorgster Fabienne Tuytten met haar moeder. (foto Kurt) © Foto Kurt
Jan Gheysen
Jan Gheysen Opiniërend hoofdredacteur

Meer mensen zorgen vrijwillig voor mekaar: 34.108 om precies te zijn. Dat zijn er bijna een derde meer dan zeven jaar geleden. Mantelzorgers zijn vrijwilligers die nabije zorg verstrekken: zorgen voor een ziek familielid, om boodschappen gaan voor een buur of een vriend of minder mobiele mensen helpen bij het vervoer.

De cijfers komen van Vlaams minister voor Welzijn Wouter Beke (CD&V), op vraag van Vlaams parlementslid en partijgenoot Brecht Warnez. Die wou weten welke nood er is aan lokale zorg en hoe groot het aanbod is van mensen die zorgbehoevenden willen en kunnen helpen. De vergrijzing maakt dat de vraag naar zorg de komende jaren nog zal toenemen. Er zijn diverse manieren om in die groeiende behoefte aan zorg te voorzien. Mantelzorg dat is de meest nabije zorg zal daar een almaar belangrijkere plaats innemen. De cijfers laten daarover weinig twijfel: het aantal mantelzorgers steeg de voorbije jaren permanent. Ook in andere provincies zet die trend zich op dezelfde wijze door.

Vooral vrouwen

Wie zijn die mantelzorgers? Meer dan 6 op de 10 West-Vlamingen die familie of buren helpen, zijn vrouwen. In bijna één derde van de gevallen gaat het om de partner. Een ander derde zijn broer of zus van wie zorg nodig heeft of (schoon)dochter of (schoon)zoon. Eén op de tien is (schoon)moeder of (schoon)vader van de zorgbehoevende. In haast evenveel gevallen springen buren ook bij.

Getuigenis: “Ik hielp onze buurvrouw al van mijn zestiende”

Meer mensen zorgen voor mekaar: aantal mantelzorgers groeit
© Foto Kurt

Voor Fabienne Tuytten (56) uit Lichtervelde is het helpen van mensen met zorgnoden vanzelfsprekend. “Dat zit in mij”, zegt ze. “Toen ik een jaar of zestien was, ging ik al bij een bejaarde buurvrouw televisie kijken omdat zij ‘s avonds bang was.” Intussen is Fabienne mantelzorger voor haar moeder van 83. “Mijn moeder woont nog zelfstandig, maar ziet bijna niets meer. Ik help haar in de keuken, doe boodschappen en breng haar naar de dokter of het ziekenhuis. Boven mijn moeder woont een bejaard koppel, ook voor hen ga ik soms om boodschappen.”

Fabienne is ook actief in de Minder Mobielen Centrale van Lichtervelde. Mensen die niet meer op eigen kracht naar de apotheek, de dokter of het ziekenhuis kunnen, helpt zij met vervoer.

Via maandelijkse bijeenkomsten in het lokale dienstencentrum De Ploeg krijgt ze ook zelf ondersteuning. “We kunnen daar eens ons verhaal vertellen, ons hart luchten. Wat we daar vertellen, blijft ook daar. Dat is ook noodzakelijk. Maar we krijgen er geregeld ook een voordracht, bijvoorbeeld over Alzheimer. Daar steek je heel wat van op.”

De meeste gemeenten nemen initiatieven om die mantelzorg aan te moedigen. Dat gaat van een (beperkte) premie tot het organiseren van bijeenkomsten voor mantelzorgers. Brecht Warnez: “Vooral inzetten op sensibilisering is belangrijk. Maar ook het samenbrengen van de vrijwilligers om naar elkaars verhalen te luisteren of een deskundige aan het woord te horen, wordt gewaardeerd. In gemeenten waar inspanningen geleverd worden, zien we het aantal vrijwilligers jaar na jaar groeien.”

Koekelare is koploper in onze provincie wat het aantal mantelzorgers per inwoners betreft. De gemeente heeft 41 zorgvrijwilligers per 1.000 inwoners, terwijl er in onze provincie gemiddeld 28 per 1.000 inwoners zijn. In Lichtervelde is het aantal dan weer het sterkst toegenomen, met 65 procent de voorbije zeven jaar.

Eén van de bekommernissen voor de nabije toekomst is de groeiende vraag naar mobiele mantelzorgwoningen: dat zijn tijdelijke woningen vlakbij het huis van de mantelzorger, waar bijvoorbeeld een bejaarde moeder kan in opgevangen worden. Meestal gaat het om een soort van wooncontainer die tijdelijk in de tuin wordt geplaatst. “Op vlak van vergunningen is zo’n tijdelijke woning niet altijd vanzelfsprekend”, zegt Brecht Warnez. “We pleiten voor duidelijke regelgeving, zodat meer mensen van zo’n tijdelijke woning gebruik kunnen maken.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier