Johan Vandewalle (63) heeft de Australiërs John en Jim Hunter nooit gekend, maar knuffelt dagelijks het bronzen beeld van de broedertragedie bij z’n café in Zonnebeke. Johan gaat de schenker van het beeld verrassen aan de andere kant van de wereld. “Hij is erg ziek en ik wil hem bedanken nu het nog kan.”
De Australiër Jim Hunter (25) ging in 1916 vrijwillig in het leger om te vechten in Europa. John Hunter (27) ging mee om z’n jongere broer te beschermen. Ze werden gestuurd naar het front in Zonnebeke voor de Slag bij het Polygoonbos. “Toen John uit de loopgraaf klom, ontplofte vlakbij een granaat. Hij is gestorven in de armen van z’n jongere broer”, weet de Australische Molly Millis, nicht van Jim.
Jim begroef zijn oudere broer achter het front en wou het stoffelijk overschot na de oorlog meenemen naar Australië. Hij overleefde WO I, maar vond John niet meer. Het verlies van z’n broer bleef hem altijd bij. “Oom Jim had dementie in de jaren voor zijn dood en riep steeds om zijn oudere broer, heel erg”, herinnert Molly zich. Tijdens werken in Zonnebeke werden in 2006 resten ontdekt van Australische soldaten en Johan Vandewalle, cafébaas en amateurarcheoloog, hielp met de opgravingen.
DNA-onderzoek
Via DNA-onderzoek was er een match met Molly en zo werd John geïdentificeerd. De Australische werd overgevlogen voor de herbegraving van haar oom op Buttes New British Cemetary, op enkele honderden meter van De Dreve, het café van Johan. “We kenden Flanders’ fields alleen van die oude, modderige oorlogsfoto’s, maar het blijkt een groene en rustige streek te zijn”, zei Molly toen. “De militaire begraafplaatsen zijn prachtig onderhouden. Het doet deugd dat John een mooie laatste rustplaats kreeg en niet meer anoniem ergens in een veld ligt.”
Het verhaal raakte Johan tot in het diepste van z’n ziel en hij droomde van een monument voor de broers. Bij z’n café stond hij een lap grond af en er werd een vzw opgericht: Brothers In Arms. Deze vzw moest een gelijknamig monument en herdenkingspark mogelijk maken. Het initiatief kreeg weerklank tot aan de andere kant van de wereld: Australiër Bill Gibbins, een bemiddeld man en weldoener, deed een enorme schenking. “Hij betaalde 180.000 dollar”, weet Johan. In Australië werd een bronzen monument van ongeveer 900 kilogram vervaardigd en in 2022 verscheept naar ons land. De bronzen broers liggen nu voor altijd in mekaars armen in het Brothers In Arms Memorial Park.
Groet en knuffel
Johan gaat de broers dagelijks groeten en zelfs knuffelen. Hun verhaal vertelt hij vlakbij aan z’n toog, waar ook een klein museum is ingericht. “Opticien Kris Everaert uit Middelkerke laserde recent een kleine versie van het monument en lijmde elk laagje met de hand. Zijn werk liet mijn tikker over zijn toeren draaien”, aldus Johan. Hij neemt het kleinood mee naar Australië, waar hij enkele mensen wil bedanken. “Nu het nog kan. Het kunstwerk van Kris is een verrassing voor Bill Gibbins, die erg ziek is. Het is het minste dat ik kan doen, als tegenprestatie voor z’n gulle schenking. Ik geef het cadeau op een grote renbaan waar zijn paardenkoers straks wordt gehouden. Tijdens mijn reis bezoek ik ook Molly, zij is intussen 99 jaar oud.”
“Heilige grond”
Voor de vzw in Zonnebeke is het belang van het Brothers In Arms Memorial Park niet te onderschatten. “Het is heilige grond voor alle broers en zussen, ongeacht rang, nationaliteit en overtuiging”, stelt Bart Vermeulen (63), oud-klasgenoot van Johan en huidig voorzitter van de vzw. “Het is er ook voor familietragedies door oorlogen vandaag en vormt een oproep tot vrede en verbondenheid. Het park is trouwens niet af. Er komt nog een herdenkingshoek met banken uit blauwsteen en een systeem om een vlam te laten branden. We kregen al zeker 400.000 euro aan giften, maar om het park af te werken en te onderhouden hebben we minstens 200.000 euro extra nodig. We verkopen onder meer postkaarten, petjes, polo’s, pins en bier.”
Dire Straits
“Met Brouwerij Vanuxeem uit Ploegsteert brengen we nu een Brothers Christmas Tripel op de markt”, zegt Bart. “De flessen worden aangeboden in speciale boxen met bijhorende degustatieglazen, onderzetters, kerstkaarten, kaarsenhouder, cd, tapasplank, luxebalpen en sleutelhanger. Te verkrijgen in De Dreve of via de website.” Johan heeft nog een droom. “Mark Knopfler ontvangen in ons Memorial Park.” Vanuit het buitenland gaf de 75-jarige frontman van rockband Dire Straits de zegen voor een gedenksteen met daarop z’n lied Brothers in Arms. “Hem op deze plek bedanken is het enige wat ik nog wil. Ik geloof erin.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
