“Hulde aan vergeten heldinnen”: drie vrouwen die zich verzetten tegen nazi-bezetter krijgen straatnaam in Kortrijk

Julia Leenknecht, Frida Laverge en Marie-Louise Lottin krijgen een straatnaam in de nieuwe Kortrijkse wijk Langwater. Zij toonden zich alle drie bijzonder moedig in het verzet tegen de nazi-bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog. Door de keuze voor drie verzetsstrijdsters wil Kortrijk de herinnering aan de vaak vergeten helden van het verzet levendig houden.

Het voorstel komt van de nieuwe straatnaamcel en wordt ter goedkeuring voorgelegd op de gemeenteraad van 11 december. De families van de verzetsstrijdsters werden gecontacteerd en zijn blij met de erkenning.

Het sluit ook perfect aan op de straten van de eerste fase van de verkaveling Langwater, die vernoemd werden naar Kortrijkse parachutisten die zich in de Tweede Wereldoorlog hebben onderscheiden.

Op gevaar van eigen leven

“Nergens in Europa is het verzet zo in de vergetelheid geraakt als in Vlaanderen, dat bleek nog maar eens naar aanleiding van de VRT reeks Kinderen van het verzet. In Kortrijk is vandaag geen enkele straatnaam gewijd aan een verzetsstrijder. Vandaar mijn voorstel om op Langwater, waar bestaande straatnamen al in het teken van de Tweede Wereldoorlog staan, eer te betonen aan deze vergeten helden. Julia, Frida en Marie-Louise droegen elk op hun manier bij aan de overwinning op nazi-Duitsland en dit op gevaar van eigen leven. De keuze van de straatnaamcel voor vrouwelijke namen kan ik als schepen van Gelijke Kansen alleen maar toejuichen, want ook de bijdrage van vrouwen aan onze geschiedenis wordt op vandaag onderbelicht”, zegt Philippe De Coene, schepen van Gelijke Kansen.

Historica Petra Demeyere, die een licentiaatsverhandeling maakte over het verzet in Kortrijk, beschreef de daden van Frida Laverge en Marie-Louise Lottin. Eerder werd door ere-gemeenteraadslid Rudy Dejaeghere al gesuggereerd een straat te vernoemen naar Julia Leenknecht.

Julia Leenknecht

Julia Leenknecht werd geboren in Kortrijk op 20 januari 1906 en stierf op 1 april 1997. Samen met haar man Raymond Verhage baatte ze het volkse café Matador uit op de hoek van de Wagenmakersstraat met de Sint-Denijsestraat. Op een koude avond in november 1942 belandde een Joodse vrouw met haar zoon, haar jongste zusje en een nichtje in het café. Ze was op de vlucht geslagen nadat leden van haar familie en haar man waren opgepakt in Antwerpen en Brussel en afgevoerd naar de concentratiekampen.

Raymond en Julia ontfermden zich meteen over de Joodse vluchtelingen en namen moeder Léa en haar zoon Norbert zelf in huis. Daarmee toonden ze zich bijzonder moedig want bij verklikking riskeerden ze de onmiddellijke afvoering naar een gruwelkamp van de nazi’s. De Joodse vluchtelingen overleefden zo de oorlog en de jodenvervolging. Tussen Mona, de dochter van Raymond en Julia, en Norbert groeide een intense vriendschap die ook na de oorlog bleef duren. Norbert kreeg van Mona haar teddybeer als troost, die beer maakt nu deel uit van de museumcollectie van de Kazerne Dossin.

Frida Laverge

Frida Laverge werd geboren in Heule op 5 december 1917 en overleed op 27 februari 2020. Ze was de langst levende Kortrijkse verzetsstrijder. Ze kwam via haar man Omer Vandemeulebroucke in aanraking met het verzet en werd lid van het Onafhankelijkheidsfront, één van de belangrijkste Belgische verzetsorganisaties. Ze was actief betrokken bij Solidariteit, een dienst binnen het Onafhankelijkheidsfront. Solidariteit zorgde voor de nodige middelen voor iedereen die in nood verkeerde: Joden, werkweigeraars en andere onderduikers en vooral familieleden van gearresteerde verzetslui.

Vanaf juli 1943 zorgde ze voor de verspreiding van illegale sluikbladen, die ze verstopte in haar kinderwagen. Bovendien maakte ze deel van de Britse Intelligence Service, alle informatie over militaire bewegingen speelde ze aan deze organisatie door. De hele oorlog kon ze haar activiteiten verderzetten, zonder opgepakt te worden door de Duitse politiediensten. Ze werd erkend als verzetsstrijder en na de oorlog werd haar de graad van luitenant toegekend.

Marie-Louise Lottin

Marie-Louise Lottin werd geboren in Kortrijk op 4 september 1905 en stierf op 1 oktober 2005. Ze werd eind 1941 lid van het Onafhankelijkheidsfront. Ze haalde geld, zegels en eetwaren op voor de hierboven vernoemde dienst Solidariteit. In 1944 werd ze persverantwoordelijke. Bij haar thuis bevond zich een depot van de clandestiene pers. Ook stond ze in voor de militaire organisatie van de Patriottische Milities. Ze was lid van de Intelligence Service en speelde gegevens door over parachutisten en geallieerde legers naar de hoofdzetel.